Dış Haberler Servisi

Libya'da kalıcı ateşkes ve siyasi sürecin başlatılması amacıyla Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen Libya Konferansı'nın Sonuç Bildirgesi yayımlandı. Taraflar, "5+5 Komitesi" adlı askeri komitede anlaştı. Ancak sürecin devamı için Cenevre’ye işaret edildi. Cenevre adının ise en son Suriye’deki barış konusu olmak üzere birçok konuda başarısız bir geçmişe sahip olduğu biliniyor.

Libya'da kalıcı ateşkes ve siyasi sürecin başlatılması amacıyla Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen Libya Konferansı'nın Sonuç Bildirgesi yayımlandı. Sonuç Bildirgesi'nde, ateşkes, silah ambargosu, siyasi sürece dönüş, güvenlik alanında reformlar, ekonomik ve finansal reformlar ile insan haklarına saygı başlıkları altında toplam 55 madde sıralandı.

ATEŞKES

Bildirgede, ateşkesin uygulanmasını kontrol edecek ve denetleyecek teknik komiteler kurması için Birleşmiş Milletler'e (BM) çağrıda bulunulurken, aynı zamanda BM'nin taraflar arasında ateşkes müzakerelerini kolaylaştırıcı rol oynaması talep edildi.

Bildirgede, "Ateşkesin başlamasından itibaren taraflara ve destekçilerine askeri faaliyetlerine son vermeleri çağrısında bulunuyoruz." ifadesine yer verildi.

"Libya'da askeri çözüm mümkün değildir." vurgusu yapılan metinde, "Silahlı çatışmadan veya Libya'nın iç işlerine karışmaktan kaçınmayı taahhüt etmekte ve tüm uluslararası aktörleri de aynısını yapmaya teşvik etmekteyiz." ifadesine yer verildi.

MERKEZİ OTORİTE

Libya'nın egemenliği, bağımsızlığı, toprak bütünlüğü ve ulusal birliğine kuvvetle bağlı olunduğunun teyit edildiği vurgulanan bildirgede, "Sadece Libyalıların öncülük ettiği ve Libyalılara ait bir siyasi süreç çatışmayı sona erdirerek kalıcı barış getirebilir." ifadesi kullanıldı.

Sonuç bildirgesinde, Libya Temsilciler Meclisi'nin onayladığı tek, birleşik, kapsayıcı ve etkin bir hükümetin kurulmasının desteklendiği belirtilirken, Libya Siyasi Anlaşması'nın siyasi çözüm için önemli bir yol haritası olduğu kaydedildi.

"Merkezi ve sivil otoritenin kontrolünde birleşik bir Libya ulusal güvenlik sisteminin kurulmasını destekliyoruz" ifadesine yer verilen bildirgede, bu çerçevede polis ve askeri güçlerin tek otorite altında birleşmesi gerektiğinin altı çizildi.

SİLAH AMBARGOSUNU UYGULAMA

Metnin "silah ambargosu" bölümünde, BM'nin 2011 yılında alınan ilgili kararlarının kesin surette ve tam anlamıyla uygulanması taahhüt edilerek "Tüm uluslararası aktörlere de aynısını yapmaları konusunda çağrıda bulunmaktayız." denildi. Silah ambargosu veya ateşkesi ihlal ettiği öğrenilenlere BM yaptırımlarının uygulanması çağrısı yapıldı.

ULUSAL PETROL ŞİRKETİ

"Ekonomik ve mali reform" başlıklı bölümde de aralarında Libya Merkez Bankasının, Libya Yatırım Otoritesinin, Ulusal Petrol Şirketinin ve Teftiş Bürosunun da yer aldığı ülkenin egemen kurumlarının bütünlüğünün, birliğinin ve yasal yönetiminin korunmasının önemine dikkat çekildi.

BMGK'nin ilgili kararları gereği Ulusal Petrol Şirketinin Libya'nın tek bağımsız ve meşru petrol şirketi olduğunun teyit edildiği metinde, şunlar kaydedildi: "Bütün tarafları onun tesislerinin güvenliğini garanti etmeyi sürdürmeye ve petrol tesislerine ve altyapısına yönelik düşmanlıklardan geri durmaya çağırıyoruz. Libya'nın petrol altyapısına zarar veren, Libya haklına ait olan enerji kaynaklarını Libya ham petrolünü ve türevlerini Ulusal Petrol Şirketini kontrolü dışında alıp satarak yasa dışı kullanan her girişimi reddediyoruz."

Metinde, petrol gelirlerinin saydam ve adil paylaşımı çağrısı da yer aldı.

ULUSLARARASI İZLEME KOMİTESİ

Bildirgede, "BM himayesinde Berlin zirvesi sonrasında koordinasyonu sürdürmek için bir Uluslararası İzleme Komitesi oluşturuyoruz" denildi.

Konferansa katılan tarafların da dahil olacağı Komitenin BM öncülüğünde koordinasyonu sağlayacağı belirtilen bildirgede, üst düzey yetkililerin katılımıyla aylık toplanacak Komitenin uzmanlar düzeyinde de 4 teknik çalışma grubu içereceği aktarıldı.

Tarafların "5+5 Komitesi" adlı ortak askeri komite için adaylarını belirlemiş olmasından duyulan memnuniyetin dile getirildiği metinde, "5+5 Komitesinde ciddi ve önemli görüşmelerin gerçekleşmesine izin verilmesi için konferansın bütün katılımcıları ateşkese saygı gösterildiği sürece daha fazla askeri yayılmadan veya operasyondan geri duracaklarını ilan eder." ifadeleri kullanıldı.

GUTERRES, CENEVRE’Yİ GÖSTERDİ

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Berlin'de düzenlenen konferansın ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.

Toplantıda liderlerin Libya krizinin barışçıl biçimde çözülmesi için güçlü bir mesaj verdiğini belirten Guterres, "Libya'da askeri çözüme yer yoktur. Tüm katılımcılar, konuya daha fazla müdahil olanlar da dahil, buna bir kaç kez dikkat çektiler." diye konuştu.

BM'nin uyguladığı silah ambargosuna uyulması gerektiğini vurgulayan Guterres, siyasi sürece dönülmesinin önemine işaret etti.

Guterres, Libya'daki tarafların oluşturduğu askeri komiteye ilişkin, "Önümüzdeki günlerde askeri komiteyi Cenevre'de toplayacak duruma geldik." ifadesini kullandı.

Libya'nın ihtiyacı olan ekonomik reforma ilişkin bir toplantının da 2-3 hafta içerisinde yapılacağını kaydeden Guterres, buna ilişkin ilk toplantının Tunus'ta yapıldığını belirtti.

CEZAYİR: EV SAHİPLİĞİ YAPMAYA HAZIRIZ

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, Berlin'deki Libya konferansında yaptığı konuşmada, Cezayir'in Libya krizinin tüm taraflarına eşit mesafede kalacağı ve aralarındaki görüş ayrılıklarının giderilmesi için elinden gelen gayreti göstereceğini belirtti.

"Cezayir, Libyalı taraflar arasındaki diyalog sürecine ev sahipliği yapmaya hazırdır." ifadesini kullanan Tebbun, konferansa katılanlara, ateşkesin sağlanması için bir yol haritası belirlenmesi ve taraflara silah ambargosuna bağlı kalınması çağrısında bulundu.

SURİYE İÇİN SONUÇ ÇIKMAMIŞTI

Suriye’de iç savaşın çıktığı 2011’den bu yana Cenevre’de defalarca taraflar, Batı ülkelerinin gözetiminde bir araya gelmiş, ancak bir sonuç alınamamıştı. Daha sonra Türkiye, İran ve Rusya, Kazakistan’ın başkenti Astana merkezli bir barış süreci başlatmıştı.