AB’ye söz verdiği aşı tedariği sağlamayan AstraZeneca’nın 29 milyon aşısının depolarda saklandığının bulunması üzerine Avrupa Komisyonu, aşı ihracatında daha keskin kararlar alacağını ve AB liderlerinin konuyu konuşmak üzere iki gün boyunda toplanacağını açıkladı. Konuyla ilgili açıklamada bulunan AstraZeneca tarafı ise, aşıların stoklanmadığını, COVAX ve Avrupa’ya dağıtılmak üzere kalite kontrol işleminde olduğunu söyledi. AB’nin aşı ihracatı hakkında çıkaracağı yasa ile ilgili ise İngiltere Başbakanı Johnson, aşı ihracatını uygulayacak ülkeleri yatırımlarının zarar göreceği konusunda uyardı.

Roma’nın birkaç kilometre dışında tespit edilen 29 milyon doz aşısı sonrası ise AstraZeneca'nın bir sözcüsü, aşının AB dışında üretildiğini ve "düşük ve orta gelirli ülkelere dağıtılmadan önce şişelere doldurulmak üzere fabrikaya getirildiğini" söyledi. Sözcü, dozların "stoklandığı" haberlerini ise kesin bir dille yalanladı.

AstraZeneca sözcüsü, aşı üretim sürecinin çok karmaşık ve zaman alıcı bir iş olduğunun altını çizerken bu dozların 13 milyonunun "COVAX'a gönderilmek üzere beklediğini", diğer 16 milyon dozun ise Avrupa'ya dağıtılmak üzere kalite kontrolden geçeceğini söyledi.

AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis ise açıklamalara sert tepki göstererek, "Yılın ilk çeyreğinde AB'ye 120 milyon doz vermeyi taahhüt ettiler. 30 milyon doz verebileceklerini söylediler ancak bugün itibarıyla bu rakama yakın bile değiller" dedi.

Dombrovskis, AB'nin İtalya'da tespit edildiği bildirilen milyonlarca doz AstraZeneca aşısının kaynağı veya potansiyel kullanımı hakkında yorum yapamayacağını, ancak aşı üreticisinin "sözleşme taahhütlerinden çok uzak" olduğunu kaydetti.

Aşıların yakalanmasının ardından Avrupa Komisyonu, vatandaşlarının aşı tedariğini koruma altına almak için yeni önlem hazırlığında olduğunu belirtirken, bunun sebebinin AstraZeneca'nın İngiltere’ye verdiği aşı sözlerine tutmasına karşılık AB ülkelerine sözleşmeden doğan hükümlülüklere rağmen tedarik eksikliği bildirmesi olduğunu açıkladı.

Son dönemde AB bloğu ile İngiliz-İsveçli aşı üreticisi AstraZeneca arasındaki artan gerilimin fitili depoda tespit edilen aşılardan sonra daha da ateşlenirken Avrupa Komisyonu tarafından önerilen yeni ihracat kontrollerine göre, aşı ihracatı yapılacak ülkenin aşılama oranına ve aşı ihracatına bakılarak AB tarafından yönetilmesi planlandığı belirtildi.

AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis Çarşamba günü yaptığı açıklamada, değişikliğin amacının "kuralların olası bir şekilde atlatılmasını önlemek için ihracat konusunda daha fazla şeffaflığa sahip olmak ve AB dışında olup bitenlerin tam bir resmini elde etmek" olduğunu söyledi.

AstraZeneca aşılarının bir depoda tespit edilmesi ve Avrupa Komisyonu’nun birlik vatandaşlarını koruyan kanunlarını tartışmak üzere Avrupalı liderlerin Perşembe ve Cuma günü bir araya geleceği açıklanırken taslak halinde olan komisyon metninin onaylanması durumunda, genişletilmiş ihracat mekanizması yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı hafta kadar geçerli olacak.

(NTV)