Cuma'nın tüketim çılgınlığı ve aldatıcı kampanyalarla ilişkilendirilmesine tepki
Müslümanlar açısından haftanın en mübarek günü sayılan cuma gününe sırf alışveriş çılgınlığı için takılan sıfatlar tepkilere neden olurken, sahte ve aldatıcı kampanyalara karşı vatandaşlar uyarıldı.
ABD merkezli kapitalist firmaların "alışveriş çılgınlığı" kampanyasına "Kara Cuma (Black Friday)" adı verilerek Müslümanların kutsal gününe hakaret edilmesinin ardından, bu kez Türkiye'deki birçok firma "Efsane Cuma" adıyla indirim günleri başlattı.
Yüzlerce perakende ve online mağazada geçerli olan indirim günü için ABD'deki gibi cuma günün seçmesi ve "Cuma aşkına" gibi yakışıksız isimlerle adlandırılması "kasıtlı" olarak değerlendiriliyor.
Sırf alışveriş çılgınlığı için cuma gününe "Kara", "Efsane", "Muhteşem", "Aşkına" gibi sıfatların takılmasına tepki gösteren İrfan Der Başkanı Yusuf Oktay, Cuma'nın tüketim çılgınlığıyla ilişkilendirmesinin yanlış olduğunu söyledi.
"Perşembe gününden Cuma'ya alınması dikkat çekicidir"
1929 yılında ABD'de büyük bir krizin yaşandığını hatırlatan Oktay, bu krizden sonra bazı firmaların halkı tüketime yönlendirmek için krizin yaşandığı günde bazı etkinliklerin yapılmaya başlandığını dile getirdi.
Krizin perşembe günü yaşanmasına rağmen daha sonra cuma gününe alındığını kaydeden Oktay, Müslümanlar açısında kutsal olduğu bilinmesine rağmen Cuma'nın önüne 'kara' kelimesinin getirildiğini söyledi.
Oktay, "İlk başlarda perşembenin önüne 'kara' kelimesi getirildi, ancak sonra Cuma'ya alındı. Bu günde firmalar kendi ürünlerini tanıtmak amacıyla yürüyüşler düzenliyor, sergiliyor ve halk tekrar alışverişe tüketime yönlendirilmesi sağlanıyor. Daha sonra bir gelenek haline geliyor ama krizin olduğu gün perşembe günü iken bunun cuma gününe alınması ilginçtir. İndirimlerin yapıldığı gün güzel bir gün olması gerekirken, kara denilmesi de bir o kadar bilinçlidir. Kara kelimesinin ABD'li polislerin taktığı da iddia ediliyor. Bu günde halk alışveriş merkezlerine akın ettiği için ve trafik kilitlendiği için polisler kara gün olarak ilan ediyorlar." dedi.
"Halkı tüketim çılgınlığına sevk ediyorlar"
Kapitalistlerin bir taşla iki kuş vurmak için cuma günün önüne kara kelimesini getirdiklerini anlatan Oktay, şunları söyledi:
Birincisi halkı tüketim çılgınlığına sevk etmek, ikincisi de Müslümanların kutsal günü olan cumayı zihinlerde kara gün olarak yerleştirmek. Bu çılgınlık, birkaç yıl önce Türkiye'ye sıçradı. İşte bu günlerden farklı farklı isimlerle ve sözde indirim yaparak insanlar tüketime yönlendiriliyor. Daha önce sadece Amerika, İngiltere ve Kanada'da gibi ülkelerde bu günler var iken şimdi bütün dünyaya yayılmış. Birincisi; indirim yapıyormuş gibi insanları o gün de sanki her şey bedavaymış gibi tüketime yönlendiriyorlar. Oysa daha önceki fiyatlara bakıldığında pek bir indirimin yapılmadığı görülecektir. İnsanlar bu günde alışveriş merkezlerine adeta hücum ediyorlar ki bazen birbirlerine bile eziyorlar. 2008 yılında ABD'de bu izdihamlarda bir insan öldü. Kapitalistlerin iştahını kabartan o gün de halkı tüketime sevk ediyorlar. İkincisi kutsal gün olan Cuma'ya yakışıksız sıfatlar kullanıyorlar.
"Sahte ve aldatıcı kampanyalara halkımızın pirim vermesi gerekir"
Türkiye'deki firmaların bugüne halkın tepkisinden 'kara' diyemedikleri için 'efsane, muhteşem' olarak isimlendirdiğini belirten Oktay, ancak her ne kadar bu sıfatlarda bir hakaret olmasa da tüketim ile ilişkilendirilmesinin yanlış olduğunu savundu.
Son olarak tüketicilere seslenen Oktay, "Bu bir indirim kampanyası olarak algılanmamalıdır, çünkü buradaki amaç halka biraz indirimli mal satmaktan ziyade halkı tüketime sevk ederek kapitalist firmaların cebini biraz daha doldurmaktır. Cuma gününün veya başka bir günün olması fark etmez. Ucuzluk psikolojisi ve ucuzluk algısı oluşturup halkı alışverişe hücum ettirmeye çalışıyorlar. Burada karlı çıkan halkın kanını emen ve cebini dolduran kapitalist firmalardır. Sahte ve aldatıcı kampanyalara halkımızın pirim vermesi gerekir." diye konuştu. (M. Salih Keskin – İLKHA)