Çocuklarda sorumluluk bilinci

Yarıyıl tatiline girdiğimiz bu günlerde karne notları birçok evin gündemi. Özellikle notları iyi olmayan çocukların evlerinde sıkıntının dozajı artmakta. Niye yeteri kadar çalışmadın, elinden geleni yapmadın, sana kaç kere çalış dedim sen beni dinlemedin gibi va`z u nasihatler uzayıp gidiyor. Duruma baktığımızda ortada bir sorun var ve normalde ders çalışmak çocuğun görevi iken ve onun sorumluluğunda olması gerekir iken ebeveynler niçin bu kadar mustarip.

Sıkıntının nedeni çocuğun sorumluluk almaması. Peki, sorumluluk nereden gelecek dışarıdan mı alacağız? Hayır. Sorumluluk verilmez inşa edilir. Çocukluktaki muameleler yetişkinlikteki sorumluluk duygusunun temeli sayılır. Ailelere baktığımızda birçok anne-baba sorumluluk sahibi, kendine güvenen, kendi ayakları üzerinde durabilen, kendini özgürce ifade edebilen kendi işini kendisi yapmak isteyen bireyler yetiştirmek ister. Bu çok doğal olması gereken bir durum lakin pratiğe baktığımızda tersi bir durum ile karşı karşıyayız. En çok dillendirilen şikâyetler çocuğu kendi başına bıraktığımızda ödevini yapmıyor, eşyalarını ve odasını toplamıyor, okul çantasını biz hazırlıyoruz, dışarıdan geldiğinde ellerini yıkamayan, yemekten sonra dişlerini fırçalamayan çocuklar, anne-babaların çoklukla şikâyetçi oldukları çocuklardır. Sorumluluk duygusunu kazanmamış çocuklar, hayatları boyunca ailelerine yük oldukları gibi, evlendiklerinde evin temel ihtiyaçlarını da yerine getiremeyebilirler. Çalıştıkları işte kendilerine verilen görevleri aksatıp tam anlamı ile yerine getiremeyebilirler. Bu nedenle anne-babanın görevlerinden biri de çocuklarına sorumluluk duygusunu kazandırmaktır.

Peki, ne yapılabilir?

* Çocuğa neyi, nasıl, ne zaman yapacağını anlatın. Önce siz yapın sonraki aşamaları ona bırakın

* Çocuklar hata yaptıklarında eleştirmek yerine cesaretlendirmek çocuğu daha iyi motive eder.

* Çocuğa sorumluluk verirken yaşına ve fiziki durumuna dikkat edin.

* Anne-baba olarak sorumluluk bilincine sahip olursanız çocuk daha kolay sorumluluk kazanır.

* Çocuğun hata yapabileceğini, hataların ona tecrübe kazandıracağını kabul edin, mükemmeliyetçi olmayın ve unutmayın en iyi, iyinin düşmanıdır.

* Sorunlarını onun adına çözmeyin. Bazı tercihleri ve seçimleri kendisinin yapmasına izin verin, davranışlarının sonuçları ile yüzleşsin.

* Çocuğa aşırı koruyucu davranmaktan vazgeçeceğiz, kavanozda bitki yetiştirmiyoruz. Bu çocuk sosyal hayata girecek her zaman yanında olmayacağız meşhur bir sözde denildiği gibi çocuğa balık vermeyeceğiz balık tutmasını öğreteceğiz

Sonuç olarak; sorumluluk duygusu çocuklarda geliştirilmesi gereken önemli duygulardan biridir. Bu duygunun gelişimde ilk yıllar çok etkilidir. Çocuklara hatasını telafi etmesi için ona fırsat tanımak, onların sorumluluklarını üzerimize almamak, eksik yaptıkları sorumlulukları için eleştirmek yerine cesaretlendirmek onların sorumluluk duygusunu pekiştirecektir.

Vesselam..