HABER MERKEZİ - Her yıl 31 Mayıs`ta `Dünya Sigarasızlık Günü` kutlanırken, sigara ve zararları konusunda Yüzüncü yıl üniversitesi (YYÜ) Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Bülent Özbay`la sigaranın zararları hakkında görüştük.

"Sigaraya Başlama Kolaydır Fiziksel Bağımlılık Olduktan Sonra Bırakmak Zordur"
Özbay, sigaranın psikolojik nedenlere bağlı olarak başlanılan bir alışkanlık olduğunu belirterek, bunun yanı sıra; görenek, arkadaş çevresi, anne -baba etkisi, eğitim gibi faktörlerin rol aldığını dile getirdi. Özbay, "Ne kadar erken yaşta sigaraya başlanırsa etkisi o kadar erken çıkmaktadır. Sigara Kronik Obsrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), astım, zatürre yanı sıra başlıca en önemli neden olduğu hastalık akciğer kanseridir. 20 yaşlarında olduğu halde kansere yakalanan vakalarımız olmuştur. Sigara, yaklaşık toplumun yarısını etkileyen zararlı bir alışkanlıktır. İçerisinde binden fazla toksik, zararlı kimyasal, zehirleyici kanser yapıcı maddeler içerir" ifadelerini kullandı.
Sigaraya başlangıçta bir anlık hevesle başlanıldığını söyleyen Özbay, daha sonra psikolojik bağımlılığın meydana geldiğini ifade ederek " Psikolojik bağımlılıktan sonra da fiziksel bağımlılık olur. Bu ise daha tehlikelidir. Sigaraya başlama kolaydır. Fiziksel bağımlılık olduktan sonra bırakmak zordur. Terk edince istenmeyen yakınmalar daha güç olmaktadır. En iyisi hiç başlamamaktır. Başlayanlar için ise hiç ümidini kırmamalı. Bazı zamanlar tekrarlanan bırakma denemeleri olabilir. Diyelim ki sigarayı bırakmayı denedi 6 ay içmedi. O süre onun için bir kârdır" dedi.

Sağlıklı ve Allah`ın Verdiği Uzun Ömür Kadar Yaşamak İçin Sigara Bırakılmalı
Ömür boyu sigara içen bir kişinin kaliteli bir araç veya normal bir ev parasını harcadığını ifade eden Özbay, " Sigaranın Çevreye verdiği zararlar da var. Ev yangınları, orman yangınları gibi… Sigara ayrıca; içen kişinin vücuduna her gün 3 dakikalık bir etki yapıyor" diyerek insanın hem bünyesine hem cebine hem de çevreye zararı olan bir madde olduğunu sözlerine ekledi.
Anne babası sigara içen bir çocuğun astım olma ihtimalinin daha fazla olduğunu ifade eden Özbay, hamile bir annenin sigara içmesi sonucunda doğacak çocuğun da hastalıklı doğmasına neden olabileceğini bildirdi.
Sigaranın; beyin damarlarında tıkanmalar, beyin kanamaları, erken yaşlanma ,yemek borusu kanserleri, pankreas kanseri, Alzheimer, mesane kanseri, kadınlarda düşük doğum, kalp krizi , damar sertliği gibi hastalıklara neden olabileceğini dile getiren Özbay, "Dünyada milyonlarca kişi, Türkiye`de de yüz binden fazla kişi sigaraya bağlı hastalıklardan dolayı ölüyor .Trafik kazalarında bile bu kadar insan ölmüyor. İnsanlar sağlıklı ve Allah`ın verdiği uzun ömür kadar yaşamak istiyorlarsa erkenden, vakit geç olmadan sigarayı bırakmalılar" dedi.

Çocukların Arkadaşa Çevresine Dikkat!
Aileleri, çocuklarının arkadaş çevreleri hakkında uyaran Özbay, "Eğer çocuğumuzun sigara içmesinde şüphe ediyorsak, arkadaşlarına dikkat etmemiz gerekiyor. Sigara içen bir gruba dahil olmuşsa grup arkadaşları değiştirmede fayda var. Ayrıca ailenin, çocuğunu burada sıkı bir gözlem altına alması lazım" diyerek, fiziksel bağımlılık aşamasına gelindiğinde çocukları sigaradan ayırmanın çok güç olduğuna işaret etti.

Zarara Kendi Rızasıyla Girene Merhamet Edilmez
Bazı insanların maddi imkanları olmadığı halde sigara içmesine bir anlam veremediğini söyleyen Özbay, zarara kendi rızasıyla girene merhamet edilmez kaidesini hatırlatarak, "Hem muhtaç hem evi barkı yok. Üstelik Bunlara sahip olabilecek bir kişi, çoluğunu çocuğunu düşünmesi gerekirken, sigarayı bir efkar dağıtma, bir dost olarak kabul ediyor." İfadelerini kullandı.
Özbay, Sigarayı bırakmak için bireysel farkındalığın uyandırılması gerektiğini bildirerek bu konuda sigaranın zararlarını anlatan eğitim seminerlerin yapılması gerektiğinin altını çizdi.

Özbay sözlerine şöyle devam etti: "Sigara içme riski olan öğrencilere gruplar halinde sigaranın zararları hakkında eğitici bilgiler verdik. Yaptığım her toplantıda sigaranın zararlarını anlattıktan sonra anket yaptım. Her toplantıda muhakkak birkaç kişi o toplantıda sigarayı bırakmaya karar verdi. Bu nedenle bu tür eğitim faaliyetler faydalı. Ancak bu konuda negatif propagandaya girmemek gerekiyor. Bazı okulların yöneticileri bizden ilkokul çağında ki çocuklara sigaranın zararların anlatmamızı istiyorlar. Şimdi bu çocuk daha sigaraya başlamamış zaten, ben o sigarayı anlatarak bilmediği bir konuda negatif bir propaganda yapmış olurum. Bu şekilde sigaranın reklamını da yapmış olabilirim. Bunlardan kaçınmak lazım."

En Önemli Faktör Kişisel Kararlılık ve İrade
Sigarayı bırakmada en önemli faktörün kişisel kararlılık ve irade olduğunun altını çizen Özbay "Kişi önce kendine ben bu sigarayı bırakacağım diye kendini şartlandırması lazım. Ben sigarayı bırakamam, ben bağımlıyım, sigarasız yapamam şeklinde düşünürse sigarayı bırakmak güç oluyor" diyerek sigarayı bırakmak isteyenlerin kendini mutlaka şartlandırması gerektiğini kaydetti. (Fırat Arslan- İLKHA)