Salçalı ekmek ve Kapitalizm
Kapitalizm, üretim araçlarının özel mülkiyetine ve bunların kâr amacıyla işletilmesine dayanan bir ekonomik sistemdir. Serbest piyasa ekonomisi olarak ortaya çıkmıştır.
Mehmet Bozdaş - Doğruhaber
Kapitalizm, ekonomik sistemin egemen olduğu bu zamanlarda basitçe şöyle tarif edilebilir; isteklerinizi sadece para ile sağlayabildiğiniz bir düzendir. Kapitalizme büyük balığın küçük balığı yuttuğu acımasız bir sistem de diyebiliriz.
Bu çark; insanlar için ihtiyacı olmadığı halde ihtiyaçlar oluşturmakta, gereksinimi arttırdıkça rekabeti ortaya çıkarmakta, para vererek sahip olunan şeyin bir daha kullanılmamasına hatta yeniden satın alınmasına yol açmakta ve tüm bunları olağanmış gibi yansıtmaktadır.
Kapitalizmin ne demek olduğunu Adam Smith’in ilkeleriyle verip daha fazla uzatmadan konuya girmek istiyorum;
1: Özel Mülkiyet 2: Rekabet 3: Devletin Rolü 4: Miras
Kapitalizmin kendine göre bir sistemi, düzeni ve anlamı bulunmakta peki salçalı ekmek ne alaka diyenler olduğu gibi aslında ne demek istediğimi de anlayanların çok olduğunu düşünüyorum.
Ben yine de salçalı ekmeğin manasını ve bağdaşını kendimce sunmak isterim; salçalı ekmek, Kapitalist düzenin olmadığı, rekabetin ve özel mülkiyetin bir kenara bırakıldığı, paylaşımcı ve bir o kadar toplumcu bir düzeni yansıtan örneklemedir. Çünkü sokakta annesine seslenip salçalı ekmek isteyen çocuklar, Benmerkezci değil (biz’i düşünen) sokakta rekabeti düşünmeden, özel mülkiyeti bir kenara bırakarak, anne arkadaşıma da salçalı ekmek yap, der, onu demese bile, sokakta olan arkadaşını gördüğü an ekmeğini ikiye bölüp paylaşır paylaşımcıdır, çünkü o samimiyetin ve yardımseverliğin olduğu sokaklarda büyümüştür. Paylaşmayanlar yok mu diyeceksiniz elbette ki var ama biliyorsunuz istisnalar kaideyi bozmaz.
Genel olarak Kapitalizm, ekonomik sistemde şu anda hüküm sürüyor olabilir ancak sokaklarımıza çocuklar misali salçalı ekmek günlerini getirebilir ve bunu yaygınlaştırabiliriz. Özellikle virüs ile boğuşan ülkemizde birçok insan işe gidememekte durumu kötü olan ailelerin hali giderek kötüleşmekte Kapitalist sistem bu halde bile çalışmadıklarında onları aç bırakmakta çünkü serbest ekonomi modeline göre dizayn edilmiş. Çevremizde kapitalist sistemi değil salçalı ekmeğini bölüşen çocuklar misali ekmeğimizi ihtiyaç sahibi ve muhtaç ailelerle bölüşüp bu dar günlerde onlara yardım edebilmeliyiz. Ekonomik işleyişe Kapitalizm egemen olabilir ama bizim yüreklerimize, vicdanlarımıza egemen olmamalı! Çünkü bizler salçalı ekmeğini bölüşen sokakların çocuklarıydık, bugün ise diğer ihtiyaçları da birbirimizle bölüşme zamanıdır.
Kendi vicdanlarımıza soralım,
Biz salçalı ekmeği böldüğümüz gibi, kardeşimizle hala elimizde olanı bölüşüyor muyuz?
Salçalı ekmeğin sokaklarındaki paylaşımcı ruh mu bize egemen yoksa pragmatist benmerkezci Kapitalizm mi?
Peki ya siz salçalı ekmeği bölüşenler den misiniz yoksa, Yalnız yiyenlerden mi?