İbrahim Sevgili / DOĞRUHABER

ABD Temsilciler Meclisinin Pentagon'un bütçesini onayladığı tasarıda Türkiye'yi S-400 alımıyla tehdit etti. Türkiye'nin Rusya'dan hava savunma sistemini alması halinde, NATO ve ABD ile ilişkilerinin bozulacağı kaydedildi. Bu duruma karşı tasarının yasalaşmasından sonra 60 gün içerisinde Savunma Bakanı'nın Dışişleri Bakanına danışarak Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere dair Kongre`nin ilgili komitelerine kapsamlı bir rapor sunması isteniyor. Tasarıda, söz konusu raporun ABD`nin Türkiye`deki diplomatik ve askeri varlığı ve İncirlik dahil ABD`nin ülkedeki tüm faaliyetlerinin değerlendirilmesini içermesi talep ediliyor. Raporda ayrıca Türkiye`nin Rusya'dan S-400 alması durumunda bunun Türkiye Amerikan ilişkilerine etkisi ve Türkiye`nin de kullandığı ABD menşeli silahların bu alımdan nasıl etkileneceğinin değerlendirilmesi isteniyor.

TÜRKİYE PROVOKATİF OLMAKLA SUÇLANDI

Tasarının 'ABD'nin Türkiye İle İlişkilerinin Durumu Hakkında Rapor' başlıklı kısmında beş madde sıralandı:

1-ABD-Türkiye Cumhuriyeti ilişkileri, son bir yıl içerisinde Türkiye hükümetinin attığı provokatif eylemler nedeniyle giderek gerilimli bir hal almıştır.

2-Türkiye hükümetinin Rusya Federasyonu'ndan S-400 hava ve füze savunma sistemlerini satın alma ihtimali, ilişkilerde tansiyonun yükselmesine neden olmuştur.

3-Bu adımlar, ABD ile Türkiye arasında ortak silah geliştirme çalışmalarını olumsuz etkileme olasılığı taşımaktadır.

4-Bu eylemler, NATO'nun ortak askeri yapılanma ve bilgi paylaşımına dair birlikte operasyon yapabilme yeteneği üzerindeki mevcut sıkıntıları daha da kötüleştirebilir.

5-Bu eylemlerin ABD ile Türkiye arasında yürürlükte olan ikili anlaşmalar üzerinde de etkisi olabilir.

F-35'LER VE HELİKOPTERLERİ GÜNDEME ALDILAR

Tasarı, raporda ele alınacak silah sistemleri, F-35 tipi beşinci nesil savaş uçağı, Patriot hava savunma sistemleri, Chinook tipi ağır nakliye helikopteri, AH-1 tipi Kobra ve H-60 Black Hawk tipi helikopterleri ile F-16 uçakları şeklinde listeliyor. Tasarıda söz konusu rapor tamamlanmadan Savunma Bakanlığının Türkiye`ye Kongre`nin onayına tabii herhangi bir dış silah satışına onay veremeyeceği şeklinde bir sınırlama getiriliyor. Tasarının onay için ABD Başkanı Donald Trump`ın masasına gelmesi için benzer bir versiyonunun Senato`dan da geçmesi ve Konferans Komitesi olarak bilinen ortak bir komisyonda tek yasa tasarısı haline getirilmesi gerekiyor.

TÜRKİYE: KARŞILIK VERMEYE MECBUR KALIRIZ

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, ABD`li bazı senatörlerin Türkiye`ye F-35 savaş uçaklarının satışının engellenmesi amacıyla yasa tasarısı sunmasına ilişkin, bu kararın Türkiye`nin S-400 kararından vazgeçmesi ve rahip Andrew Brunson`ın tutukluluk halinin son verilmesine bağlandığını söyledi.  Aksoy, “Biz bu F-35 programı kapsamında üzerimize düşen yükümlülükleri harfiyen yerine getirdik. Zaten bu çok uluslu bir program. İmzalanan sözleşme çerçevesinde herkesin yükümlülükleri belli ve bunların yerine getirilmesini bekliyoruz. Bu gibi adımlar ABD ile müttefiklik ilişkimizin ruhuna da aykırı. Sayın bakanımızın da söylediği gibi böyle adımlar olması halinde biz de karşılık vermeye mecbur kalırız.” diye konuştu.

SENATÖR TİLLS: PAPAZ BRUNSON'UN TUTUKLU OLMASINA VE S-400'LERE BİR TEPKİ

Ayrıca, Komite'deki görüşmeler sırasında Demokrat Senatör Jeanne Shaheen ve Cumhuriyetçi Senatör Thom Tills tarafından sunulan değişiklik önergesinde de Savunma Bakanı'ndan Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması için bir plan hazırlayarak, Kongre'ye sunması isteniyor. Önergede, bu planda programın diğer ortakları üzerinde meydana getireceği etkinin azaltılması için Türkiye'nin programdan çıkarılmasına dair bir takvim oluşturulması ve aynı zamanda Türkiye'ye F-35 teslimatının engellenmesine yönelik atılacak adımları içermesi gerektiği belirtildi. Önerge, Komite'de kabul edildi. Senatör Tills, bu değişiklik önergesinin ABD'li Pastör Andrew Brunson'ın Türkiye'de tutuklu olmasına ve Türkiye'nin S-400 füze savunma sistemi satın alma planlarına bir tepki olarak hazırlandığını söyledi.

ABD'DEN YAPTIRIM KARARI

Washington'ın yeni İran stratejisini açıklamasından günler sonra ABD Hazine Bakanlığı, silah ve para transferi yapmakla suçladığı dört İranlı havayoluna parça sağlayan Türkiye ve İran şirketlerine yaptırım kararı aldı. ABD Hazine Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada yaptırım listesine alınan dokuz kişi ve şirketin İranlı havayolu şirketleri olan Mahan Air, Meraj Air, Caspian Airlines ve Pouya Air ile bağlantıları olduğu öne sürüldü. Açıklamada ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin'in "Hazine Bakanlığı tarafından belirlenen unsurlar, yaptırım uygulanan İranlı havayolu şirketleri uçak filolarına parça temin ediyor ve hizmet sağlıyorlar. Bunu yaparak bu unsurlar İran ordusuna bağlı Kudüs Gücü'nün yaşam süresini uzatıyor ve İran'ın, aralarında Hizbullah'ın da bulunduğu vekillerine silah, savaşçı ile para transferi yapmasına ve Esed rejimine destek vermesine olanak sağlıyorlar." dediği aktarıldı. Türkiye'den yaptırım listesine alınanlar arasında Gülnihal Yegâne isimli kişi ile Trigron Lojistik, RA Havacılık, 3G Lojistik ve Otik Aviation şirketleri bulunuyor.

POMPEO'DAN TÜRKİYE`YE SURİYE UYARISI

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Senato Dış İlişkiler Komisyonunda 2019 yılı bütçe görüşmeleri kapsamında katıldığı oturumda komisyon üyelerinin sorularını yanıtladı. New Hampshire eyaleti Senatörü Jeanne Shaheen'in sorularına karşılık Pompeo, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'yla yakın zaman içerisinde görüşeceğine dikkati çekti. Pompeo, görüşmelerde "ana" konulardan birisinin Suriye'nin kuzeyi olacağına vurgu yaparak, kendisinden önce ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson döneminde yapılan görüşmeler bağlamında bir yol haritası çıkarıldığını kaydetti. Suriye'nin kuzeyinde Türkiye ve ABD arasındaki sorunların çözülmesini umduğunu vurgulayan Pompeo, “Umarım sonunda iki NATO müttefiki risk yaratacak şekilde birbirine çok yaklaşmayacaktır.” diye konuştu.