DOĞRUHABER

SURELERİ  TANIYALIM

DUHÂN SURESİ

Duhan suresi Mushafta 44. Sırada olup 59 ayetten oluşmaktadır. Gâfir`den Ahkaf`a kadar yedi sure Hâ-mîm harfleri ile başlamaktadır. Bu yedi sureye ülkemizde “Hâmîmler” denir, ancak her birinin, bazen “Hâ-mîm” ile birlikte de söylenen özel adları vardır. Nitekim bu surenin adı “duman” manasındaki Duhân`dır. Duhân kelimesi 41 sıra numaralı Fussılet suresinin 11. ayetinde de geçmiş, fakat buradaki yeri daha önemli olduğu için sure bu isimle anılmıştır.

Nüzul Zamanı: Bu surenin nüzul zamanıyla ilgili herhangi bir rivayet olmamasına rağmen muhtevasından surenin, Zuhruf ve ondan önceki birkaç surenin nazil olduğu dönemlerde, ancak onlardan sonra indiği anlaşılmaktadır. Tarihsel arka planı şudur: Mekke`de müşriklerin muhalefeti oldukça şiddetlenmişti ve her geçen gün de artmaktaydı. Bu sıralarda Rasulullah (s.a) şöyle duada bulundu: “Ya Rabbi! Yusuf`a kıtlık göndermek suretiyle nasıl yardım ettiysen, aynı şekilde Arabistan`a da kıtlık göndererek bana yardım et.” Böyle dua etmekle Hz. Peygamber (s.a) kıtlık gelince kâfirlerin Allah`ı hatırlayacaklarını ve kalplerinin yumuşayıp nasihate kulak vereceklerini ummuştu. Sonuçta Allah, elçisinin duasını kabul etti ve bölgede şiddetli bir kıtlık hüküm sürmeye başladı. Bunun üzerine Kureyş`in bazı ileri gelenleri Hz. Peygamber`e (s.a) gelip, “Kavmine merhamet et ve Allah`a bizim için yalvar” diye rica ettiler. İşte bu sure tam o dönemlerde nazil olmuştur.

Konu: Sure, Mekke`deki kâfirlere bir uyarı ve açıklama niteliğinde birkaç hususla başlamaktadır. Müşriklerin “Bu kitabı Muhammed uydurdu” şeklindeki düşüncelerinin yanlışlığı ve Kur`an`ın bizzat Allah tarafından nazil olduğu anlatılmaktadır.

Peygamber ve Kur`an`ın yenilgiye uğratılamayacağı, , yerin, göğün ve kâinatın içindeki her şeyin mülkü Allah`ın elinde olduğu, Bu kâinata dikkatlice bakıldığında, kâinatın bir oyun ve onu yaratanın da eğlence arayan biri olmadığı açıkça görülecektir. Bu, hikmet üzere kurulmuş bir nizamdır, onu yaratan ve sahibi olan Allah hikmet sahibidir. O, anlamsız hiçbir şey yaratmaz.

Kıyamet gününde kurulacak olan mahkemeden bahsedilerek, suçluların feci akıbeti ve salih amel işleyenlerin görecekleri mükâfat hakkında açıklamalar yapılmıştır. Ve en sonunda da “Bu Kur`an, sizlerin kendi dilinde ve anlaşılır bir üslupla nazil olmuştur. Fakat sizler yine de anlamamakta diretiyorsanız, o takdirde başınıza gelecek olan akıbeti bekleyin. Nitekim peygamberler de beklemektedir. Vakti gelince hep birlikte olacakları görürsünüz.” denilerek sureye son verilmiştir.