TARİHTE BUGÜN/DOĞRUHABER / 9 AĞUSTOS

378 - Adrianopolis (Edirne) Savaşı`nda  Doğu Roma İmparatoru Valens, Vizigotlar'a yenildi; müstahkem Konstantinopolis (İstanbul) ve Andrinopolis haricinde tüm Trakya yağmalandı.

833 - Memun, Abbasi halifesi Tarsus`ta öldü. Tam adı Ebu'l-Abbas Abdullah el-Memun İbnü'r-Reşid olup 813-833 arasında Abbasi halifesidir.
Mezhep çatışmalarını sona erdirmek için çaba gösterirken bu çatışmaların daha da derinleşmesini yol açmış, sanat ve bilim çalışmalarını destekleyerek batı felsefesini ve kültürünü Arapça`ya tercüme ettirmiştir. İslam dünyasındaki Sünni-Şii ayrımına son verme kararı herkesi şaşırttığı gibi kendi konumunun da sarsılmasına yol açtı. Varis olarak kendi ailesinden biri değil, Hz. Ali'nin soyundan gelen ve kızıyla evlendirdiği İmam Ali bin Musa er-Rıza'yı seçti. Abbasilerin geleneksel siyah bayrağı yerine Şiilerin yeşil bayrağını benimsedi.
Memun, daha Merv'deyken, İslam felsefesinde akılcılığı benimseyen Mutezile öğretisinin savunucularına ilgi göstermeye başlamıştı. 833'ün başlarında ise, tüm halka Mutezileyi benimsetme kararı aldı. O sırada Bizans'a karşı düzenlediği bir sefer nedeniyle Tarsus'ta olduğundan, bu görevi Bağdat'ta bulunan Komutanı İshak bin İbrahim'e devretti. İbrahim önce kadıları, ardından da geleneksel hadis bilginlerini toplayarak onları Muntezileyi kabule zorladı. Ama, halifenin tehditlerle susturabileceğini umduğu alimleri çok geçmeden başkaldırdılar.Bu direnişin başını Hanbelilik mezhebinin kurucusu Ahmed İbn Hanbel çekiyordu. Zincire vurularak yargılanmak üzere halifeye götürülen Ahmed İbn Hanbel, Memun'un Tarsus'taki ani ölümünden (833) sonra geçici olarak serbest bırakıldı. 837'de halifeliğe gelen Mütevekkil'in yeniden geleneksel Sünni akidesini benimsemek zorunda kalması bu direnişin kararlılığıyla açıklanabilir.

1173 - Yapımı iki asır sürecek olan Pisa Kulesi'nin inşası başladı. İtalya'nın kuzeyindeki Pisa şehrinde yer alan ve 1063-1090 yıllarında yapılan şehir katedralinin çan kulesi, ana yapıdan ayrı olarak 1173'te yapılmıştır. Ünlü Pisa Kulesi, bu çan kulesidir.
Kule üst üste bindirilmiş yuvarlak 6 sütun dizisinden meydana gelmiştir. 56 metre yüksekliktedir. Üzerine 294 basamaklı bir merdivenle çıkılır. En üstteki çanların bulunduğu 8. kat silindir biçimindedir.
Pisa Kulesi bitirildiği tarihten itibaren güneye doğru eğilmeye başlamıştır. Bunun sebebi temeldeki yumuşak zemindeki bir çökmedir. Günümüzde, kulenin tepesinden güney yönünde aşağı sarkıtılan bir çekül 4,3 metre açığa inmektedir. Ancak yapının ağırlık merkezinin izdüşümü kendi temel dairesinin içinde kaldığı için kule devrilmemektedir. Kule her yıl milimetrenin onda yedisi kadar (100 yılda 7 cm) eğilmektedir. Kulenin şu andaki eğimi 5,5° kadardır.

1543- Osmanlı orduları Estergon Kalesi'ni fethetti. Estergon Kalesi Macaristan'ın başkenti Budapeşte'nin 60 km kuzey batısında Tuna nehri kıyısında yer alan bir kaledir.
Macaristan ve Osmanlı tarihinde büyük bir önem taşır. 13. yüzyıl başına tarihlenen kale, Macaristan`ın tarihinde inşa edilmiş ilk önemli yapılardan birisidir. 1241`deki Moğol istilasına kadar Macar Krallığı`nın idari ve dini merkezi olmuştur.
Osmanlı Devleti, ilk defa 1543`te o sırada Avusturyalılar`ın yönetiminde olan kaleyi zaptetti. 1595 yılında Osmanlılar`ın kaleyi teslim etmek zorunda kalması türkülere konu olmuştur. 1605 yılında yeniden zaptedilen kale, 1683`te kesin olarak Osmanlı yönetiminden çıktı.

1805 - Avusturya, Birleşik Krallık, İsveç, Rusya ve Napoli, Napolyon`lu Fransa`ya karşı ittifak oluşturdular.

1915- Anafartalar`da tarihinin en zorlu savaşlarından birini yapan Osmanlı ordusu, Conkbayırı'nda İtilaf Devletleri ordularını yendi. I. Anafartalar Zaferi kazanıldı.

1928- Arap Alfabesi yerine Latin Alfabesi'nin benimsendiği Harf Devrimi gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, İstanbul Sarayburnu Parkı'ndaki etkinlikte yeni harfleri tanıttı:
"Arkadaşlar! Güzel dilimizi ifade etmek için yeni Türk harflerini kabul ediyoruz. Bizim güzel, ahengi zengin lisanımız yeni Türk harfleriyle kendini gösterecektir. Yüzyıllardan beri kafalarımızı demir çerçeve içinde bulunduran, anlaşılmayan ve anlamadığımız işaretlerden kendimizi kurtarmak mecburiyetindeyiz... Yeni Türk harflerini çabuk öğreniniz. Bütün millete, köylüye, çobana, hamala, sandalcıya öğretiniz. Bunu vatanperverlik vazifesi biliniz. Bu vazifeyi yaparken düşününüz ki bir milletin, bir içtimai heyetin yüzde sekseni okuma yazma bilmez. Bu ayıptır. Bundan insan olarak utanmak lazımdır. Bu millet utanmak için yaratılmış bir millet değildir; iftihar etmek için yaratılmış ve iftiharla tarihini doldurmuş bir millettir..." Bütün bir milleti bir anda okuma yazma bilmez hale getiren ve tarihi, dini, insani, kültürel tüm bağlarından koparma anlamına gelen harf değişikliği Mustafa Kemal`in de dediği gibi Türkiye toplumu üzerinde batı hayranı kesimlerin beklediği etkiyi yapmış; halkın tüm kazanımları sıfırlanmış ve tamamen Batı kültürünün hegemonyası altına girmiştir.

1942 –İngiliz sömürgeciliğine karşı Hindistan`ın bağımsızlığı mücadelesine liderlik yapan Mahatma Gandhi, İngiliz birlikleri tarafından Bombay'da tutuklandı.

1945 - Amerika Birleşik Devletleri, Japonya'nın Nagazaki şehrine atom bombası attı: yaklaşık 70.000 kişi o anda öldü. Dört gün önce Hiroşima`ya atılan bombadan sonra kayıtsız şartsız teslim olmayı kabullenmeyen Japonya`ya atılan bu ikinci atom bombası Japonlar`ın bütün direncini kırmıştı. Hiroşima`da olduğu gibi Nagazaki de yerle bir olmuş ve şu ana dek sürecek olan nükleer ölüm yıllar boyu can almaya devam etmiştir.   

1954- Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında ''Balkan Paktı'' adı verilen ittifak kuruldu. İki kutuplu siyasal dünya ortamında NATO ve Varşova Paktı dışındaki tüm ittifaklar ya işlevsiz kalmış ya da sadece bu paktların gölgesinde iş yapma fırsatı bulmuşlardı.

1965 - Singapur, Malezya'dan ayrılarak bağımsızlığını kazandı.

1969 –ABD`nin en meşhur seri katillerinden Charles Manson liderliğindeki bir kült grup üyeleri, Roman Polanski'nin hamile eşi Sharon Tate, Abigail Folger, Polonyalı oyuncu Wojciech Frykowski, erkek kuaförü Jay Sebring ve lise mezunu bir genç Steven Parent'i Los Angeles, California'da öldürdüler. Charles Manson ve 4 arkadaşı taraftarı olan bir kadının, farklı bir suçla tutuklandığında, işledikleri cinayetleri övünerek anlatması sonucunda tutuklandı. İdama mahkûm edilmelerine rağmen Kaliforniya yüksek mahkemesince idam cezasının kaldırılmasıyla, cezaları ömür boyu hapis şekline dönüştürüldü. Toplam cinayetlerinin sayısı belirlenemeyen Manson ve grubunun 35 ölümden sorumlu olduğu sanılır. Charles Manson ABD'de nefret edildiği gibi, kendisini seven, serbest bırakılmasını isteyen çeşitli fan kulüpler oluşturup kampanyalar düzenleyen bir hayran kitlesine de sahiptir. Şiddet kültürü üzerine inşa edilen ABD`de seri katillerin çokluğu yadırganmadığı gibi birçok Hollywood filmine de adeta görkemle konu edinilmiştir.

1976- Çin Halk Cumhuriyeti lideri Mao öldü. Bütün ömrünü Çin`i komünist bir diktatörlüğe çevirmek için harcayan Mao, komünizmin özgün bir biçimi olan Maocu görüşü de ortaya atan kişidir. Çin bir çok alanda reformlar yapmış ve katı komünist yapıdan uzaklaşmışsa da resmiyette halen Maocu felsefeyle yönetilmektedir.

1978 : 'İlaç da karaborsaya düştü. Pek çok ilaç piyasada bulunamıyor. 18 liralık Eptoin isimli ilaç 150 liraya satılıyor. O yılların Türkiye`sinde karaborsaya düşmeyen tek şey sefaletti ve yöneticiler bu durumu düzeltmek için demogoji yapmaktan başka bir şey yapmıyorlardı.

1990 Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı James Baker Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile görüştü. Baker Türkiye'deki Amerikan üslerini Irak'a karşı kullanma izni istedi.

1991 Başbakan Mesut Yılmaz Kürdistan Yurtsever Birliği lideri Celal Talabani'nin görüşme isteğini kabul etmedi.

1994 - Aydın Doğan Hürriyet Basın Yayın grubunu satın aldı. Bundan sonra Doğan grubu için Kartel Medyası yakıştırması yapıldı. Aydın Doğan elindeki basını iktidarlara karşı rant elde etmek için bir şantaj aracı olarak kullandığı şeklinde eleştiriler yapıldı. Özellikle 28 Şubat sürecinde Doğan grubunun Refah Partisi aleyhinde yayın yapması gözlerden kaçmazken Ak Parti iktidarına da muhalefet etmesi ve yıpratıcı yayınlar yapması Aydın Doğan`ın kimlerle birlikte hareket ettiği sorusunu gündeme getiriyordu.

1994: Almanya`nın Sindelfingen kasabasında bir cami yakıldı. Avrupa`da körüklenen İslam düşmanlığı tırmanışta. Avrupalı liderler bu olayları çözme yerine sadece demeç vermeyle yetiniyor ve kimi zaman sözleriyle bu düşmanlığı tahrik ediyorlar.

1996: Askerler, Erbakan`a bir rapor vererek, İran ile yapılması planlanan 20 milyar dolarlık doğal gaz antlaşmasının imzalanmamasını istediler. Daha önce ABD aynı istekte bulunmuş ve Başbakan Erbakan: Türkiye kimlerle ekonomik ve siyasi anlaşmalar yapacağını kimseye danışmaz` cevabını vermişti. Bu olaydan sonra ABD ve TSK ittifakının nedeni sorgulanmaya başlandı.

1996: Başbakan Erbakan, 250 kişilik bir heyetle 10 gün sürecek İran, Pakistan, Malezya, Singapur ve Endonezya`yı kapsayan Uzakdoğu gezisine başladı.

1996: Erbakan, Kuzey Irak`lı dini lider Şeyh Osman ile Ankara`da sürpriz bir görüşme yaptı. Bu görüşmenin PKK ile mücadelenin bir parçası olduğunu ileri sürenler oldu.

1999 - Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Başbakan Sergei Stepashin'i azletti.

1999—PKK Merkez Komitesi, Abdullah Öcalan'ın silah bırakma çağrısını kabul ettiğini açıkladı. Komite siyasallaşmanın gereğine dikkat çekti.

2001: Manisa Valisi iken İçişleri Bakanlığı Müsteşarlığı'na getirilen Muzaffer Ecemiş'in, Valilik'ten Ankara'ya uğurlanışı sırasında Tugay Komutanı ile ANAP İl Başkanı arasında protokol tartışması yaşandı.Protokol gereği, Belediye Başkanı'nın yanında bulunan Tugay Komutanı Tuğgeneral Kazım Usta, aralarına girmeye çalışan ANAP İl Başkanı Ahmet Özövgü'ye tepki göstererek, protokolde yerini almasını istedi.Tuğgeneral Usta, sert bir şekilde Özövgü'ye, ''Protokolün bir esası vardır. Lütfen yerinize geçiniz. Öne çıkmayınız, böyle saçma şeyolamaz. Her şeyin usulü vardır. Partili partilidir, geç yerine otur, resmi program var'' dedi.

2009- İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, ikinci ''Ergenekon'' davası ile iddianamesini 5 Ağustosta kabul ettiği üçüncü ''Ergenekon'' davasının birleştirilmesini kararlaştırdı.