BETÜL ACAR / Doğruhaber

Edep kelime anlamı olarak utanma, çekinme anlamında kullanılmıştır. Edep ahlaki boyutla ilgilidir. İnsanın oturuşu, kalkışı, büyüklerin yanında davranış şekli, hal ve hareketleri, konuşma tarzı kişinin edebini ortaya çıkarır. Edep insanın ruhunun ve davranışları güzel olması demektir. Edepli insan kendini bilen, haddini aşmayan kişidir. Edepli insan çevresine nasıl davranacağını bilir, Sevgi ve saygı içinde hareket eder. Edep imandandır. Edepli insan fazla konuşmaz, yeri ve zamanı gelince az ve öz konuşur. Edepli insan hayâlı kimsedir, küfürlü konuşmayan, insanlara hakaret etmeyen, onları kırmayan, ağzına gelen her şeyi söylemeyen kişidir. İnsan edepli olmalıdır. Toplumdaki örf ve adetleri hiçe saymamalı, kimliğini kaybetmemelidir. Toplumla uyum içinde olmalıdır. Yani ahlaklı olmalı, kişilik sahibi, karakter sahibi olmalıdır. İnsan çok bilgili ilim ve bilim sahibi olabilir Ama edepli olmadığı sürece o kişinin bilim adamlığının hiç bir anlamı olmaz.

Ve bir hikayede: Oğul kaymakam olmuş ve babasını ayağına çağırtmıştır. Gelen babasına şunları söyler. Bak hani sen bana senden bir şey olmaz, sen adam olmazsın, bak koca bir ilçenin kaymakamı oldum diyerek kibirlenmiş. Bunun üzerine babası kaymakam olmuşsun ama yine adam olmamışsın der. Babasını ayağına çağıran evlat edepten yoksundur. Bunun için insan ahlaklı ve edepli olmalıdır. Buradan anlaşılacağı gibi çok güçlü olabilirsiniz, âmâ erdemli bir insan olmadığınız sürece ne bilginizin size ve topluma faydası olur ne de mal ve mülkünüz. İnsan toplum içindeki hareketlerine dikkat etmeli, kibirli olmamalıdır. Hz. Ali edep ile ilgili şu sözü söylemiştir. “Edep aklın suretidir “diyerek edepli olmanın önemini belirtmiştir. İnsan her ortamda, rahat davranışlar sergilememeli, görgü kurallarına dikkat etmeli, kültürüne uygun yaşamayı bilmelidir. İnsan hayâ etmeyi bilmelidir. Çünkü hayâ imandandır.