Kaba Mizahtan ve soğuk şakadan sakınalım
Toplu halde herkesin bir arada bulunduğu bir mecliste, bir başkasıyla gizli gizli konuşulmamalı. Çünkü orada bulunanların kalbine şüphe düşme ihtimali vardır.
Konuşulması gerektiğinde karşımızdaki muhatabımızı incitecek derecede yüksek sesle ve kibirli edayla konuşulmamalıdır.
Çirkin söz, küfür, kaba mizahtan ve soğuk şakadan kaçınmak lazımdır. Zira bunlar kişinin küçük düşmesinin yanında kin ve düşmanlığa da neden olabilir.
Lüzum olmadıkça münakaşa ve mücadeleye girmekten çekinmeliyiz. Özellikle büyüklerle yapılan münakaşa ve mücadelede ölçülü olmalı, hak hangi tarafta ise o yöne meyletmeliyiz.
Büyüklerle ve saygı gösterilmesi gereken kimselerle konuşurken ‘siz’ diye hitap etmeli, emsal ve akran ile hoşnutlukla konuşmalı, fakat “alçak gönüllülük edeceğim” diye de kendimizi küçük düşürmemeliyiz.
Kötü konuşmamak gerektiği gibi kötü konuşanları da dinlememeli hatta onlarla bir arada dahi bulunmamalıyız. Konuşma adabı o kadar önemlidir ki, kişinin toplum içerisindeki şahsiyetini ve seviyesini belirler. İnsan sahip olduğu adap ve erkân kadar itibar ve kıymet görür toplumda.
“Kişi kürküyle ağırlanır, kültürüyle, ilmi irfanıyla uğurlanır” sözü bundan mütevellittir. Konuşma adabı, adab-ı muaşeretin en mühimlerinden biridir.