Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, yaşanan olayların üçüncü gününde geldiği Kütahya’da ilk olarak Vali Kenan Çiftçi’yi ziyaret etti. Eroğlu, Bakanlık ve DSİ Genel Müdürlüğü uzman ekiplerinin de katıldığı Valilik’teki toplantıda Eti Gümüş A.Ş.’deki gelişmeler ve çalışmalarla ilgili bilgi aldı.

VATANDAŞLARIMIZIN ENDİŞE ETMESİNE GEREK YOK

Bakan Eroğlu, toplantı sonrasında basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Siyanürlü su atık barajında çevreye sızıntının olmadığını, vatandaşların endişe etmemesi gerektiğini söyleyen Eroğlu şunları kaydetti:

"Eti Gümüş’teki setlerin yarılması ile ilgili bir toplantı yaptık ve bir takım kararlar aldık. Cumartesi günü sayın valimiz beni aradığında DSİ’deki baraj sorumlusu arkadaşlarımız yerinde inceleme yaptılar. Alınacak tedbirleri bana acil olarak bildirdiler. Şu anda tüm tedbirler alındı ve her şeyi planladık. Bir kere şunu ifade etmeliyim işletme bu tedbirlerin tamamı bitirilinceye kadar çalışma durduruldu. Şu anda işletmede bir çalışma yok. İşçiler çalışmaya devam edecekler. Havuzlardaki problem fabrikanın kendi içinde, havuzlar arasındaki bir problemdir.

Dışarıya hiçbir şekilde ne bir siyanürlü atık su, ne bir malzeme havuzların dışına taşmış ya da sızmış değildir. Bunu özellikle vurguluyorum. Şu anda havuzların dışında hiçbir yerde ne bir sızıntı, ne siyanürlü atık karışması ne de sızma söz konusu değildir. Havuzların arasında kendi içinde olan bir problemdir. Biz o civardaki tüm kuyulardan, yer altı sularından numuneler alıyoruz sürekli tahliller yapılıyor. Zaten bir sızıntı olmadığı için herhangi bir problem de yok. Teknik bütün tedbirler alındı. 24 saat bir heyet tarafından olay takip ediliyor. Orada ki heyet her gün düzenli olarak valimize ve bizlere gerekli bilgileri aktaracaklar. Güvenlik tedbirlerini de jandarma komutanlığımız aldı."

Bölge sakinlerinin endişe etmesine gerek olmadığını söyleyen Bakan Eroğlu, "Sakin olsunlar. Biz duruma müdahale ettik. Bir kere alınacak tedbirler arasında özellikle yağmur yağacağı zaman bu havuzlara dışarıdan yağmur girmesin diye gerekli tedbirler alınıp esasen kapalı halde hendekleri var yağmur suyunun havuzlara girişini önleyen. Ancak bunlar tekrar gözden geçirilecek. Orada inşaatı devam eden 5 nolu havuz var. Vatandaşımız merak etmesin herhangi bir sıkıntı olduğu zaman 5 nolu emniyet sibobu olarak kullanılacak.

Bununla ilgili olarak da tedbirler alındı. Şu an için herhangi bir risk yok ancak bu konuda tedbir alsak da emniyet bölgesinde de gerekli tedbirler alındı. Halkımızda ’Setler tamamen patladı, dışarıya siyanürlü atıklar ve malzemeler, atık sular dışarıya sızdı’ şeklinde bir kanaat var. Bu tamamen yanlıştır. Şu anda bir gram bile dışarıya havuzların dışına sızma söz konusu değildir. Tamamen problem, havuzların kendi aralarında olan problemdir. Bunu özellikle bir kez daha belirtiyorum dışarı bir gram dahi sızma yoktur."

TESİS TAMAMEN KAPATILMALI

Dün Kütahya’ya gelerek Eti Gümüş A.Ş.’de yapılan çalışmalar hakkında bilgi alan ve köylülerle görüşen TMMOB Metalürji Mühendisleri Odası Başkanı Cemalettin Küçük ise konunun ciddiyetinin halen devam ettiğini söyledi. Küçük, tesisin tamamen kapatılmasını isteyerek şunları kaydetti:

"Çok büyük tehlikeyle karşı karşıyayız. Sadece barajın çökmesi değil her hava sıcaklığında ve yağışta siyanürlü su, havaya karışmaktadır. Bu da çevreye olumsuz etki yaratmakta. Macaristan’da yaşanan felaketin kat kat üzerinde bir felaketle karşı karşıya kalabiliriz. Baraj, siyanürün yanısıra çok ağır metalleri barındırıyor. Çevreye yayıldığında insanlar ölebilir, besin zincirimizde de yüz yıllarca sürecek tehlikeler oluşabilir. Barajın taşması halinde ise Porsuk Çayı, ardından Sakarya Nehri’ne karışıp Karadeniz’i tehdit edebilir. Bu nedenle tesisin kapatılması gerekir."

Meteoroloji yetkilileri de önümüzdeki çarşamba, perşembe ve cuma günleri bölgede yağış beklendiğini açıkladı. Yağışın siyanür havuzlarında tehlike yaratabileceği, setlerde yine çökmelerin oluşabileceği öne sürülüyor.

TESİSTEKİ ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR

Eti Gümüş A.Ş.’de daha önce yapımına başlanan 5 nolu yeni baraj havuzu inşaatının DSİ 3’üncü Bölge Müdürlüğü kontrollüğünde yürütüleceği açıklandı. Kütahya Valiliği’nden yapılan açıklamada, üretimin durdurulduğu tesislerde bulunan 4’üncü baraj setinin 1.5 metre yükseltilerek siyanürlü suyun bir kısmının buraya verileceği, 5’inci barajın tamamlanması halinde de siyanürlü suların buraya aktarılacağı bildirildi.

Tesislerde ise bugün sabah saatlerinden itibaren iş makineleriyle yapılan çalışmaların hızlandırıldığı gözlendi. Çok sayıda iş makinesinin tesislerde setleri onarım ve güçlendirme çalışmaları ile yeni baraj havuzu yapım çalışmalarına katıldığı belirtildi.

Kütahya’nın kent merkezine 34 kilometre uzaklıktaki Eti Gümüş A.Ş. şirketindeki siyanürlü su atıklarının depolandığı baraj setlerinden birincisinde geçen cumartesi günü çökme meydana gelmişti. Ardından 2’nci settin de zarar görmesi çevrede paniğe neden olmuştu. Civar belde ve köylerde oturanlar, yaklaşık 15 milyon metreküp siyanürlü suyun bulunduğu barajın üçüncü set tarafından tutulduğunu, bu setin de çökmesi halinde büyük bir çevre felaketinin yaşanacağını iddia etti. Köylüler, 2004 yılında özelleştirilen tesislerde üretim kapasitesinin arttırıldığını, bunun da baraj havuzlarındaki setlerde çökmelere neden olduğunu öne sürdü.