DOĞRUHABER

SORUNUN DETAYI: Bir arkadaşımla üretim işine girmek istiyoruz. Ancak üretim yapabilmek için üretim ve çiftçi belgesi almak gerekiyor. Yalnız bu gibi belgeler bazı şartlar dahilinde veriliyor. Ve bizim şartlarımız da buna uymuyor. Benim sormak istediğim şey; şartları uyan başka biri üzerinden bu belgeleri almak caiz midir? Bir arkadaşımın annesi üzerinden bu belgeyi almayı düşünüyoruz, dinen hükmü nedir? Ayrıca arkadaşımla sermayelerimizi birleştireceğiz. Ama şöyle bir durum var; arkadaşım alkollü yerlerde aşçılık yaparak para kazanıyor. Bu durumda arkadaşımla sermayelerimizi birleştirip iş yapmamız caiz mi?

CEVAP:  Devletin, vatandaşlarına sunduğu faizsiz ve helal olan ticari imkânların tamamından istifade etmek caizdir. Bununla ilgili belirli şartlar konulmuşsa ve vatandaş da bu şartlara haizse, verilen yardımları alabilir. Fakat söz konusu şartlar kendisinde bulunmuyorsa, çeşitli hileli yöntemlere başvurması uygun değildir. 

Ancak kişi, devletin şart koştuğu talepleri kendisinde bulunduran birinden şu şekilde istifade edebilir; mevcut şartlara haiz olmayan kimse, bu şartları kendisinde bulunduranı bir şekilde işe ortak ederek devletin bu yardımından istifade edebilir. Yani iki ortaksa bu ortaklığı, o kişiyle üçe çıkaracak. Bu ortaklık sadece hisse payıyla da olabilir. 

Haram para kazanan kimseyle ortaklıkta bulunmaya gelince; ortağın malı tamamıyla haram yollardan elde edilmişse onunla iş yapmak caiz değildir. Fakat malın bir kısmı helal bir kısmı da haramsa, ortaklık yapılabilir. Bununla ilgili ölçü ise malın büyük çoğunluğunun helal olması, az olan kısmının ise haram olmasıdır. Şîrazî derki: Kesin olarak malının tamamı haram olan bir kimsenin (ortaklık vb. sebeplerden dolayı) peşinden gitmek caiz değildir.