CEDEL

Sert münakaşa, tartışma, niza, sözlü kavga. Terim olarak mantıkta şöyle tarif edilir: "Meşhur olan veya doğruluğu herkesçe kabul edilen şeylerden yapılan kıyastır." Bir de dilimizde bu anlamda kullanılan cidal; mücadele vardır. İki kısma ayrılır;

a) Hakkı desteklemek ve ortaya çıkarmak için yapılan mücadele. Bu, caizdir. Zira peygamberlerin metodudur. Allah Teâlâ Peygamberimiz (sav)'e hitaben: "Ey Muhammed! Rabbinin yoluna, hikmetle, güzel öğütle çağır; onlarla en güzel şekilde tartış. Doğrusu Rabbin kendi yolundan sapanları daha iyi bilir. O, doğru yolda olanları da en iyi bilir. " (Nahl, 125) buyurmuştur.

Hz. Nuh (as)'ın kavminin kendisine şöyle dediklerini Allah Teâlâ bize bildirmiştir: "Ey Nuh! Bizimle cidden mücadele ettin; hem de çok mücadele ettin." (Hud, 11/32).

b) Batılı desteklemek ve hâkim kılmak için yapılan mücadele. Bu, haramdır, Zira Kur'an lisaniyle kötülenmiştir. Allah Teâlâ şöyle buyurur:

"Allah'ın ayetleri üzerinde inkâr edenlerden başkası mücadele etmez?" (Mümin, 40)

Mümin, kader gibi itikadi konularda tartışmaktan kaçınmalı, Allah'ın emir ve iradesine teslim olmalı, daha ziyade kendi görevlerini öğrenip yerine getirmelidir.