İMO Gaziantep Başkanı Güçyetmez: Az maliyetle güçlendirilebilecek orta hasarlı binaların yıkım kararı doğru değil
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Gaziantep Şube Başkanı Burkay Güçyetmez, yıkımla ilgili kararların bilimin ve tekniğin ışığında birtakım değerlendirmeler sonucu ve gerekliliği açıklanarak alınması gerektiğini söyledi.
Yaklaşık 7 bin orta hasarlı binanın bulunduğu Gaziantep'te, tüm orta hasarlı binaların yıkılacağının açıklanması üzerine değerlendirmelerde bulunan İnşaat Mühendisleri Odası Gaziantep Şube Başkanı Burkay Güçyetmez, orta hasarlı tüm binaların yıkılmasını doğru bulmadıklarını belirtti.
Orta hasarlı binalar konusundaki yıkım kararının bilimsel gerçeklere uygun olarak alınması gerektiğini belirten Güçyetmez, öncelliğin can güvenliği olduğunu ancak alınacak tüm kararların da bilimin ışığında alınması gerektiğini kaydetti.
Güçyetmez, "Deprem sonrası yapılan hasar tespit çalışmalarında 7 bin kadar binanın orta hasarlı olduğu tespit edildi. Normal şartlarda orta hasarlılar için güçlendirme elzem bir durumdur. Fakat az hasarlı ya da hasarsız binalar için de mevcut şartlar ve süreç içerisinde mutlaka Bina Performans Analizlerinin yapılmasını gerektiğini öneriyoruz." dedi.
"Orta hasarlı binalar, üst kurul tarafından tekrar süzgeçten geçirilmeli"
Hasar tespiti konusunda mevcut mevzuata ilişkin detayları aktaran Güçyetmez, "İlk hasar tespit sonucundan sonra vatandaşların 30 günlük bir itiraz hakkı var. Bu askı sürecinden sonra itirazlar için Çevre Şehircilik Bakanlığının ekipleri yeniden tespit için inceleme yapacak. İkinci hasar tespit çalışmaları nihai karar olacak. Öncelikle bu süreçlerin sağlıklı olarak tamamlanması gerekiyor. Burada kritik olanlar orta hasarlı binalar. Bu kararlar mutlaka bir üst kurul tarafından tekrar süzgeçten geçirilmeli. Bina performans analizleri sonucu güçlendirme projesi yapılıp yapılamayacağına karar verilir. Güçlendirme projesi sonrasında da optimum maliyet oranlarına göre bilime ve tekniğe göre güçlendirme olup olamayacağına karar verilmeli. Eğer güçlendirme yapılacaksa bu iş bir ruhsata tabi olacak. Bakanlık tekrar yapı denetim atayacak, güçlendirme projeleri yapılacak, bunlar denetlenecek. Sonrasında ise uygulama işlemine geçilecektir. Ancak orta hasarlı binalar için toplu bir karar alınacaksa bu bölgesel zemin etüt değerlerine, verilere ve de yönetmelik yıllarına göre alınmalı." ifadelerini kullandı.
"Binaları güçlendirme işlemleri için farklı teknikler mevcuttur"
İMO Gaziantep Şube Başkanı Güçyetmez, "Bina Güçlendirme" işlemini yapmanın yetkin mühendislik gerektiren bir konu olduğunun altını çizdi.
Bina Performans Analizi'nden sonra bir binanın güçlendirilmesi gerekip gerekmediğine karar verildiğine dikkat çeken Güçyetmez, "Diyelim ki, bina güçlendirilmeye karar verildi. Bina Performans Analizi'nden aldığımız değerleri, modellerimizi ve analiz sonuçlarımızı hangi güçlendirmede hangi yöntemleri seçeceğimizi belirleyip ona göre bir karar alıyoruz. Kimi zaman bu betonarme dediğimiz kolon mantolama, perdeleme takviyeleri; kimi zaman da çeliklerle ilgili takviyeler ya da kullanım ihtiyacına göre de karbon fiber malzemeler var. Tabi bunlar bir bütün olarak ele alınmalıdır. Her binada farklı ya da birlikte kullanılan teknikler uygulanabilir. Eğer binanın güçlendirme maliyeti, kamu binaları için yüzde 40'ı aşıyorsa o zaman binanın güçlendirilmesinin bir anlamı kalmıyor." değerlendirmesinde bulundu.
"Az maliyetle güçlendirilebilecek orta hasarlı binaların yıkım kararı doğru değil"
Güçyetmez, "Elbette bu işlemler çok dikkat gerektiren ve yetkin mühendislik gerektiren süreçler. Ancak yapının taşıyıcı sistem elamanlarının bir veya birkaçına müdahale edilerek az maliyetle güçlendirilebilecek binalar varken, orta hasarlıların hepsini yıkalım demek doğru değil. Kaldı ki barınma sorunu büyük bir sorun. Alınan kararların bilimin ve tekniğin ışığında birtakım değerlendirmeler sonucu ve gerekliliği açıklanarak alınması gerekir. Ülkemizin yerleşim politikalarının fiziki planlanmasının hazırlanması, afet etkilerine dayanıklı yapım sistemlerinin stratejisinin geliştirilmesi ve ilgili kanun ile yönetmeliklerin afet risklerini azaltma odaklı olarak gereği gibi uygulanması bizi sağlıklı ve güvenli yaşam mekanlarına sahip olma amacına ulaştıracaktır." ifadelerini kullandı. (İLKHA)