ANKARA: Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile IKBY Başkanı Mesud Barzani arasında Diyarbakır’da yapılan görüşmede, Habur Sınır Kapısı`na ilave olarak Aktepe ve Ovaköy kapılarının ivedi olarak açılması hususunda mutabakata varıldığını bildirdi.

 

Irak`a açılacak yeni sınır kapılarıyla ilgili yazılı açıklama yapan Yazıcı, Irak Merkezi Hükümeti ile yapılan görüşmelerde Aktepe-Bacuka Kara Hudut Kapısı ile Habur-3 Köprüsü`ne ilişkin mutabakata varıldığını kaydetti. Yazıcı, Türkiye`ye davet edilen Irak delegasyonuyla kasım ayının son haftası veya aralık ayının ilk haftasında Ankara`da görüşmeler yapılması ve protokol ile mutabakat zaptının imzalanmasının öngörüldüğünü ifade etti.

 

Açılması gündemde olan hudut kapılarından ilkinin Aktepe (Silopi/Şırnak)-Bacuka (Zaho/Dohuk) Kara Hudut Kapısı olduğunu belirten Yazıcı, Irak ve Türk heyetlerinin, Aktepe/Bacuka Sınır Kapısı konusunda teknik değerlendirme yapmak üzere değişik zamanlarda bir araya geldiklerini bildirdi. İpekyolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne bağlı Aktepe Gümrük Müdürlüğü kurulduğunu hatırlatan Yazıcı, kapının yeri üzerinde uzlaşma sağlandığını ve Habur Çayı üzerine kurulacak köprünün koordinatlı yer tespit işlemlerinin 2011 yılında tamamlandığını anımsattı. Yazıcı, hudut kapısı tesisleriyle bu tesisler arasındaki bağlantı yollarının hududa kadar olan bölümlerinin inşasına başlanacağını açıkladı.

 

 

Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Komitesi toplantısında alınan bir diğer kararın da Türkiye-Irak Demiryolu Projesi’nin güzergahına ve tamamlanmasına bağlı olarak Ovaköy mevkisi civarında küçük araçlara ve trenlere yönelik kara ve demiryolu sınır kapısı yapılması olduğunu ifade eden Yazıcı, bu amaçla Ali Rıza Efendi Gümrük Müdürlüğünün kurulduğunu, kara hudut kapısının yeri konusunda Irak tarafına öneride bulunulduğunu, Türkiye-Irak demiryolunun hududu geçeceği nokta üzerinde iki ülke demiryollarının büyük ölçüde anlaşmaya vardığını kaydetti.

 

Gümrük hizmetinin, demiryolunun Türkiye tarafındaki son istasyonda verileceğini belirten Yazıcı, kapıların kesin yer tespitinin yapılmasından sonra hudut kapısı tesisleriyle bu tesisler arasındaki bağlantı yollarının hududa kadar olan bölümlerinin inşası için çalışmalara başlanacağını bildirdi.

 

 

Yeni köprünün mevcut iki köprü arasında kalan alanda yapılmasının öngörüldüğü ifade eden Yazıcı, köprü ayaklarının koordinatlarının 2011`deki ortak çalışmada tespit edildiğini anımsattı. Protokolün 2011 yılı Kasım ayında Ankara`da düzenlenen 3. Ortak Çalışma Grubu Toplantısında heyet başkanlarınca paraflandığını hatırlatan Yazıcı, şunları kaydetti:

 

"Protokolün imzası için ülkemiz adına imza yetki kararı alındı. Yeni köprünün inşa edileceği bölgede mevcut köprüler için de sorun teşkil eden nehir yatağı daralması sorununun çözülmesi amacıyla ülkemiz tarafından yatak temizliği çalışmaları yapıldı, benzer bir çalışma Irak tarafında da yapıldı. Protokolün imzalanmasının ardından ihale ve inşa işleri Karayolları Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilecek, maliyet ise ülkemiz ile Irak arasında eşit olarak paylaştırılacak."

 

 

Yıllık 12 milyar dolarlık ticaretin yapıldığı Irak-Türkiye arasında 1,6 milyon araç trafiğinin yaşandığı Habur Sınır Kapısının ticareti karşılamaya yetmemesi nedeniyle bu kapıya ilave olarak Aktepe ve Ovaköy Kapılarının açılmasına yönelik anlaşmanın 2009`da imzalandığını ancak Irak yönetiminden onay çıkmadığını anımsatan Yazıcı, temmuz ayında Türkiye`ye gelen Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari`nin de katıldığı Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Komitesi toplantısında Habur`a ilave olarak Aktepe ve Ovaköy Sınır Gümrük Kapılarının açılması hususunda taraflar arasında müzakereler yapıldığını bildirdi.

 

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani arasında Diyarbakır`da yapılan görüşmede konunun ele alındığını ve iki kapının ivedi olarak açılması hususunda mutabakata varıldığını belirten Yazıcı, açılması planlanan Ovaköy ve Aktepe`de 2 yeni sınır kapısı ve 3 yeni gümrük geçiş noktasının oluşturulacağını ifade etti. Yazıcı, Gülyazı`da 1, Hakkari`de 2 olmak üzere açılması planlanan gümrük geçiş noktasının yapım çalışmalarına yakında başlanacağını, bu iki yeni sınır kapısının Ortadoğu, Kafkaslar ve Türkiye açısından ülkelerin ticaretine önemli katkılar sağlayacağını kaydetti.