Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ülkenin ekonomik coğrafyasını ortaya koyan “İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH), 2024” bültenini yayımladı. Verilere göre İstanbul, 13 trilyon TL’yi aşan GSYH büyüklüğü ile Türkiye ekonomisindeki tartışmasız liderliğini sürdürürken, kişi başına gelirde de en yüksek seviyeye ulaştı.
İSTANBUL’DAN %29.2 PAY: İLK ÜÇ BELİRLEYİCİ
2024 yılı cari fiyatlarla GSYH hesaplamalarında:
-
İstanbul: 13 trilyon 10 milyar TL GSYH ile toplam GSYH’den yüzde 29,2 pay alarak birinci oldu.
-
Ankara: 4,67 trilyon TL ile yüzde 10,5 pay alarak ikinci sırada yer aldı.
-
İzmir: 2,56 trilyon TL ile yüzde 5,7 pay alarak üçüncü oldu.
Rapora göre, GSYH’den en yüksek payı alan ilk beş il (İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Kocaeli) Türkiye’nin toplam GSYH’sinin yüzde 53,0’ını tek başına oluşturdu. Listenin son üç sırasında ise Bayburt, Ardahan ve Gümüşhane yer aldı.
KİŞİ BAŞI GSYH’DE DE İSTANBUL ZİRVEDE
Kişi başına düşen GSYH rakamlarında da İstanbul 802 bin 669 TL ile ilk sırada yer aldı. İstanbul'u, 788 bin 873 TL ile Kocaeli ve 788 bin 859 TL ile Ankara izledi. Türkiye ortalamasının üzerinde kişi başına GSYH’ye sahip olan il sayısı on bir olarak gerçekleşti.
Kişi başına GSYH'nin en düşük olduğu iller ise Şanlıurfa (188 bin 144 TL), Ağrı ve Van oldu.
EKONOMİK FAALİYETLERDE İSTANBUL'UN ETKİSİ
GSYH’yi oluşturan sektörler incelendiğinde, İstanbul’un hizmet ağırlıklı sektörlerdeki baskınlığı dikkat çekti:
|
Faaliyet Alanı |
İstanbul’un Toplamdan Aldığı Pay |
|
Bilgi ve İletişim |
%64,0 |
|
Finans ve Sigorta |
%59,3 |
|
Ticaret, Ulaştırma, Konaklama, Yiyecek |
%39,8 |
İstanbul’un kendi GSYH’si içinde en yüksek payı, yüzde 33,9 ile ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri sektörü oluşturdu. Sanayi sektörü ise yüzde 15,1 pay ile ikinci sırada yer aldı.
Tarım Sektörü Lideri: Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektöründe ise Konya, yüzde 5,6 pay ile 81 il içinde ilk sırada yer aldı.
BÜYÜMEYE EN YÜKSEK KATKI ADIYAMAN'DAN
Yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2024’te bir önceki yıla göre %3,3 büyürken, bu ortalamanın üzerinde artış gösteren il sayısı 46 oldu. Yıllık bazda en yüksek artışı gösteren ilk üç il, deprem bölgesinden çıktı:
-
Adıyaman: %31,4
-
Bayburt: %17,1
-
Malatya: %17,0
Türkiye’nin %3,3’lük GSYH büyümesine en fazla katkıyı veren il ise, yüzde 0,62 ile yine İstanbul oldu.




