Sofraların vazgeçilmezi: Gözleme
Gün içerisinde hemen hemen her öğün tüketilebilen gözleme, Diyarbakır'da sofralardan eksik edilmiyor.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yiyeceklerin vazgeçilmezleri arasında yer alan gözleme (patile), sofralardan eksik edilmiyor.
Diyarbakır'da gözlemenin peynirli, kıymalı, sucuklu, patatesli, ıspanaklı, kavurmalı, otlu, közlenmiş patlıcanlı, peynir ve kaşarlı olmak üzere birçok çeşidi yapılıyor.
Kayapınar ilçesine bağlı Yolboyu Pirinçlik Mahallesi'nde sac tava üzerinde gözleme pişiren kadınlar, "Kürt lahmacunu" olarak tabir edilen gözlemenin kültürünü yaşatmaya devam ediyorlar.
Bahçede toplanan kadınların, yaktıkları ateşin üzerinde bulunan sac tavada daha önce yoğrulup sonra içi doldurulan hamurları pişirdikleri gözlendi.
Kızları ve diğer akrabalarıyla gözleme pişiren Ayten Begen, bu ekmeği çok eskiden beri yaptıklarına değinerek, "Daha öncesinde anneannelerimiz, onlardan annelerimiz devralıp yapıyordu. Biz de onlardan öğrenip devraldık. Çocuklarımız da artık yavaş yavaş öğreniyor. Onlara da öğretiyoruz." dedi.
Gözlemeye "patile ve katmer" gibi isimlerin de verildiğini dile getiren Begen, "Biz Kürtçe'de patile diyoruz. Önce unumuzu elekten geçiriyoruz. Sonrasında güzel bir şekilde yoğurduktan sonra hamurumuzu yapıyoruz. Soğanımızı doğrarız ardından kızartırız. Soğan biraz kızardıktan sonra içine et atıyoruz. İkisi kızardıktan sonra maydanozumuzu, beş türlümüzü, salçamızı, pul biberimizi katıyoruz. Ardından da burada ekmeğimizi açıp, içine bu malzemelerimizi katıyoruz. Ateşimizi yakıp sacımızı üstüne bırakıyoruz. Sonra yanmasın diye biraz yağ atıyoruz üstüne. Sonra hazırladığımız gözlememizi bırakıyoruz. Hepsi sac üzerinde piştikten sonra leğene koyup, sertleşmesin diye tek tek hafif yağ sürüyoruz. Eskiden beri yapıyoruz. İsteyen yemek olarak, isteyen de atıştırma olarak yer." ifadelerini kullandı. (M. Sıddık Bilge–İLKHA)