Her kap bir şeyler doldurmak için imal edilir. İnsan bedeninde de imal edilmiş ve doldurulması gereken kaplar vardır. Mide, bunlardan bir tanesidir ki yiyecek ve içecekle dolar. Tarih boyunca insanların çoğu, bu kabı doldurmanın gayretinde olmuşlardır. Dünya üzerine verilen kavgaların çoğu da bu yüzden olmuştur. Bu kap, aynı zamanda şeytanın da insandan beslendiği bir kap olmuş ve insanların çoğu da mide kapları üzerinden sapmışlardır. Hadis bu sebeple “insanoğlu midesinden daha şerli bir kap doldurmamıştır” diyor.
Farz kılınan orucun mide üzerinden açlıkla insanları terbiye etmesindeki hikmet de bundan olsa gerek.
İnsanda bir de doldurulması gereken başka kaplar daha var ki, bunların dolum maddesi madde değil, manadır. Kalp ve beyin bu kaplardandır. Bunlar, insana verilmiş akıl üzerinden ilim ve hikmetle dolmaları için imal edilmişlerdir. Allah Teala, mide kapını dolduracak maddeyi insana gönderdiği gibi, kalp ve beyin kaplarını dolduracak manayı da insana göndermiştir. Vahiy bu mananın başında gelir ve ilim ile hikmetin kaynağıdır. Vahiyden beslenen, ilim ve hikmetin kaynağından beslenmiştir. Vahiyden daha doğru, güzel ve hikmetli söz yoktur. Bir de vahyin sahibinden beslenenlerin ve vahye arkadaşlık yapanların sözü güzeldir ve hikmettir.
Vahye en yakın arkadaş, Resulullah`tır (sav). Vahyin sahibinden direkt beslenen Resulullah`ın (sav) sözleri, hikmet pınarıdır. Vahyin yanında bu hikmet pınarından da kana kana içmek gerekir.
Bu pınardan akan bazı hikmetleri ara ara bu köşede sizlere akıtmaya çalışacağım, susamış gönüllere mana olsun diye…
“Ya Ali! Dört şey beraberinde dört şeyi getirir: Saltanata erişen diktatör olur. İstişare etmeyen pişman olur. Davrandığın gibi sana davranılır. Yoksulluk en büyük ölümdür. ‘Maksat dinar ve dirhem (mal) yoksulluğu mu?` denilince: ‘Hayır, maksat din yoksulu olmaktır` buyurdu.”
“Ya Ali! Kıyamet günü üç gözden başka bütün gözler ağlar: Allah yolunda geceleri uykusuz kalan göz, Allah`ın haram kıldığı şeylere bakmayan göz ve Allah korkusundan ağlayan göz.”
“Ya Ali! Sözün afeti yalan, ilmin afeti unutmak, ibadetin afeti ihmalkârlık, cömertliğin afeti minnet, yiğitliğin afeti zulüm, güzelliğin afeti bencillik ve soyluluğun afeti ise onunla övünmektir.”
“Ya Ali! Sürekli doğru konuş; ağzından hiçbir zaman yalan çıkmasın; kesinlikle hıyanete yeltenme; Allah`tan O`nu görüyormuşçasına kork; malını ve canını dinine feda et; iyi ahlak edin ve kötü ahlaktan kaçın.”
“Ya Ali! Üç şey güzel ahlaktandır: Seninle ilişkisini kesen kimse ile ilişki kurman, senden esirgeyene bağışta bulunman ve sana zulüm edeni affetmen.”
“Sözünün fazlasını tutup, malının fazlasını infak edene ne mutlu!”
“Güzellik dildedir.”
“Kalpler kendilerine iyilik edeni sevmek ve kötülükte bulunana buğzetmek üzere yaratılmışlardır.”
“Kim elinden çıkan şeyden ümidini keserse, vücudu rahatlar. Kim Allah`ın taksim ettiği şeye razı olursa sevinir.”
“Alimlere sorun, hekimlerle (hikmet ehli ile) konuşun, fakirlerle oturun.”
“Allah iki sesi sevmez: Musibete uğradığında feryat etmeyi ve nimete kavuştuğunda saz çalmayı.”
“Kendisini fakir gösteren kimse fakirleşir.”
“En iyileriniz, halkla (kolayca ) ısınabilen, güzel ahlak sahibi olan kimselerdir.”
“Güler yüzlülük kini giderir.”
“Evladın anne babaya sevgi ile bakışı ibadettir.”
Hikmet ehli olma ve hikmet ile yaşamak duası ile…
Suat YAŞASIN
M.Medet Solmaz
Esma Akbalık
Abdullah Kavan
Kenan Çaplık
Mehmet Özcan
Nezir Tunç
Dr. Abdulkadir Turan
Abdullah Aslan
Mehmed Göktaş
