Riyad Makaev - Doğruhaber/Analiz

Suriye savaşı bölgenin rengini değiştirdi. Bölgedeki değişimler asıl “Arap Baharı” projesiyle başlamıştır. ABD bölgede yeni değişiklikler yaparak “demokrasiyi” yerleştirmek için “Arap Baharı” projesine başlamıştı. İşler umduğundan daha fazla karıştı. Umduğunu elde edemeyen ABD bulduğu Suriye savaşında beklenmedik bir şekilde Rusya ile karşı karşıya kaldı. ABD en iyi bildiği masadaki anlaşmalarla, barış görüşmeleriyle süreci kontrol etmek istedi ama tüm girişimleri neticesiz kaldı. ABD kendi Başkanlık seçimleriyle uğraşırken Rusya Suriye`de kök saldı.

Rusya uzun bir aradan sonra çok hızlı ve çok ciddi bir şekilde adeta uzaylılar gibi dünya siyasetine ve Ortadoğu`ya iniş yaptı. Uluslararası anlaşmalar, Cenevre görüşmeleri, BMGK`in ikazları Rusya`yı durdurmak için yetmedi. Kırım ilhakı ve Ukrayna savaşında pasif kalan Batı`nın fiili savaştan kaçtığını gören Rusya, Suriye`de güç gösterisine başladı. Özellikle Eset`ten toprak koparan ve Eset rejimine karşı ayaklanan bölgede Türkiye`nin, Arabistan`ın, Katar`ın ve Batı`nın desteklediği etnik ve muhalif grupları hedef aldı. Muhaliflerin ele geçirdiği bölgelerdeki sivilleri dünya kamuoyu önünde rahatça katletti. Muhalif grupların ele geçirdiği stratejik öneme sahip şehirleri ve kasabaları  tek tek geri aldı. Muhalif gruplar Esed`i az kalsın Başkanlık koltuğundan edeceklerdi ama Rusya Esed`i kurtardı. Halep`in kuşatmasını hatırlayalım… Tüm dünya ayaklandığı halde, özellikle Türkiye`nin yürüttüğü tüm bürokrasiye ve müdahalelere rağmen Rusya Halep`i geri almak için görülmemiş bombardıman yaparak “gerçek savaş nasıl yapılır” muhalif gruplara gösterdi. Koalisyona giren ülkeler Rusya karşısında sadece kınamalar ve açıklamalarla yetinmek zorunda kaldı. Rusya kendi askeri gücünü sergiledi. Çünkü bölgede silah satacaktı ve Hazar Denizinden uzun ve orta menzilli füzelerle, Suriye`de kurduğu askeri üssünden kalkan savaş uçaklarıyla Suriyeli sivil halka savaşın dehşetini yaşattı. Rusya o dönemde cani, katil, kâfir idi. Türkiye`nin, Arabistan`ın, Katar`ın, Irak`ın, İran`ın bölgede istemediği bir ülke ve birileri için düşman haline gelmişti.

Rusya bölgeye gelince Esed`in en büyük destekçisi konumundaki İran ikinci konumuna düşerek Rusya`nın bölgedeki stratejisine uymak zorunda kaldı. Türkiye, Suriye politikasında hızını kesti ve Başbakanını değiştirmek zorunda kaldı. Rusya adeta bölge ülkelerine “Yeni efendiniz benim” dedi. Bölge ülkelerinin dedikleri kadar güçlü olmadığını, zayıf olduğunu gösterdi. İran`ın ve Türkiye`nin olası bir hava saldırısında ne kadar açıkları olduğu Rusya`nın bölgeye girmesiyle ortaya çıktı. Ayrıca, Türkiye`nin Rus uçağını düşürmesi Rusya`nın işine geldi. Rusya bölgeye S-400`leri yerleştirerek Suriye hava sahasını tamamen kontrol altına aldı. Suriye`de Rusya ile herhangi bir orta yol bulamayan Batı Asya`da yeni bir çatışma bölgesi yaratarak Rusya`yı bölgeden çekmeye çalışıyor. Ancak, Rusya bölgede daha yeni başladı. Suriye savaşının seyrini değiştiren Rusya, bölgedeki başarısını Türkiye ve İran ile paylaşıyor. Artık Suriye`de “büyük iş başardık” diyebilen Türkiye ve İran dünkü düşman ile “dost” haline geldi. Türkiye NATO`ya rağmen Rusya`dan S-400 füzelerini alıyor. Türkiye bölgenin tek hakimi olacaktı ama, Suudi Arabistan Kralı Salman Moskova ziyareti sırasında S-400 hava savunma sistemi alımı için mutabakat zaptı imzaladı. Ayrıca, Suudi Arabistan S-400 füze savunma sisteminin yanı sıra, kendi savunma sanayisini geliştirmek için Türkiye`nin alamadığı teknolojiyi de transfer edecek. Daha önce Rusya S-300 sistemlerini İran`a satmıştı şimdi S-400 sistemlerini de satacak. Ayrıca, Rusya`nın Kuzey Irak için farklı bir projesi bulunmaktadır. Rusya, Barzani`ye silah satmaya hazırlanıyor. Rusya, Kuzey Irak`taki ekonomik ambargoyu petrol fiyatlarını yükseltmek için destekler, Kral Selman ile de S-400 sistemleri vaad ederek petrol üretimini azaltma konusu görüşüldü. Suriye`de zaten S-400 sistemleri konuşlanmış durumda. Geride sadece Irak kalıyor. Rusya, Irak`ta durum oluşana kadar bekler. Batı artık Irak`ta eskisi gibi güçlü değil. Irak sonunda bölgedeki “yeni efendisinden” S-400 sistemleri istemek zorunda kalacak.

Rusya`nın bu oyununu gören Türkiye ve İran yakınlaşmaya çalışıyor. İki ülke arasında askeri, ekonomik, güvenlik, kültür anlaşmaları yapılıyor. Kuzey Irak için ortak strateji konuşuluyor. Ancak, bunların hepsi geç kalınmış adımlardır. Rusya bölgeye gelmeden önce yapılması gerekiyordu. Rusya bölgeye geldi, pazarını gördü, her şeye izin verildi, şimdi “senin gitmeni istiyoruz” demekle bölgeyi terk etmez. Çünkü, bölgenin yeni “efendisi” Rusya`dır. Türkiye`nin gündelik değil uzun vadeli bölgesel politikası olmadığı müddetçe bu böyle devam edecektir. Büyük ve güçlü devlet olmanın gereği budur. Rusya, İran ve Irak ile yapılan tüm anlaşmalar bir Türk pilotunun gaza gelerek kahramanlık taslamasıyla son bulacak anlaşmalardır.