Irak`ın Kerkük kentine bağlı Havice ilçesinde, Irak ordusunun Maliki hükümetini protesto eden gruplara müdahalesinde şu ana kadar en az 53 kişi hayatını kaybetti. Bazı kaynaklar ölü sayısını 59 olarak duyururken 100`den fazla yaralı olduğu bildiriliyor.

Olaylar, Havice`de protestocuların polise aranan bir kişiyi teslim etmemesi ile başladı. Ordunun olaya müdahale etmesi ve göstericilerin üstüne ateş açması sonucu 53 kişi öldü, 100`den fazla kişi yaralandı. Kerkük`teki hastaneler yaralılarla doldu taştı.

ÇATIŞMALAR MUSUL, RAMADİ VE SELAHADDİN`E SIÇRADI

Havice`deki olaylar, ülkenin birçok şehrine de sıçradı. Diyala`da Sünnilere ait bir camiye saldırı oldu. Camideki 10 kişi hayatını kaybetti. Protestolar, olaylar, Musul, Ramadi ve Selahaddin kentlerine de yayıldı.

Irak ordusuna bağlı Dicle Operasyon Gücü`nün Kerkük çevresine konuşlanması üzerine Irak Bölgesel Kürt Yönetimi`ne bağlı peşmerge güçleri de alarma geçirildi. Sünni nüfusun yoğun olduğu El Anbar bölgesindeki ed-Duleym aşireti de çatışmalar üzerine Irak ordusuna karşı harekete geçti. Duleym aşireti lideri Ali el-Hatim, El Anbar`da barışçı protesto gösterileri döneminin sona erdiğini belirterek, Irak ordusunun bölgeyi en kısa sürede terk etmesini istedi.

Kerkük`te de halk evlerine çekilmiş durumda. Olayların Kerkük merkeze sıçramasından endişe ediliyor.

ÇELİŞKİLİ İDDİALAR

Irak Savunma Bakanlığı, göstericilerin roket güdümlü el bombası ve uzun namlulu silahlar kullandığını iddia etti. Gösterileri yapan grup liderleri ise göstericilerin hiçbir şekilde silah kullanmadığını, eylemcilerin önemli bir kısmının öğrenci olduğunu açıkladı.

SÜLEYMANBEG`DE HELİKOPTERLE HALKA ATEŞ AÇILDI

Irak`ın Selahaddin kentine bağlı Süleymanbeg kasabasında, emniyet güçleri halka evlerini terk etmeleri yönünde anons yaparken, Başbakan Nuri el-Malikiye bağlı SWAT güçleri de Tuzhurmatu`dan Süleymanbeg`e hareket etti.

Selahaddin iline bağlı Tuzhurmatu ilçesine giriş yapan Makili`ye bağlı SWAT güçleri, oradan Süleymanbeg`e hareket etti. Gelişmeler üzerine emniyet güçleri, Süleymanbeg kasabasında bölge halkına evlerini terk etmeleri için anons yaptı.

Anonslardan sonra orduya ait helikopterler, Selahaddin ilindeki Süleymanbeg kasabasını bombaladı. Görgü tanıkları, bugün öğle saatlerinde 4 askeri helikopterin Süleymanbeg kasabasını bombaladığını dile getirdi.

Öte yandan Kerkük`e bağlı Havice ilçesindeki olaylarda hayatını kaybedenlerin yakınlarının, cenazeleri kendi imkanlarıyla alarak araçlarla önce Kerkük Valiliği`ne gittikleri, daha sonra sloganlar ve tekbirler eşliğinde Havice`ye doğru hareket ettikleri ifade edildi.

Şu ana kadar gösterilerde öldürülen 34 kişinin cenazesi ailelerine teslim edildi. Yakınlarının cenazelerini kamyonet kasalarında götüren acılı aileler, tekbirler getirip havaya ateş açtı. Katledilenlerden bazılarının üzerinde süngü yaralarının bulunduğunu ya da askeri araçlarla ezildikleri öne sürüldü.

KABİNEDE İKİ BAKAN İSTİFA ETTİ, MALİKİ İKİ BAKANI DEĞİŞTİRDİ

Havice olaylarına tepki olarak Eğitim Bakanı Muhammed Tamim`in ardından Bilim ve Teknoloji Bakanı Abdülkerim es-Samarrai`nin de istifa ettiği açıklandı. Meclis Başkanı Usame en-Nuceyfi, Samarrai`nin bakanlık görevinden istifasını önümüzdeki günlerde hükümete sunacağını duyurdu.

Irak Başbakanı Nuri el-Maliki de iki Kürt bakanı değiştirdi. Maliki`nin, Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ve Ticaret Bakanı Hayrullah Hasan Babekir`in yerine iki bakanı vekaleten atadığı belirtildi.

Hükümetteki bir kaynaktan alınan bilgiye göre, Başbakan Maliki, Dışişleri Bakanı Zebari`nin yerine Enerji İşlerinden Sorumlu Yardımcısı Hüseyin Şehristani`yi, Ticaret Bakanı Babekir`in yerine ise Adalet Bakanı Hasan eş-Şummeri`yi vekaleten atadı.

Maliki`nin atamayı, söz konusu bakanlara zorunlu izin verdikten sonra yaptığı ifade edildi.

TECDİD HAREKETİ: ORDUNUN GÖREVİ VATANDAŞLARI ÖLDÜRMEK DEĞİL

Eski Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık el-Haşimi liderliğindeki Tecdid (Yenilenme) Hareketi, Irak ordusunun göstericilere saldırma emirlerine itaat etmeme ve göstericilerin yanında yer alma çağrısında bulundu.

Tecdid Hareketi`nden yapılan yazılı açıklamada, "Irak ordusu, cephesi olmayan yerden çekilmelidir. Ordunun görevi, vatandaşları öldürmek ve baskılara boyun eğmek değildir. Ordu çatışmada taraf olmayı ve baskıcı zalimlerin maşası haline gelmeyi kabul etmemelidir" ifadelerine yer verildi.

Orduyu Arap Baharı ülkelerinde yaşananlardan ders almaya çağıran Tecdid Hareketi, Havice`de meydana gelenleri "mezhep temelli soykırım" olarak nitelendirerek, suçluların er ya da geç cezasını bulacağını belirtti.

Öte yandan Kerkük Valisi Necmeddin Kerim, Havice`de silah seslerinin susmasını ve Irak ordusuna ait güçlerin derhal bölgeden çıkmasını istedi.

Kerim, "Havice`de yaşananları kınıyoruz. Olaylarda ölen ve yaralananların ailelerine yardım etmeye hazırız. Bu olaylar, Kerkük halkına zarar veriyor ve bize baskıcı rejimleri hatırlatıyor. Irak ordusuna ait güçlerin Kerkük`ten çıkmasını istiyoruz" dedi.

BM`DEN ACİL SORUŞTURMA ÇAĞRISI

BM Genel Sekreteri`nin Irak Özel Temsilicisi Martin Kobler, Havice`de meydana gelen olaylar hakkında "acil soruşturma" başlatılması çağrısında bulundu.

Kerkük valiliği yetkilileri ile düzenlediği ortak basın toplantısında Kobler, "Havice`de meydana gelenleri takip ediyoruz. BM Irak Misyonu (UNAMI) hükümetteki üst düzey yetkililerle iletişime geçti, ancak ordu Havice`ye girmemizi istemedi" diye konuştu.

Kobler, "Şiddetin her çeşidini kınıyoruz. BM, resmi olarak gösteri yapmanın anayasal bir hak olduğunu söyledi. Irak hükümetine şiddete yönelmemesi çağrısında bulunuyoruz. Kerkük ve Havice`deki yetkililerin önerilerini dinlemek için buraya geldim çünkü çözümün siyasi olduğunu düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

Şİİ LİDER SADR DA ŞAŞKIN

Şii lider Mukteda es-Sadr, Irak hükümetinin istenmeyecek sonuçlar doğuracak şiddet olaylarını yeniden başlatması karşısında şaşkın olduğunu ifade etti.

Sadr yaptığı yazılı açıklamada, Havice`de yaşanan olayları incelemek üzere parlamento komisyonu ve bağımsız hükümet komisyonu kurulması çağrısında bulundu.

Açıklamada, "Ne zaman Irak`ta şiddet olaylarının kapısı kapandı veya yakında kapanacak desek bazı karanlık güçler kan ve şiddet sayfasını yeniden açıyor" denildi.

Irak güvenlik güçlerinin, dün Havice`deki göstericilere müdahalesi neticesinde 53 kişi ölmüş, 100`den fazla kişi yaralanmıştı.