Toplumumuzda, sanayici ve işadamları derneklerine yönelik birkaç farklı bakış açısı, yaklaşım tarzı ve anlam yüklemesi bulunmaktadır.
- Birinci Bakış Açısı:
Bazı insanlar, bu dernekleri "zenginler kulübü" olarak görmektedir. Onlara göre, SİAD(Sanayici ve İşadamları Dernekleri ) üyeleri tüm kârlı işleri ve büyük pastaları kendi aralarında paylaşır, yalnızca kendi menfaatlerini düşünürler. Paraya parayla ölçülemeyecek kadar fazla sahip oldukları, her şeyi maddi değerlerle değerlendirdikleri düşünülür. Bu bakış açısına sahip kişiler, kendilerinin bu güçlü ve zengin insanlar karşısında durabilecek güce sahip olmadıklarına inanır. SİAD üyelerinin kendilerini düşünmediklerini, yalnızca ticari kârlarını gözettiklerini savunurlar. Hatta, bu kişilere göre SİAD, bir ticaret kuruluşu olup, yardımda bulunsalar bile onların zenginliğine erişmenin imkânsız olduğunu düşünürler.
- İkinci Bakış Açısı:
Bu bakış açısında olan kişiler, işadamları derneklerini eleştirmekten çok, kendi menfaat ve çıkarları doğrultusunda bu derneklerden destek beklerler. "Yanlarında bulunayım ki belki bana da bir pazar payı çıkar," düşüncesindedirler. Üretimlerini, ihracatlarını ve satışlarını artırmayı, işlerini büyütmeyi umarlar. İşadamları derneklerinin küçük işletmelere destek olması gerektiğini, ticaretlerinin daha üst seviyelere çıkması için ekonomik katkı sağlamalarını beklerler. "Onlar zaten çok iyi durumda, bizim işlerimiz de daha iyi olmalı, bu yüzden destek vermeliler," düşüncesi bu bakış açısının temelini oluşturur.
- Üçüncü Bakış Açısı:
Bu görüşe sahip kişiler ise işadamları derneklerinin ticari faaliyetlerinde ihtiyaç sahiplerini unutmamaları gerektiğini düşünürler. "Artık yeterince zengin ve varlıklı oldular, şimdi sıra ihtiyaç sahiplerine destek olma noktasında," derler. Yapacakları ticari faaliyetlerde sadece kendi kârlarını değil, aynı zamanda fakir, fukara ve garip-gurebaya da yardım etmeleri gerektiğini savunurlar. Toplumun ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına duyarlı işlerde öncü olmalarını beklerler.
Oysa ki;
Sanayici ve işadamları dernekleri, ticari bir kuruluş değildir. %500-600 kâr dağıtan işletmeler hiç değildir. İşadamları derneklerinin kuruluş amacı ve yürüttükleri faaliyetlere baktığımızda, iş dünyasında iş insanlarının bir araya gelmesini, ticaret yapmasını, ticari birlikteliklerini güçlendirmesini ve iş birliği yaparak daha güçlü hale gelmelerini sağlamak olduğunu görüyoruz. Üyelerinin ihracat odaklı çalışmaları, ithalat yaptıkları ürünlerde katma değer yaratarak üretim yapmaları, ticaretin önündeki riskleri ve fırsatları değerlendirip, kriz yönetiminde başarılı olmalarını sağlayacak bilgilendirme seminerleri ve projeler sunma gibi birçok faaliyet yürütmektedirler.
Ayrıca, dernekler iş insanlarına, ticaretin nasıl daha verimli yönetileceği, işletme finans kontrolü, uzun vadeli ticari planlar oluşturma ve daha birçok konuda destek sağlarlar. Üretimi teşvik eder, üretilen ürünlerin ihracatını artırır ve istihdam sağlayarak ülke ekonomisine önemli katkılar sunmayı amaçlarlar. İş dünyasının ihtiyaç ve sorunlarına çözüm üretmek, onları çeşitli platformlarda temsil etmek bu derneklerin temel hedeflerindendir. Hem yurtiçi hem de yurtdışındaki sanayici ve iş insanları ile işbirlikleri kurma, ticari heyetlerle görüşme ve farklı ülkelerdeki ticari kuruluşlarla ortak çalışmalar yapma gibi faaliyetlerle üyelerinin ticari ilişkilerini geliştirirler.
Türkiye'deki iş dünyası açısından bu tür dernekler büyük bir öneme sahiptir. Son yıllarda Türkiye’deki işadamları derneklerinin sayısı hem nitelik hem de nicelik açısından büyük bir artış göstermiştir. Bu dernekler, iş insanlarına ekonomik, entelektüel ve fiziksel sermayeyi bir araya getirerek ticari faaliyetlerini geliştirme imkânı sunmaktadır. Amaçları, üyelerinin sosyal ve ticari ilişkilerini geliştirmek, hem ulusal hem de uluslararası alanda işbirlikleri kurarak ticari faaliyetlerini artırmak ve yardımlaşmayı sağlamaktır.
Bu amaçlar doğrultusunda 2013 yılında "Hak Sanayici ve İşadamları Derneği" (HAKSİAD) kurulmuştur. Kurulduğu günden itibaren HAKSİAD, üyelerinin ticari gelişimlerini sağlamak amacıyla yurtiçinde birçok toplantı, seminer, konferans ve sektör buluşmaları düzenlemiştir. Ayrıca, iş birliği ve güç birliği çerçevesinde üyelerinin ticari hacimlerini artırmak için danışmanlık hizmeti vermekte, ticari faaliyetlerde bulunmakta ve yurtiçi ve yurtdışında şubeler ile temsilcilikler açarak genişlemeyi hedeflemektedir. Üye sayısını artırma gayreti de derneğin önemli bir hedefidir.
Tüm bu çalışmaların merkezinde ise ticaret yapan iş insanlarının ticaretin kurallarına uygun hareket etmeleri, güvenilir ve dürüst bir bakış açısıyla ticaretlerini sürdürmeleri, manevi değerlerini, kişiliklerini ve ticaret ahlakını korumaları yer almaktadır. HAKSİAD, kısa sayılabilecek bir süre içinde üretim, ihracat, istihdam yaratma ve ithal edilen ürünleri katma değeri yüksek ürünlere dönüştürme alanlarında önemli başarılar elde etmiş, uluslararası ihracat yaparak ülke ekonomisine ciddi katkılarda bulunmuş ve bulunmaktadır.
Sonuç olarak; sanayici ve işadamları dernekleri, sadece ticari çıkarların peşinde koşan kuruluşlar değil, toplumun ekonomik, sosyal ve kültürel gelişimine katkı sağlayan önemli yapılardır. Bu dernekler, üyelerine işbirliği ve güç birliği fırsatları sunarken, ticari ve manevi değerleri de göz önünde bulundurarak, güven ve dürüstlük ilkeleri çerçevesinde faaliyet gösterirler. Üretim, ihracat ve istihdam yaratma süreçlerine katkıları, yalnızca üyelerine değil, ülke ekonomisine de önemli kazanımlar sağlamaktadır. Ticaretin ahlakını koruyarak büyümenin ve gelişmenin mümkün olduğunu gösteren bu dernekler, iş dünyasında sürdürülebilir bir kalkınmanın öncüsü konumundadır.
SELAHADDİN GÜNEŞ