Konuyla ilgili bilgi sahibi dört kaynağa göre, Pekin, Washington ile devam eden ticaret savaşında pazarlık kozu olarak kullandığı bu kritik mineraller üzerindeki kontrolünü sağlamlaştırmaya çalışıyor.
Çin, rüzgar türbinleri, tıbbi cihazlar ve elektrikli araçlar gibi hayati ürünleri çalıştıran mıknatısların üretiminde kullanılan ağır nadir toprak elementlerinin işlenmesinde neredeyse tekel konumunda. Ancak Pekin, bu üretimde ihtiyaç duyduğu nadir toprak metallerini ve oksitlerini büyük ölçüde Myanmar’dan temin ediyor. Çin gümrük verilerine göre, bu yılın ilk dört ayında bu ithalatın yaklaşık yarısı Myanmar’dan yapıldı.
Ancak Myanmar’ın kuzeyindeki önemli bir madencilik kuşağının, Çin’in desteklediği cunta ile savaşan silahlı bir grup tarafından ele geçirilmesi sonrasında Pekin’in bu minerallere erişimi kısıtlandı.
Şimdi ise Myanmar’ın doğusundaki Shan eyaletinin yamaçlarında Çinli madenciler yeni rezervleri çıkartmaya başladı. Madenlerden birinde çalışan iki kaynağa göre, en az 100 kişi vardiyalı olarak gece gündüz tepelik bölgeleri kazıyor ve kimyasallar kullanarak mineralleri çıkarıyor.
Bölge sakinlerinden iki kişi de, Mong Hsat ve Mong Yun kasabaları arasındaki madenlerden çıkarılan malzemeleri taşıyan kamyonların yaklaşık 200 km uzaklıktaki Çin sınırına doğru ilerlediğini gördüklerini aktardı. Reuters, bu maden sahalarının bazılarını ticari uydu görüntüleri sağlayan Planet Labs ve Maxar Technologies’in görüntüleriyle doğruladı.
Dört kaynağa göre, madenler United Wa State Army (UWSA - Birleşik Wa Devlet Ordusu) milisinin koruması altında çalışıyor. Kaynaklardan ikisi milis üyelerinin üniformalarını teşhis ettiklerini belirtti.
Shan eyaletindeki en büyük silahlı gruplardan biri olan UWSA, aynı zamanda dünyanın en büyük kalay madenlerinden birini de kontrol ediyor. ABD Barış Enstitüsü'ne göre, UWSA’nın Çin ile uzun süredir devam eden ticari ve askeri ilişkileri bulunuyor.
Nadir toprak elementlerine erişim Pekin için giderek daha önemli hale geliyor. Çin, ABD Başkanı Donald Trump’ın bu yıl ticaret savaşını yeniden başlatmasının ardından metal ve mıknatıs ihracatına yönelik kısıtlamaları sıkılaştırmıştı.
