CSIRO doktora sonrası araştırmacısı ve Swinburne mezunu Dr. Deddy Nababan’a göre çözüm, Mars’ın kendine özgü toprağı olan regolitte yatıyor. “Metalleri Dünya’dan Mars’a göndermek mümkün olabilir ama ekonomik değil. Tonlarca metali Mars’a taşıdığınızı hayal edebiliyor musunuz? Bu hiç pratik değil,” diyor Dr. Nababan.

“Bunun yerine Mars’ta mevcut olanı kullanabiliriz. Buna yerinde kaynak kullanımı (ISRU – In-Situ Resource Utilization) deniyor.”

Dr. Nababan’ın daha özel olarak incelediği konu ise astro-metalurji — yani uzayda metal üretimi. Görünüşe göre Mars’ta doğal metal üretimi için gerekli tüm bileşenler mevcut. Bu bileşenler, regolitteki demir açısından zengin oksitler ile atmosferindeki karbon gibi indirgen ajanları içeriyor.

Swinburne Teknoloji Üniversitesi’nden astrometalurji profesörü Akbar Rhamdhani, Dr. Nababan ile birlikte bu süreci regolit simülantı (Mars’ta bulunan toprak türünün yapay bir versiyonu) kullanarak test ediyor.
“Gale Krateri’ndeki Mars toprağına çok benzeyen bir simülant seçtik ve onu Dünya’da Mars benzeri koşullarda işledik. Bu bize bu sürecin gezegen dışında nasıl işleyebileceğine dair iyi bir fikir veriyor,” diyor Rhamdhani.

Simülant, Mars yüzey basıncında bir hazneye yerleştiriliyor ve artan sıcaklıklarda ısıtılıyor. Deneylerde, saf demir oluşumunun yaklaşık 1000°C'de başladığı ve yaklaşık 1400°C'de sıvı silikon-demir alaşımları üretildiği gözlemlendi.

“Yeterince yüksek sıcaklıklarda tüm metaller birleşerek büyük bir damlacık oluşturdu. Bu damlacık, sıvı cürufun (slak) içinden tıpkı Dünya’da olduğu gibi ayrıştırılabilir,” diyor Rhamdhani.

Dr. Nababan ile birlikte çalışan Prof. Rhamdhani, CSIRO’dan Dr. Mark Pownceby ile işbirliği içinde süreci daha da geliştirmeyi hedefliyor. Özellikle sıfır atıkla metal üretimi üzerinde yoğunlaşıyorlar — yani süreçte ortaya çıkan yan ürünlerin de faydalı ürünlere dönüştürülmesi amaçlanıyor.

Muhabir: Huseyin Gizli