Aşk bestesi mi, derviş nefesi mi?

İster gel yâr ister gelme

Benim sevdam uçuk kaçık

İster al yâr ister alma

İnan derdim baştan aşkın

İçim şaşkın dışım şaşkın

Derdime dermandır aşkın

İster ol yâr ister olma

Bir virane evim barkım

Hüzün tüter türküm şarkım

Dönmese de sensiz çarkım

İster kal yâr ister kalma

Bir dervişin nefesiyim

Bir kırık sazın sesiyim

Bir garip aşk bestesiyim

İster çal yâr ister çalma

Bulanlar daldı derine

Deryanın en dip yerine

Bir rüyadan diğerine

İster dal yâr ister dalma

Geçenlerde, yazılarını beğenerek okuduğum sinema eleştirmeni/senarist Ahmet Demir beni aradı ve bir kültür-edebiyat dergisi için bir hikâye yazmamı rica etti. Edebiyat denince akla her ne kadar yekpare bir bütün geliyorsa da aslında edebiyatın her bir alt dalı, ayrı bir sanat…

Sözgelimi Sezai Karakoç denince akla daha çok şiir gelir, Rasim Özdenören denince deneme, İskender Pala denince roman yahut Mustafa Kutlu denince hikâye… Bu bağlamda ben de edebiyatın daha çok şiir ve deneme türleriyle iştigal ettiğimi söyleyebilirim. Doğruhaber gazetesinde, alanım gereği, Kültür-Sanat sayfasında yazmam nedeniyle her ne kadar deneme ağırlıklı yazılara devam etsem de arada fıkra (köşe yazısı) formatına kaydığımı da inkâr edemem.

Açıkçası hikâye, roman, hatta edebiyatın her bir alt dalı; ayrı bir sanat dalı gibi değerlendirilmeli. Bu nedenle değerli arkadaşıma özür beyan edip dilerse bir şiir veya deneme gönderme önerisinde bulundum. Şiirde mutabık kalınca son zamanlarda yazdığım şiirlerden biri olan yukarıda verdiğim eseri gönderdim.

Birkaç gün sonra Sayın Demir, beni yine aradı ve yanında ilahi sanatçısı bir dostu olduğunu, benim malum şiiri beğendiğini ve ilahi formatında bestelemek istediğini söyledi. Ancak şiirdeki bazı bölümlerde neyi kastettiğimi merak ettiğini ifade etti.

Bir şiirde şair neyi kastetmiştir? Üniversite yıllarında başta Mehmet Kaplan olmak üzere farklı araştırmacıların şiir tahlilleri kitapları okutuldu bizlere. Bu bana çok anlamsız gelirdi. Zira bir şiir; bir gazetede, dergide, bir yerlerde yayımlanmadan önce mahremdir, şairin öz malıdır. Ancak ne zamanki toplumun beğenisine sunulur, artık o toplumun malıdır, yalnızca şairin eseri olmaktan çıkmıştır. Aynı şiirden her okur farklı bir tat alabilir, farklı duygular hissedebilir, farklı şeyler anlayabilir pekâlâ.

Ahmet Haşim`in “Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden/Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak” mısralarından herkesin aynı şeyleri anlamasını beklemek insani de, edebi de olmasa gerek.

Yine düğün ve eğlence ortamlarında bir oyun havası olarak çalınan “Hey On Beşli” türküsünün aslında Çanakkale Savaşı sırasında yazılmış oldukça hüzünlü bir ağıt olduğunu biliyor muydunuz?

Evet, elbette şair ortaya bir eser koyarken bir duygu yoğunluğu içerisinde bunları kaleme almıştır, belki didaktik yönü ağır basan eserlerde açık açık bazı mesajlar da vermiştir, kastettiği bazı şeyler de vardır. Ama bütün bunlara rağmen okur, eserden şairin kastettiği şeyleri anlamak zorunda olmadığı gibi bazen tamamen ondan farklı bir hissiyata da bürünebilir.

Söz konusu eserimize gelince, eser bir yerlerde yayımlandığına göre artık her okurun kendi duygu dünyasına göre farklı şeyler hissetme hakkı vardır elbette, ilahi sanatçısı arkadaşımızın istediği gibi yorumlama hakkı olduğu gibi.