Dua ve İnşâallah

Hamd âlemlerin Rabbine, salat ve selam da O’nun pak Rasulüne olsun.

Allah’ın kulları olarak her an Allah’a muhtacız. Bu muhtaçlığın farkındayız veya değiliz ancak bazen O’na muhtaçlığımızı iliklerimize kadar hissederiz. Yani Allah karşısında acizliğimizin, fakirliğimizin farkına varırız.

Allah(cc) birçok şeyi an be an biz istemeden verir bize. Alıp verdiğimiz nefeslerden hesap edin. Her bir nefesi biz istemeden O veriyor. Ancak bazı nimetleri de istemek durumunda bırakmış bizi, bazı musibetlerle imtihan da etmiş ki kulluğumuzun farkına varalım. Bunun için de duayı yaratmış. Duayı, vermek istediği, lütfu sevdiği için var etmiş. Kendine de ‘dualara icabet eden’ manasında Mucib ismini vermiş.

Mucib olan Rabbimiz, dualara icabet etmek için birtakım kurallar koymuş. Bunları gerek Kur’an-ı Kerim, gerekse hadis-i şeriflerden öğreniriz. Duanın kabul zamanları, reddedilmediği zaman dilimleri, özel günler ve geceler vardır.

Duanın kabul edilip edilmeyeceğini bazen de bizim üslubumuz belirler. Samimiyetten yoksun dualar kabul edilmediği gibi bilinçsizce söylenen sözler de duanın kabulüne yahut o kabulün hayırlı olup olmayacağına dair sonucu belirler. Duamız kabul edilse de edilmese de dua etmek en büyük ibadetlerdendir ve Rabbimiz Furkan suresinin 77. ayetinde:

“De ki: 'Duanız olmasaydı Rabbim size değer verir miydi?’” buyurur.

Dua ile değer kazanmak için duanın da doğru edilmesi lazım elbette. Bazen İslam’ın en güzel kelimeleri bile duanın değerini, kabul ihtimalini düşürür. Efendimiz(asv) buyururlar ki:

"Sizden biriniz dua ederken: Allahım! Dilersen beni bağışla; dilersen bana merhamet et, demesin. Dilediğini kesin bir dille istesin. Çünkü Allah'ı zorlayan hiçbir kuvvet yoktur." Buhârî, Daavât 21

Son cümleye dikkat ettik mi? Allah’ı zorlayan hiçbir güç yoktur. Dualara ‘inşaallah’ kelimesini eklemek bu manada mekruhtur. Zira ‘inşaallah’ kelimesi, anlamından bağımsız olarak başkaları tarafından zorlanabilen aciz kimseler ve başkaları tarafından değiştirilebilen durumlar için kullanılır.

İnşaallah, “Allah dilerse” demektir ve Allah dilemeden hiçbir şey olmaz.

“Allah’ın dilemesine bağlamadıkça (inşâallah demedikçe) hiçbir şey için “Bunu yarın yapacağım” deme. Bunu unuttuğun takdirde Allah’ı an ve: “Umarım Rabbim beni, doğruya bundan daha yakın olan bir yola iletir” de.” (Kehf/23-24)

Hadis-i şerifin bir diğer kısmı da dilediğimizi kesin bir dille istememizi tavsiye ediyor. Dil ucuyla, ‘ister ver, ister verme’ manasına gelen dualara Rabbimiz icabet etse bile o duadan alacağımız sevabı kaçırmış oluruz.

Biri dua ediyor, dil alışkanlığıyla ‘âmin inşallah’ diyoruz. Dilerse kabul etsin, demek yani. İslam’ın bütün kelimeleri güzeldir ama her güzel kelimeyi de her yerde kullanmayalım. Dil alışkanlıklarımızdan dolayı da Rabbim bizleri affetsin. Zatına yakışır dualar etmeyi bize öğretsin. Âmîn…