Rusya’da darbe
Cuma darbeleri geleneklerine Rusya’da katılarak bölgeye gergin bir hafta sonu yaşattı.
Rus paralı askeri Wagner lideri Yevgeni Prigojin, askerleriyle Savunma Bakanı Sergey Şoygu’yu bahane ederek Moskova üstüne yürüdü. Kırım, Suriye, Libya’da önemli bir marjinal terör grubu olan Wagner, Ukrayna Savaşında da Rusya lehine önemli kazanımlar sağladı.
Özellikle Batı’ya, Rusya’da iç savaşı heyecanı yaşatan Prigojin, Batı’nın hayallerini biraz ötelemişe benziyor. Ukrayna’da bir çıkmaza giren Rusya kazanımlarını elde tutma çabasında fakat Ukrayna’ya yardım söz konusu olunca çatışmalar tekrar artmaya başlıyor. İki taraf da bir çıkmaz içine girmiş durumda ve bunu neticelendirmek Prigojin’e düşmüş olabilir. Sayısı net olarak bilinmeyen Wagner milislerinin Ukrayna’dan çekilmesi Rusya için büyük bir kayıp olacaktır. Ama cephesini Donbass’tan Belarus sınırına Kiev’in hemen yanı başına taşıması sadece Ukrayna için değil Batı için de ciddi bir tehdit oluşturur. Wagner’in geri çekilmesi Prigojin’in Belarus’a geçmesi şartıyla kabul edildi. Buna benzer bir endişeyi Eski İngiliz Genel Kurmay Başkanı Lord Richard Dannatt’a dile getirdi: “Prigojin’in Belarus’a gitmesi endişe edilecek bir durum ve Ukrayna o cepheye dikkat etmeli” savaştan sıkılan Rusya’nın, savaşı neticelendirmek için Putin kendi itibarını yere sererek böyle bir oyuna başvurması mümkün olabilir.
Batı Prigojin ile muhatap olacağına Putin’i tercih edecektir ve Batıya göre, Yaklaşık 6000 nükleer başlığa sahip bir devletin silahlarının paralı bir komutanın eline geçmesi kıyamet senaryolarını geride bırakır.
Rusya’da iç savaş olması halinde bölgede denge ile güçlü durmaya çalışan Türkiye ve İran farklı alternatifler geliştirmek zorunda kalmıştır. İslam ülkeleri asıl güç olarak kullanmaları gereken “kendi potansiyel güçlerini” kullanmazken denge ile ayakta durmaya çalışmaları yadırganacak diğer bir konudur. İran için ellerini ovuşturan ABD ve israil varlığı, toplumu, Rusya’nın güçlü durmasına dua edecek duruma getiriyor.
Türkiye de benzer durumda diyebiliriz. NATO’da olan Türkiye Rusya ile dengede, Rojava’da ABD’ye karşı yine Rusya ile denge, Türkiye’de bunun örnekleri oldukça fazladır… Denge elbette olmazsa olmazdır. Fakat farklı alternatiflere başvurmamız gerekiyor. İslam ülkelerinin dengeleyici olması gerekiyor.
Rusya’nın etki alanlarından vazgeçeceği düşüncesine, cevap şeklinde Pazar günü Suriye’de bir pazara saldırıp sivilleri katletmesi düşünülmesi gereken diğer bir konu.
Rusya’nın bu kadar iç sorunla uğraşması uzak Asya ülkeleri için bir fırsattır. Bu ülkelerin Çin tarafına kaymaması için Türkiye’nin daha fazla çaba sarfetmesi gerekir. Bir de Rusya’daki bu askeri kalkışmayı sessiz bir şekilde izleyen Çin var…