ABD Dışişleri Bakanı John Kerry`nin yakın bir zamanda seçilmesi sonrası Türkiye`ye bir ay arayla gerçekleştirdiği iki ziyareti manidar bir zamana denk geldi. Ziyaretin, tam da İsrail`in Mavi Marmara katliamı nedeniyle Türkiye`den özür dilemesi sonrasına denk getirilmesi ise akıllarda soru işaretleri oluşturuyor. ABD Dışişleri Bakanı`nın ziyaretini yorumlayan analistler, yapılan görüşmelerde aslında İsrail`in de istekleri olduğunu ya da Gazze`ye uygulanan ambargo kaldırılmadan işi sade bir özür ve tazminatla oldubittiye getirerek ilişkilerin hemen başlatılmasını sağlamak istediği görüşünü savunuyor.

 

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile yaptığı ortak basın açıklamasında Filistin`in 1967 sınırları çerçevesinde bir devlet sürecinin başlatılması, Irak ve en önemlisi de Suriye meselesi konusunu ele aldıklarını dile getirdi.

 

İsrail`i özrü ve ABD Dışişleri Bakanı John Kerry`nin Türkiye ziyaretini değerlendiren Zirve Üniversitesi Öğretim Üyesi Uluslararası İlişkiler Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Bacık, Amerika`nın, İsrail`in Türkiye`den özür dilemesi sonrası ortaya çıkan sinerjiden istifade etmeye çalıştığını belirtti. Siyonist İsrail`in özrü konusunda da konuşan Doç. Dr. Bacık, zor bir sürece girildiğini ancak İsrail`in Gazze`den ambargoyu kaldırmamak için adeta ipe un sereceğini ifade etti.

 

Amerika süreçten istifade etmeye çalışıyor
Amerika`nın birbiriyle aynı olmasa da Türkiye ve İsrail`i bölgedeki iki müttefiki olarak gördüğünü belirten Doç. Dr. Gökhan Bacık, "Mavi Marmara olayından beri Amerikalılar bu iki müttefik arasındaki münasebetlerin iyi olmamasından memnun değiller. Şimdi bu iki taraf arasında Amerika`nın da etkisiyle ya da katkısıyla diyelim mesele bir noktaya geldiği için buradaki sinerjiden istifade edecektir Amerika. Yani bu mesele çözülmüşken başka meseleler ortaya çıkmadan bölge ile ilgili bazı kanaatlerini zamanlamasına uygun görecektir. Diyecektir ki `bu mesele çözüldü o zaman şöyle bir şey yapalım.` İşte Suriye meselesi olabilir bu. İran`la ilgili mesele olabilir. Yani Amerika`nın Ortadoğu ile ilgili siyaseti öyle meçhul, sürprize açık bir mesele değil. Amerika`nın İran`la ilgili bir pozisyonu var. İsrail`le ilgili başka, Suriye konusunda başka bir pozisyonu var" diye konuştu.

 

Suriye için örnek Irak
Amerika`nın Suriye konusundaki pozisyonunu eleştiren Doç. Dr. Gökhan Bacık şöyle konuştu: "Çok şikâyet ediyor ama elini taşın altına şu ana kadar koymuyor. Şöyle söyleyeyim, Irak`la ilgili örneği hatırlayın. Irak`la ilgili de Çin`in, Rusya`nın şöyle böyle vetosu, muhalefeti vardı ama onların gözünün yaşına bakmadı. Suriye meselesinde öyle davranmıyor. Dolayısıyla benim kanaatim Amerikan yönetimi, bu iki müttefik arasındaki mesele şöyle veyahut böyle bir yere geldiyse bu ortamdan diplomatik anlamda istifade etmeye çalıştığını düşünüyorum."

 

İsrail ambargo şartı için ipe un serecek
İsrail, Türkiye`nin talep ettiği üç şarttan özrü yerine getirdi, tazminatı da ödeyecek şekilde bir çalışma içinde görünüyor. Ancak Gazze`ye ambargoyu kaldıracağı pek inandırıcı gelmiyor. Peki, ambargo devam ederse Türkiye`nin tavrı ne olur? Şeklindeki sorumuza Doç. Dr. Gökhan Bacık, "İsrail özür beyanında bulundu, Türkiye de kabul ettiğini duyurdu. Ama nasıl tecelli edeceğini beklemek gerekiyor. Çünkü Sayın Davutoğlu yaptığı açıklamada `İsrail bütün taleplerimizi yerine getirdi` dedi. Dolayısıyla bunun nasıl tatbik edileceğini ve tatbik karşısında Ankara`nın ya bunu yerine getiriyor veya getirmiyor demiş olması gerekiyor" diyerek başlatılan süreç için biraz daha zaman geçmesi gerektiği kanaati taşıdığını dile getirdi.

 

Muhatap İsrail de olsa zor bir süreç
Özrü, İsrail rejimi açısından bakarak da değerlendiren Bacık, "Gazze meselesi, onların siyaseti açısından -pozisyonları doğrudur demiyorum yanlış anlaşılmasın- en zor kısmı. Yani kamuoyunun sıkıntısı var, şu var, bu var. Muhtemelen İsrail şöyle bir şeyin peşinde olacaktır; `öyle bir şey yapayım ki, bu hem benim kendi güvenliğim anlamında ve kamuoyumda beni hedefe koymasın, hem de Türkiye veya uluslararası kamuoyu tarafından söz yerine getiriliyor kabul edilsin. Dolayısıyla biraz beklemek lazım, muhatap İsrail de olsa zor bir süreç, işin en zor kısmı bu" şeklinde konuştu.

 

İsrail ambargonun kaldırılmaması için diretecek
Sürecin oldubittiye getirilmek isteneceği noktasında konuşan uluslararası ilişkiler uzmanı Bacık, "İsrail bu üç şartta erteleyeceği, muğlak noktaya iteceği şey ambargonun kaldırılması olacaktır. Ya ben bunu yapmıyorum demeyecektir. Yapıyorum ama olmuyor daha ne istiyorsunuz diyecektir. İşte `bu zaman ile ilgili` diyecektir. Yani bu konuda ipe un sereceği kanaatindeyim" dedi.