Temmuz'un kavurucu sıcağında alın teri dökerek ekmeğini taştan çıkarıyorlar
Bitlis'in Ahlat ilçesinde, Nemrut Dağı'nın eteklerinde sabahın ilk ışıklarıyla çalışmaya başlayan işçiler, 35-40 derece kavurucu sıcaklıkta alın teri dökerek ekmeklerini taştan çıkarıyorlar.
Sabahın erken saatlerinde kalkan işçiler, balyoz, çivi ve manivelalarını alarak taş ocaklarının bulunduğu Nemrut Dağı'nın eteklerine doğru yol almaya başlıyor.
İlçenin Kırklar Mahallesi ile Ovakışla beldesi arasındaki arazide bulunan taş ocaklarında tamamen insan gücüyle çıkarılan Ahlat taşı, işlenmek üzere kamyonlarla atölyelere götürülüyor.
Tonlarca ağırlığındaki taş bloklarını ellerindeki çivi ve manivela yardımıyla kırarak çıkaran işçiler, kavurucu sıcaklıkta alın teri döküyor.
Atölyelerde çeşitli ebatlarda işlenerek kesilen taşlar, sipariş aldıkları Türkiye'nin dört bir yanına gönderiliyor. Yazları serin, kışları ise sıcak tutan Ahlat taşı, özellikle ev dekorasyonu ve yalıtımında, kümbetlerde, çeşmelerde, mezar ve cami minaresi yapımında kullanılıyor. Zanaatkarların ellerinde kuyumcu titizliğiyle işlenen Ahlat taşı, üzerine işlenen farklı süslemelerle bir sanat eserine dönüştürülüyor.
"20 yıldır her gün çalışarak ekmeğimi taştan çıkarıyorum"
20 yıldır taş ocaklarında çalıştığını belirten Cesim Akkuş (45), ağır bir işçiliği olsa da kavurucu sıcaklıkta alın teri dökerek ekmeğini kazanmaya çalıştığını söyledi.
Akkuş, "20 yıldır bu işte çalışıyorum. Sabah saat 06.00'da taş ocaklarına geliyoruz. Ekmeğimizi taştan çıkarıyoruz. Sabahın erken saatlerinde geldiğimizde kayaları manivela yardımıyla kaldırıyoruz. Daha sonra da çıkardığımız kayaları paket haline getiriyoruz. Arkadaşlar çıkardığımız kayaları alıp, atölyede işlemek üzere götürüyorlar. Atölyelerimizde de hızar dediğimiz kesici makinelerimizle düzeltip, kullanılabilir hale getiriliyor." diye konuştu.
"Ahlat taşı ile inşa edilmiş 800 yıllık türbelerimiz var"
Taş ustalığının yeni bir gelenek olmadığını, Selçuklu Mezarlığı'nda kullanılan çok eski bir gelenek olduğunu hatırlatan Akkuş, şunları söyledi:
Bu taşın özelliği kışları sıcak, yazları ise serin tutmasıdır. Taş ustalığı yeni bir gelenek değil. Geçmişte de örnekleri olduğu gibi başta Selçuklu Mezarlığı'nda olmak üzere, çok eski bir gelenektir. Ahlat taşı ile inşa edilmiş 800 yıllık türbelerimiz var. Çivi ve manivelanın yardımıyla yerinde çıkardığımız kayaları balyozlarla paket haline getiriyoruz. Günde bazen hiç çıkaramadığımız zamanlarda var. Ancak ortalama 80-100 adet taş çıkarıyoruz. Bu da ortalama 8-9 tona yakın bir malzeme oluyor. Ekibimiz 4 kişiden oluşuyor. Ancak diğer ocaklarda da çalışan arkadaşlarımız var.
(İLKHA)