Riyad Makaev - Doğruhaber/Analiz

Bugün Suriye`deki savaş tüm görüşmelere rağmen devam ediyor. Suriyeliler dünyanın her tarafına dağılıyor, gidenler çok az bir kısım hariç geri dönmeyi bile düşünmüyor. Senelerce devam eden Cenevre görüşmelerinde hiçbir sonuç elde edilemedi. Savaşı değil, bölgedeki kontrol sahasını düşündükleri için bir netice alınamıyor. ABD beş sene içinde elli kere fikrini değiştirdi. Kimin kime karşı savaştığını, kimin kiminle işbirliği yaptığını, kimin kiminle müttefik olduğu net değil. Koalisyon güçleri pasif ve birbiriyle uğraşıyor. Rusya  rejimi desteklerken, rejime karşı olan ABD ile ortak operasyona hazırlık yapar, daha sonra vazgeçer, sonra dünkü düşmanla müttefik olur. Suriye`deki savaş - devletlerin ticaret ilişkileri ve yeni müttefiklerin bulduğu fuar haline döndü. Suriye oyununun içinde bulunan devletlerden hiç biri savaşı durdurma çabasında değil. Sözde gelişmiş, modern ve demokratik ve bir o kadar da güçlü devletler geri kalmış, diktatör, ekonomisi olmayan nufüsun yarısı mülteci konumuna düşen Suriye`deki katliama son veremedi. Veremedi mi, yoksa istemiyor mu? Evet, istemiyor! Veremiyor değil. 

ABD VE KOALİSYON

ABD beş yıl içinde elli kere fikrini değiştirdi. Suriye`de Esed rejimini devirmek için harekete geçen ABD sonradan böyle bir niyetin olmadığını ima etti. ABD ve koalisyona giren diğer ülkeler beraber ÖSO`yu kurdular ve ardından hem finansal ve hem silahlı yardım etmeye başladılar. ABD şimdi ÖSO ile savaşan PYD - YPG`ye yardım ediyor. PYD-YPG ise Esed rejimi ile hareket ediyor.  Suriye savaşına son vermek isteyenler Suriye`de savaşanlara finans, silah ve lojistik destek sağlıyor. Bugüne kadar savaşın devam etmesi için gereken her şeyi yaptılar. Suriye`de silah ticareti devam ediyor. Haftada belirli günlerde silah tüccarlarının kurduğu pazarlar bile var. Tarihi eserlerin satıldığı pazarlar kuruluyor. Suriye`de çalınan ve ele geçirilen tarihi eserler Rusya`da, Avrupa`da, Türkiye`de ve dünyanın her tarafında satılıyor. Savaş tüm hızıyla devam ediyor. ÖSO`nun bugüne kadar ele geçirdiği yerler teker-teker rejim tarafından geri alınıyor. Halep tarihi önemi, stratejik önemi olan bir şehir idi. Tüm dünya ayaklanmıştı, hele Türkiye Halep ile yatar ve kalkardı. Şimdi tamamen gündemden düştü. Ne oldu? ABD ve koalisyon güçleri nerede? Halep şu anda üçe bölünmüş Rusların Halep`i, İranlıların Halep`i ve Suriye Halep`i. ABD ve Rusya aralarındaki ilişkileri Suriye üzerinden çözmeye çalışıyor. Ayrıca İran ile ilişkilerini de Suriye`de görüyor. ABD ve koalisyon devletlerinin Cenevre görüşmeleri fiyaskoyla sonuçlandı.

TÜRKİYE-RUSYA-İRAN 

Türkiye, Rusya ve İran Astana`da yeni Suriye görüşmelerine start vererek Suriye savaşını farklı açıdan ele aldı. Sonuç vahim, Suriye muhalefeti artık Astana görüşmelerine katılmayacağını duyurdu. Tabi ki ÖSO yoruldu ve bu tiyatroya artık fazla devam etmek istemiyor. Suriye`deki durum belli. Ne konuşacaklar ki, Astana`da alınan “Ateşkes” kararı hiç uygulanmadı. Ateşkesin garantörü olan Rusya hala bombalamaya devam ediyor. Esed rejimi operasyonlara devam ediyor. Lübnanlı Şii milisler saldırmaya devam ediyor. PYD-YPG ile ÖSO arasında çatışmalar devam ediyor. Her gece karanlık basar basmaz Suriye`de çatışmalar yaşanıyor. Türkiye ve Rusya ilişkileri düzeldi. Ama bu ne zamana dek sürecek kendileri bile bilmiyor. Türkiye ve İran arasında her hafta gerginlik yaşanıyor. Suriyeliler kime güveneceklerini şaşırdılar. Siyasi ve çıkarı için Suriye`de karşı-karşıya olan Türkiye, Rusya ve İran son aylarda ticarette başarılı adımlar atarak ülkeler arasındaki ticaret hacmini büyütme kararı aldılar. Astana görüşmelerini hazırlayan Türkiye, Rusya ve İran`ın gerçekte ne yapmak istediği belli değil. Suriyeli muhalefet de şaşırmış durumda. Her taraftan farklı sesler çıkıyor…

DAEŞ VE SURİYE

Suriye`de hedefleri belli olan tek örgüt DAEŞ`tir. Tüm dünya bir araya gelip karşı çıktığı halde tek adım bile geri atmamıştır. Dünya medyası DAEŞ`i kötülemeye devam ederken, DAEŞ her gün saflarını yeni militanlarla doldurmaktadır. ABD-AB, Rusya, Türkiye, İran ve diğer Suriye oyununun içinde olan tüm aktörler DAEŞ`in birliğini bozamadılar. Çünkü DAEŞ`e karşı yapılan tüm ittifaklar sahada bozuldu ve birbirine girmiş durumda. ÖSO da bunu gayet iyi görmektedir. Kim daha uygar, DAEŞ mi, yoksa diğerleri mi? ABD yalnışlıkla DAEŞ`e silah atıyor, Rusya yalnışlıkla DAEŞ`e karşı savaşan PYD`yi, İran askerlerini ve Rejim askerlerini vuruyor. DAEŞ bu dünyanın en gelişmiş, en güçlü ve modern devletlerinden bile  daha disiplinli gözüküyor. Bunlar böyle devam ederlerse DAEŞ daha da büyüyecek. Suriye`deki durum beyin tümörü olan adama apandisit ameliyatı yapmaya benziyor. Problem belli: ESED. Esed`i yok etmedikçe Suriye savaşı bitmez. Esed Rusya`dan silah satın aldıkça Rusya onu bırakmaz. İran da bırakmaz. ABD ise Rusya Esed ile olduğu sürece Esed`e bir şey yapmaz, ÖSO Esed durdukça savaştan vazgeçmez. Türkiye PKK-PYD-YPG silah bırakmadıkça durmaz. Peki, Suriyelilere ne olacak? Galiba bu tiyatro böylece sürmeye devam edecek. Ama bilinmelidir ki yapılan her şeyin hesabını soran mutlak bir güç Suriye`deki mazlumların yanındadır ve herkesten hesap soracaktır!