Kremlin, Aliyev'in sözlerinin ardından Azerbaycan ile ilişkilerde zor bir döneme girildiğini söyledi…
Kremlin’in sözcüsü Peskov, Rusya ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin zor bir dönemden geçtiğini belirtti. Bu açıklama, İlham Aliyev'in Ruslar tarafından Ukrayna'nın "işgalinin kabul edilemez" olduğu yönündeki sözleri ve düşen AZAL uçağıyla ilgili olarak yargılanma tehditleri üzerine yapıldı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı, iki gün önce Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin bir nişanını hediye olarak kabul etti ve Kiev'e Karabağ'ı askeri yollarla geri alma konusunda Bakü'nün deneyiminden faydalanmasını tavsiye etti. Bakü ile Moskova arasındaki yeni gerginlik dalgası hakkında neler biliniyor?
Peskov, Rusya'nın iki devlet arasındaki ilişkilerin "sağlam bir temele" sahip olması nedeniyle bu "zorlu dönemin" sona ermesini umduğunu söyledi. Vladimir Putin'in basın sekreteri, "Rusların Azerbaycan'da saygı görmesi bizim için çok önemli" dedi. Peskov ayrıca, Rusya'da yalnızca "yasayı ihlal eden" Azerbaycan diasporası temsilcilerinin kovuşturulduğunu söyledi.
Aliyev Ukrayna'nın yanında
İlham Aliyev, Rusya ile Azerbaycan arasında tırmanan gerginlik ortamında ilk kez Ukrayna'ya açıkça destek vererek, Rusya'nın özel operasyonuna "işgal" ifadesini kullandı. Aliyev Ukraynalılara "Asla pes etmeyin ve toprak bütünlüğünün ihlalini asla kabul etmeyin" tavsiyesinde bulundu. "Ukrayna işgali kabul etmemeli. Bunun, işgale tahammül etmeye hazır olmayan Ukrayna halkının beklentileriyle uyumlu olduğunu düşünüyorum. Bu, temel tavsiyedir. Ve biz de bunu yaptık," diyen Aliyev, Karabağ'ı askeri yollarla ilhak eden Azerbaycan'ın deneyimine atıfta bulundu. Ukraynalı gazeteci Elena Kurbanova, Aliyev'e Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'ne ait kol rozetlerinden oluşan bir koleksiyon hediye etti. Azerbaycan Cumhurbaşkanı ise gazeteciye teşekkür ederek, "Böyle devam edin" dedi. Aliyev, Bakü'nün AZAL uçağı kazasına ilişkin soruşturmanın sonuçlarını Moskova'nın açıklamasını beklemeyeceğini ve Rusya'ya karşı dava açarak uluslararası mahkemelere başvuracağını da belirtti. Aliyev, "Şu anda hazırlıklarımızı yapıyoruz ve Rus tarafına da bu konuda uluslararası mahkemelere sunulmak üzere bir dosya hazırladığımızı bildirdik" dedi. Aliyev, Azerbaycan'ın taleplerinin "tamamen doğal" olduğunu ve "uçağımızı düşürenlerin cezalandırılması, mağdurların ailelerine, yaralılara ve uçağın kaybından dolayı AZAL'a tazminat ödenmesi" olduğunu sözlerine ekledi.
Rusya'da nasıl tepki verdiler?
Rus askeri muhabirleri ve askeri blog yazarları Aliyev'in sözlerine sert tepki gösterdi. Özellikle Yuri Podolyaka, Aliyev'e Telegram kanalında tavrını açıkça dile getirdiği için teşekkür etti ve artık Azerbaycan yönünde Dışişleri Bakanlığı'nın değil, İçişleri Bakanlığı'nın ve muhtemelen Savunma Bakanlığı'nın çalışması gerektiğini söyledi. Podolyaka, açıklamalarıyla "Aliyev'in bir tırmanma çizgisi benimsediğini" belirtti. Ünlü savaş muhabiri Semyon Pegov ise Telegram kanalı WarGonzo'da "Bu konuda bir şeyler yapmaya başlamamız gerekiyor" diye yazdı. Pegov, "Kabul edelim ki, Bakü ile bir şekilde çatışma kaçınılmazdır. Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü mezunu ve eski öğretim görevlisi Aliyev, sözlerinin ne gibi bir etki yaratacağını gayet iyi biliyor. Azerbaycan açıkça ve alenen Rus düşmanı bir tavır takındı. Ve bu çatışmaya ne kadar erken hazırlanmaya başlarsak o kadar iyi," diye sözlerini tamamladı. Rusya Devlet Başkanı'na bağlı İnsan Hakları Konseyi üyesi Kirill Kabanov, Azerbaycan'a vize rejimi getirilmesi çağrısında bulundu. Kabanov, Bakü ile ortaklık konusundaki açıklamaların "masal" ve "eski bir kayıt" olduğunu düşünüyor.
Rusya-Azerbaycan ilişkilerindeki gerginlik, bu yılın Haziran ve Temmuz aylarında her iki ülke vatandaşlarına karşı açılan bir dizi ceza davasının zemininde ortaya çıktı. Yekaterinburg'da çatışma, 2000'li yıllarda işlenen bir dizi cinayet ve cinayete teşebbüs suçlamasıyla gözaltına alınmaya çalışılan etnik Azeri kökenli Safarov kardeşlerin davası etrafında dönüyor. Davada iki sanık aramalar sırasında hayatını kaybetti. Rusya Soruşturma Komitesi'ne göre, bunlardan biri kalp yetmezliğinden öldü. Bakü'de ise bu kişilerin ölümleri üzerine ceza davası açıldı ve Ruslar gözaltına alınmaya başlandı ve Rusya Federasyonu ile ilgili kültürel etkinlikler iptal edildi. Bakalım Aliyev bu gerginliği nereye kadar götürebilir… Gazze’ye selam, direnişe devam!
