Hikmet ile mi hareket ediyoruz?

Hikmet, en iyi ilim ve  en iyi icraatla en iyi neticeyi almaktır. Hikmet bir  Allah vergisidir. Herkese verilmez.  Bu sebeple Allah (c.c.) “Hz. Lokman`a şükretsin diye hikmet verdik”, “Peygamberimize: Biz sana kitabı ve hikmeti verdik” buyuruyor.

Hikmet hayırlı her iş ve amel için geçerlidir. Ancak burada daha çok ticaret yaparken hikmetle iş yapmanın üzerinde duracağız.

Bir yörede açacağınız iş yerinin iş yapabilmesi için, oraya işyeri açmazdan evvel, o işyerinin açacağınız o yere uygun olup olmadığını çok iyi araştırmanız gerekir. Örneğin bir market açıyorsanız, bu market, açacağınız bu yerde ne kadar iş yapar. Müşterinin güzergahı üzerinde mi? Semt pazarlarına yakın mı? Çevre de büyük marketler var mı? Bu yerin iş kapasitesi ne kadardır? Kira vb. masraflar ile elde edilecek kazanç birbirini karşılar mı? Tüm bu ve daha başka sorularla yapılacak iyi bir araştırma hikmettir. Rastgele, hiç bir araştırma yapmadan, ilk etapta gördüğünüz biraz büyük ve içerisinin biraz düzeni ile hoşunuza giden, bulduğunuz ilk yere hemen işyeri açmak hikmetsizliktir.

Açacağınız iş yeri için, hikmet ile bir yer tuttunuz. Peki, bu sizin iyi bir netice almanız için yeterli midir? Elbette ki hayır. Bu iş yerinde satacağınız ürünlerin uygunluğunu araştırmanız gerekiyor. Bu yörede varoş marka mı satılıyor? Yoksa markalı ürünler mi satılıyor? Müşteri daha çok toptan çuval veya büyük paket mi  tercih ediyor? Yoksa daha çok kilo ve kilo altı paket türlerini mi tercih ediyor? Tüm ürünleri tek tek kritik etmek gerekiyor. Hem markasını, hem çeşidini, hem ebatını ve özellikle fiyat uygunluğunu çok iyi araştırarak tezgaha koymanız gerekiyor. Bunu yapmanız hikmet ile hareket etmektir. Aksi ise hikmetsizliktir.

Hristiyan mahallesinde salyangoz satarsanız hikmetle hareket etmiş olur musunuz? Ya da ateistlerin yaşadığı bir mahallede hac malzemeleri satan bir iş yeri açarsanız nasıl olur? Bu örnekleri çoğaltabiliriz.

Hikmetle davranmak, çalıştıracağınız elemanlar için de geçerlidir. Alacağınız elemen güvenilir mi? İşi biliyor mu? İşin gerçekten ehli mi? Kendinizi ve işinizi kendisine teslim edebilir misiniz? Ahlakı, size ve müşterinize karşı tavrı nasıl olacak? Gibi her türlü araştırma ve tahkikatı yaparak eleman almanız gerekiyor. Aksi takdirde gündelik ya da haftalık eleman değiştirmeniz gerekecek ki bu da iş kaybı ve zaman kaybıdır. İşte araştırma ve tahkikat yapılarak işinize en uygun elemanı işe almak hikmet, aksi ise hikmetsizliktir.

Hikmet ile davranmanız gereği en iyi iş sektörü, iş yerinizi açacağınız en uygun yer seçimi, en uygun ürün seçimi ve eleman seçimi ve daha başka burada sıralamadığımız tüm faktörlerde hikmet ile davranmanız neticesinde hala bir faktör eksiktir ki oda tevekküldür. Bu da hikmetin bir parçasıdır. Siz tüm aşamalarda hikmete uygun hareket etseniz bile, Allah`a tevekkül etmediğiniz takdirde, o iş yerinde başarılı olabilir misiniz? Tevekkül ile hareket etmek hikmet, tevekkülsüz hareket etmek hikmetsizliktir.

Davette de böyle değil midir? Ateist olduğunu bildiğiniz birine gel dini bir partiye oy ver derseniz, hikmetle hareket etmiş olur musunuz? Ya da rastgele, hedef gözetmeksizin önünüze gelen kapıyı çalarsanız, ne kadar verim alırsınız? Ya da her kapıyı çalmaya gücünüz yeter mi? Yarı yolda yorulmaz mısınız? Hikmete uygun olanı bilerek, araştırarak, hedef gözeterek bir davet yapmanızdır. Böylesi inşaallah daha çok verim getirir. Aksi ise rastgele atış yapmaktır ki, Nasrettin hocanın gölü mayalayıp “ya tutarsa” demesidir. Gölün maya tutması da ancak mucize eseri gerçekleşebilir.

Hikmetle davranıp her işimizde ve özellikle İslami davetimizde en iyi neticeleri almamız temennisiyle Allah` emanet olun.