“Hîle-i Şerriyye” meshedilen insanlar, dünyevileştiklerinden, sırf dünya metaını elde etmek ve midelerini doldurmak için Allah`ın emrini yerine getirmediler; iradelerini kullanmadılar. Allah da onları iradesi olmayan, sırf midesi için yaşayan zelil ve maskara maymunlara çevirdi.

İradelerini kullanmadan, Allah`a isyan ederek yaşayanlar, ancak hayvanlara benzerler. Çünkü insanlarla hayvanları birbirinden ayıran temel özelliklerden biri, insanların iradelerini kullanabilme yeteneğine sahip olmaları, hayvanların ise bu yeteneğe sahip olmamalarıdır.  Kim, dünyevileşerek böyle birtakım dünyevî menfaatler sebebiyle Allah`ın emirlerini te`villerle yerine getirmezse; âkıbeti, mesholunan bu insanlardan farklı olmayacaktır. Allah`ın azabı er veya geç onları yakalayabilir. Dünyada olmasa da ahirette…

İman, insanın ilâhî emir ve yasakları yüzeysel bir şekilcilikle değil; fikrî, rûhî ve amelî boyutlarıyla derin bir teslimiyet ve itaat bilinci içinde karşılaması gerektirir. Allah, cumartesi eylemini verilen söze aykırı bir hareket saymıştır. Hâlbuki onlar emrin, şeklî ve harfî manasına karşı gelmemişlerdi. Çünkü onlardan istenen, cumartesi günü avlanmamalarıydı ve onlar, bu emre güya karşı çıkmamışlardı. Onu şeklen uygulamışlardı. Fakat onlar, cumartesi günündeki bu avlanmanın neticesini dolaylı bir yolla elde etmenin hilesini bulmuşlardı. İşte bundan dolayı dünyevî ve uhrevî cezaya çarptırılmışlardı.

Çünkü emir ve yasaklara, zâhiren şekilsel olarak uyuyor görüntüsü verip ilâhî emirlere hileyle yaklaşmak, aslında itaatin içeriğini tersyüz edip isyan etmek olduğu gibi, alay anlamı da taşır.

Emir ve yasakla ve hatta o hükmü koyan ile dalga geçmek ve onu hafife almak demektir. Sanki Allah`ın, kalplerden geçeni, niyetleri, emredilen hükümdeki hedeflerin saptırıldığını dâhil her şeyi bildiğine inanmamak, onun kandırılabileceğini vehmetmektir. Bütün bu tavırlar, üzülerek belirtelim ki İslâm tarihinde, bazı geleneksel din ve fıkıh yorumunda ve günümüz Müslümanlarında da ortaya çıkmaktadır.

“Hîle-i şer`iyye”  yani, “şeriat`e uygun (!) hile” diye isimlendirilen bu şeytanî anlayış, aslında  “hile-i şerriyye” (büyük şer ve kötülüğe sebep olan hile)dir.

“Hîle-i şer`iyye”yi câiz görenler, “hîle”nin anlamını çare, çözüm, beceriklilik, çıkış yolu manasında kullandıklarını belirtirler.

“Hîle”nin asıl anlamı, başkasını kurnazca aldatmak, yanıltıp kandırmak, sahtekârlık, düzenbazlıktır.