Dış Haberler Servisi

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından küresel çapta yaşanan tahıl krizi, Cuma günü tarafların İstanbul’da bir araya gelmesiyle çözüldü.

Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde gerçekleştirilen törende Türkiye adına Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya adına Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna adına Altyapı Bakanı Aleksandr Kubrakov ve imza törenine tanıklık eden BM adına Genel Sekreter Antonio Guterres, tahıl ürünlerinin Ukrayna limanlarından sevkiyatına ilişkin belgeyi imzaladı.

Böylece savaşın başından bu yana, Ukrayna’dan çıkışı engellenen tahılın yeniden küresel piyasalara dağıtılması kararlaştırıldı.

İstanbul’daki önemli anlaşma, dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Birçok ülke, anlaşmadaki katkısı sebebiyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti.

BM: ANLAŞMA, KÜRESEL AÇLIĞIN ÖNLENMESİNE YARDIMCI OLUYOR

BM, anlaşmanın amacının "dünyadaki açlığın önlenmesine katkıda bulunmak" olduğunu bildirdi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in ofisinden yapılan yazılı açıklamada, "Bu anlaşmanın amacı, küresel açlığın önlenmesine, küresel gıda güvensizliğinin azaltılmasına ve Ukrayna limanlarına giren ve çıkan ticari gemilerin emniyet ve güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunmaktır." denildi.

Açıklamada, yeni merkezin, girişime uyumu sağlamak için ticari gemilerin hareketini izleyeceği, yalnızca ticari tahıl ve gıdayla ilgili malların ihracatına odaklanacağı, Ukrayna limanlarından gelen malların yerinde kontrolünü sağlayacağı ve raporların tutulacağı bir mekanizmaya sahip olacağı bilgisi paylaşıldı.

AB: TÜRKİYE'Yİ ÖNEMLİ ROLÜ DOLAYISIYLA TAKDİR EDİYORUZ

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in ofisinden İstanbul'daki tahıl koridoru anlaşmasıyla ilgili açıklama yapıldı.

Açıklamada anlaşmanın memnuniyetle karşılandığı belirtilerek, "Bu, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığının neden olduğu küresel gıda güvensizliğinin üstesinden gelme çabalarında ileriye dönük kritik bir adımdır. Anlaşmanın başarısı, hızlı ve iyi niyetle uygulanmasına bağlı olacaktır." denildi.

Rusya'nın dünya çapında milyonlarca insan için gıda güvenliğini tehlikeye attığı vurgulanan açıklamada, "Mevcut anlaşma, bu olumsuz gidişatı tersine çevirmek için bir fırsat sunuyor." ifadesi kullanıldı.

Açıklamada AB'nin Birleşmiş Milletler'in çabalarını desteklediği aktarılarak, "Türkiye'yi bu anlaşmaya aracılık etme ve uygulanmasını desteklemedeki önemli rolünden dolayı takdir ediyoruz." denildi.

ABD ANLAŞMAYI MEMNUNİYETLE KARŞILADI

Beyaz Saray, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM arasında imzalanan anlaşmayı memnuniyetle karşıladı, Guterres ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a aracılık etmelerinden dolayı teşekkür etti.

Beyaz Saray’da gazetecilere açıklamada bulunan ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, "ABD, bu adımı memnuniyetle karşılıyor. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bu anlaşmanın yapılmasındaki diplomatik liderliklerinden dolayı teşekkür ediyoruz." dedi.

Anlaşmanın başarıyla uygulanmasının Rusya’nın anlaşmaya uymasıyla mümkün olabileceğini belirten Kirby, anlaşmanın uygulanmasını yakından izleyeceklerini söyledi.

BLİNKEN, TÜRKİYE VE BM'Yİ TAKDİR ETTİ

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İstanbul'da imzalanan anlaşmanın ardından yazılı bir açıklama yaptı.

ABD'li Bakan açıklamasında, "Birleşmiş Milletler, Türkiye Cumhuriyeti, Ukrayna ve Rusya, Ukrayna'nın Karadeniz üzerinden ihracatını sürdürmek ve dünyanın her yerinde ihtiyacı olanlara milyonlarca ton Ukrayna tahılı ulaştırmak için bir plan taahhüdünde bulundu. ABD bu anlaşmayı memnuniyetle karşılıyor ve BM Genel Sekreteri Guterres ile Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı bu müzakerelere arabuluculuk yapma konusundaki kararlı diplomatik çabalarından dolayı takdir ediyor." ifadelerini kullandı.

Blinken şöyle devam etti: "Uluslararası toplum şimdi bu anlaşmanın uygulanması konusunda Rusya'yı sorumlu tutmalı ve Ukrayna'nın limanlarına yönelik ablukasını sona erdirmeli. Tahıl, yağlı tohumlar ve ayçiçeği yağı da dahil olmak üzere Ukrayna tarım ürünlerinin dünya pazarlarına ulaşmasını sağlamalıdır."

LAVROV, ERDOĞAN'A TEŞEKKÜR ETTİ

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İstanbul'da imzalanan anlaşmalarla ilgili "Bugün elde edilen sonuçlara katkılarından dolayı Türk ortaklarımıza, şahsen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a bir kez daha teşekkür etmek istiyorum." dedi.

Lavrov, Rus heyetinin çabalarıyla Ukrayna tahılı anlaşmasının siyasetten arındırılmış yapısını korumanın mümkün olduğunu belirterek, "Rusya, bu alandaki yükümlülüklerine sadık kalmaya devam edecektir. ABD ve müttefiklerinin jeopolitik maceralarının çıkarları için gıdayı kullanması kabul edilemez ve insanlık dışıdır." ifadelerini kullandı.

İNGİLTERE DIŞİŞLERİ BAKANI: TÜRKİYE’Yİ VE BM’Yİ ALKIŞLIYORUZ

İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss, anlaşmanın sağlanmasında Türkiye’nin rolünden övgüyle bahsetti.

İngiliz Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada Truss, “Ukrayna’nın tahılının uluslararası gıda pazarlarına ulaştırılması son derece önemlidir. Bu anlaşmanın sağlanmasındaki çabaları için Türkiye’yi ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'ni alkışlıyoruz." ifadelerini kullandı.

İngiltere ve müttefiklerinin bu noktaya ulaşılması için yoğun çaba sarf ettiklerini belirten İngiliz Bakan, “Şimdi bu anlaşma uygulanmalı. Rusya’nın sözlerinin eylemleri ile uyumlu olduğundan emin olmak için (gelişmeleri) izliyor olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.

"ULUSLARARASI TOPLUM İÇİN MÜKEMMEL BİR HABER"

İtalya Başbakanı Mario Draghi de İstanbul'da imzalanan tahıl koridoru anlaşmasının bütün uluslararası toplum için mükemmel bir haber olduğunu belirtti.

Karadeniz limanlarında kalan milyonlarca ton tahıl üzerindeki blokajın kalkmasının, bunların düşük ve orta gelirli ülkelerin vatandaşlarına ulaşmasını sağlamanın küresel gıda krizinden kaçınmak için gerekli olduğunu vurgulayan Draghi, şunları kaydetti:

"Bu planın başarısı, bugün imzalanan anlaşmaların hızlı ve tam uygulanmasına bağlıdır. İtalya, son aylarda Birleşmiş Milletler’in merkezi rolünde Türkiye’nin ara buluculuk girişimini desteklemek için güçlü bir taahhütte bulundu. Bu anlaşmaların, Ukrayna için kabul edilebilir koşullarda barışı getirmesine yönelik somut umutlara doğru ilk adımı temsil etmesini umuyoruz."

AFRİKALI LİDERLER TAHIL KORİDORU ANLAŞMASINDAN MEMNUN

Rusya-Ukrayna savaşının yol açtığı gıda krizinden en fazla etkilenenlerin başında gelen Afrika ülkeleri de tahıl koridoru anlaşmasını memnuniyetle karşıladı.

Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, Pretoria'da Fildişi Sahili Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara ile düzenlediği basın toplantısında, Afrika ülkelerinin Rusya ve Ukrayna bölgesindeki tahıla bağımlılığının gerçek bir tehlike olarak görülmesi gerektiğini ifade etti.

Çatışmanın bir an önce bitmesini ve barışı görmek istediklerini vurgulayan Ramaphosa, bu savaşın kıta için bir "uyarı" olması gerektiğini kaydetti.

Ouattara ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in anlaşmayı imzalama kararı almasından büyük memnuniyet duyduklarını belirterek, Afrika ülkelerinin kırılgan ekonomileri nedeniyle tedarikte öncelikli olması gerektiğini dile getirdi.