Havaların ısınmasıyla birlikte özellikle baş gösteren kene ısırmalarına bağlı kırım kongo kanamalı ateşi virüsü vakası, Malatya'da geçen günlerde can almıştı. 22 Mayıs'ta Doğanşehir ilçesinde kenenin ısırdığı Eray Tatlı (18) adlı genç, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti.

Malatya İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Recep Bentli, kene ısırmalarına karşı alınacak tedbirler, ısırdıktan sonra şahsın keneyi çıkarması ve sonrası için yapılması gerekenleri İLKHA'ya anlattı.

Kene ısırmalarına bağlı kırım kongo kanamalı ateşi virüsü hakkında bilgilendirmede bulunan İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Bentli, "Kenelerin insanlara tutulması kırım kongo kanamalı ateşi dediğimiz bir virüs. Hayvanlardan insanlara taşınmakta. Yani kene burada taşıyıcı bir rol üstlenmekte. Normalde kırım kongo kanamalı ateşi virüsünü taşıyan bir kene, vücuda tutulduktan sonra özellikle ilkivasyon süresi dediğimiz vücuttaki etkilerinin başlaması 3 gün içerisinde olmakta ve bu bazen 9-10 güne kadar da çıkmakta. Bu hastalık, öncelikle halsizlik, ateş, kas ağrısı, iştahsızlık, ishal, bulantı gibi şikayetler olmak ta ama daha ciddi ve mortaliteye neden olan yani hastanın vefatına neden olan kanamalara da maalesef neden olabilmektedir." dedi.

"Eğer kenenin vücuda tutunduğunu görürsek, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmamız gerekiyor"

Bentli, "Eğer kenenin vücuda tutunduğunu görürsek, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmamız gerekiyor ama eğer uzak bir yerdeysek ve hemen bir sağlık kuruluşuna gidemeyeceksek çıplak elle çıkarmaya çalışmamalıyız. Mutlaka ya eldivenle ya bir poşetle ya da bir bezle çıkarmalıyız. Tabi eğer çıkmıyorsa da en yakın sağlık kuruluşuna bir şekilde başvurulması gerekir. Tabi sadece pikniğe giden vatandaşlar değil, özellikle risk grubunda bulunan veterinerlerimiz, çiftçilerimiz, çobanlarımız, sağlık görevlilerimizin mutlaka dikkat etmeleri gerekir. Özellikle bölgede kene, kırım kongo kanamalı ateşi saptanmışsa o bölgedeki hayvanların sadece kene ısırmasıyla değil, o hayvanların vücut sıvılarıyla da bulaşılacağını bilmeleri gerekiyor ve bu konuda tedbiri elden bırakmamaları gerekir. Şahsın kendi müdahalesi ölümcül bir sonuç oluşturmaz ama kene tutulmuşsa onun bir an önce çıkartılması lazım. İlk olarak direk hastaneye gitmesini öneriyoruz ama eğer sağlık kuruluşu uzaksa kendisinin çıplak elle değil, mutlaka eldiven poşet ya da bir bezle çıkarması gerekiyor. Tabi çıkmadığı takdirde hemen en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerekiyor." dedi.

"Özellikle bağ, bahçe, tarla ve ormana giden ile piknik alanlarında kamplarda vakit geçiren vatandaşlarımızın bu konuda çok dikkatli olmaları lazım"

Kırım kongo kanamalı ateşi vakalarının daha çok bahar ve yaz aylarında ortaya çıktığını belirten Bentli, "Bu nedenle de özellikle bağ, bahçe, tarla ve ormana giden ile piknik alanlarında kamplarda vakit geçiren vatandaşlarımızın bu konuda çok dikkatli olmaları lazım. Açık renkli kıyafetler giymeleri ve pantolonlarını, eşofmanlarını çorabının altına koyması lazım ve bu alanlardan ayrıldıktan sonra da evde kasıklara, koltuk altlarına, kulak arkalarına, dizlerin arka kısımlarına, saç ve saç diplerine mutlaka ayrıntılı bakıp kenenin olmadığını mutlaka görmesi gerekiyor." diye uyarılarda bulundu.

"Bu yıl Malatya'da 5 pozitif vaka tespit edildi ve maalesef 18 yaşındaki bir genç çobanımızı kaybettik"

Malatya İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Recep Bentli

"Kene ısırmalarında tedbir çok önemli"

Kene ısırmalarında tedbirin çok önemli olduğuna vurgu yapan Bentli, şöyle devam etti:

Özellikle ilk önce çiftçilerimizin alması gerekiyor. Eğer o bölgede kene ısırmalarına bağlı kırım Kongo kanamalı ateşi virüsü saptanmışsa ahırlarının çok dikkatli ilaçlanması varsa küçük yarıklar kenelerin yaşamasına engel olmak o yarıkların tamir edilmesi gerekiyor ve yine tüm risk altındaki bireylerinde, özellikle doğada, ahırda kıyafetlerine dikkat etmeleri gerekiyor. Gerekirse çizme giysinler. Eğer çizme giyecek durumda değillerse de pantolon ve eşofmanlarını çorabın içine koyarak ve beyaz açık renkli kıyafetlerle kenenin daha rahat görebilmesini sağlamak için tedbir alması gerekiyor. Bu tedbir ve koruma yöntemleri dışında da dediğim gibi kene tutulması olduktan sonra da en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekiyor.

"Bu hastalığa yakalanan 100 kişiden maalesef 5'ini kaybediyoruz"

Bu yıl vaka sayının arttığına dikkat çeken Bentli, "Özellikle Doğanşehir, Hekimhan ve Akçadağ bölgelerinde pozitif vakalarımız var. Kırım kongo kanamalı ateşi zoonotik bir hastalık yani hayvandan insana bulaşan bir hastalık ama hayvanda hastalık yapmıyor. O bölgedeki vatandaşlarımızın hayvanlarla teması sırasında mutlaka korunaklı bir şekilde temas etmeleri gerekiyor. Henüz haziranın başındayken 5 vaka diğer yıllara göre fazla olduğunu gösteriyor. Bu hastalık daha önce yüzde 20-30'larda iken şu an yüzde 5'te. Yani bu hastalığa yakalanan 100 kişiden maalesef 5'ini kaybediyoruz. Bu nedenle ciddi bir hastalık. Yani bir Covid pandemisi gibi sık yayılan bir hastalık değil tabii ki o kadar vaka yok ve çok ciddi bir endişeye gerek ama özellikle risk gurubunda bulunan vatandaşlarımızın bu konuda daha çok dikkat etmeleri gerekiyor çünkü mortalite oranı neredeyse covid mortalitesinin 2-3 katı. Tabi vaka sayısı onun çok çok altında ama gene de risk grubunda bulunan vatandaşlarımızın dikkat etmelerini sizin aracılığınızla öneriyoruz." dedi. (İLKHA)