Riyad Makaev - Doğruhaber/Analiz.

Senelerce devam eden Suriye savaşı yüz binlerce insanın ölümüne sebep oldu. Soçi`de gerçekleşen dev üçlü zirve çok geç kalınmış ama olması gereken bir zirve idi. Suriye sorunu savaşla, çatışmalarla hal edilecek bir sorun değil. Bu zirveden sonra bitecek bir sorun da değil. Bu zirvenin gerçekleşmesi ve Suriye sorununun en önemli oyuncularının bir araya gelip bu acımasız savaşını bitirmek için ortak iradeyi ortaya koyması da büyük bir başarı. 

Her şeyden önce akıtılan kanın durdurulması ve askerlerin geri çekilip insani görüşmelerin önünün açılması önemlidir. Atılan bombalar ve birbirlerine saldırmalar önlenirse gerisi masada çözülür, onun için uzun zaman gerekiyorsa bile. En çok savaşın içinde olan üç ülkenin ortak iradesi çok önemlidir. Bundan sonra Suriye Ulusal Diyalog Kongresi`yle ilgili konular gündemimizi meşgul edeceğe benziyor. Türkiye`nin kesinlikle PYD/YPG`nin olacağı bir toplantıya katılamayacağını Rusya bilmektedir. Dolaysıyla, bundan sonra Rusya ve Türkiye arasındaki ikili görüşmelerde taraflar PYD/YPG meselesini her yönüyle görüşeceklerdir. Ayrıca; Rusya, Suriye sorununu ciddi bir şekilde çözme taraftarı ise PYD/YPG konusunda fazla direnmeyecektir. Ama elinden geldiği şekilde Türkiye`yi ikna etmeye çalışacaktır. 

Düşünüldüğü zaman hala çok karışık ve daha şiddetli bir hal almaya hazır bir konudur Suriye. Çünkü Soçi`de üçlü zirve yapılırken Arabistan`da muhaliflerin zirvesi yapıldı ve savaşın siyasi platformda bitirilmesinin tek şartı Esed`in olmadığı seçim ve görüşmeler öne sürüldü. Bu ne kadar gerçekleşir bilinmez ve Batı`nın son duruma müdahale edip etmeyeceği de hala belirsizdir. Dolaysıyla, Rusya`nın işi gerçekten zor, ama yapılmayacak bir şey değil. Ukrayna, Kırım gibi sorunlar Rusya`nın Batı ile hala çözemediği sorunlardır. Batı, Suriye`deki barışın inşasında Ukrayna ve Kırım şartını bile öne sürebilir.

Türkiye sadece PYD/YPG sorunuyla karşı karşıya değil, aynı zamanda Esed konusunu da çözmek zorundadır. Bunu yaparken çok zor elde ettiği Rusya ilişkilerini de korumak zorunda. Binaenaleyh, Batı ile yaşanan anlaşmazlıklarını çözmek ve NATO ile ilişkilerini belirlemek zorundadır. Aynı zamanda Ortadoğu pazarını Rusya ile paylaşmak ve tartışmak zorundadır. Yaklaşan seçim arefesinde bu Türkiye`yi zorlayacaktır. Ancak, Suriye ve özellikle Ortadoğu`daki siyasetinde Türkiye`yi dışlayarak ne Rusya ve ne de Batı istediklerine kavuşmayacaktır. Türkiye bölgede en önemli ve tek güç olduğunu bilirse ve yürüttüğü siyasetini çok iyi yürütürse bölgede zirveye ulaşacaktır. Kürt sorununu Batı`ya ve Rusya`ya bırakmadan kendisi çözmek zorunda ve Arap dünyasındaki anlaşmazlıklara duygusal değil bir bölgesel güç olarak yaklaşarak ele alırsa büyük destek elde edecektir.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Suriye`de çatışma döneminin bitmek üzere olduğunu ve  önümüzdeki dönemde uzun süreli ''yeniden yapılanma'' süreci olacağını söyledi ama, bu onun tahmin ettiği gibi de olmayabilir. Çünkü bölgedeki “terör” sorunu tamamen ortadan kalkmadan hiç bir şey yapamazsınız. Bunu gerçekleştirmek için yeniden ortak “terör” tanımını yapmak zorunda kalırsınız. Çünkü Rusya`nın terör dediğine Türkiye terör demiyor, Türkiye`nin terör dediğine de Rusya terör demiyor. 

Soçi zirvesinden sonra cesaret alan Rusya`nın ilk hedefi artık ABD olacaktır. Rusya Suriye`deki askerlerimi azaltıyorum diyerek ABD`ye yüklenecek ve Suriye`den çıkartmaya çalışacaktır.  Elde ettiği konumu kaybetmemek ve hata yapmamak için muhaliflere karşı görünmemiş şiddet kullanacaktır. Ayrıca daha çok insanlara yardım eden! halkı düşünen! Esed`i görmeye başlayacağız. Bakalım bundan sonra nasıl gelişmeler bizi bekliyor…