Birinci Dünya Savaşı boyunca 'Kan dökülmeden düşmandan kurtulan ilk kent' unvanını alan Mardin, hiç fethedilmemiş binlerce yıllık tarihî Kartal Kalesi'nin etrafında dizilen soba boruları sayesinde kan akmadan Fransız işgalinden kurtulmuş.

İşgal edilmediği için 21 Kasım’ın 'Onur Günü' olması kararlaştırılan Mardin'de, bu yıl da kutlamalar yapıldı.

21 Kasım Mardin'in ‘Onur Günü’ kutlama programı Hükümet Konağında yapıldı. Programa Mardin Valisi ve Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Mustafa Yaman, kurum amirleri, öğrenciler ve bazı vatandaşlar katıldı.

Programda günün anlam ve önemine binaen bir konuşma yapan Türkçe Öğretmeni Murat Cayıt, Mardin’in her zaman hoşgörü şehri olarak anıldığını ve anılmaya devam edeceğini söyledi. 

Konuşmanın ardından program sona erdi.

Mardin'in onur hikâyesi

Her Anadolu şehrinin mutlaka bir kurtuluş hikâyesi ve kahramanlık destanı vardır. Kahramanmaraş'ta Gaziantep'te ve Şanlıurfa'da yaşayan halk, düşmana karşı kahramanca mücadele ederek Antep'e 'gazi', Maraş'a 'kahraman', Urfa'ya ise 'şanlı' unvanını kazandırmıştır. Mardin ise düşman kuvvetlerine karşı soba borusuyla stratejik bir oyun oynamış ve şehri kurtarmıştır. Nasıl mı?

Dünya tarihine damgasını vuran Kartal Kalesi'ni önce İngilizler sonra da Fransızlar zapt etmek istemiştir. İngiltere yönetimindeki Irak Valisi Nüel, halkın ileri gelenlerinden şehri istemiş, ancak halkın bu duruma karşı durması sebebiyle şehri terk etmiştir. Ardından 21 Kasım 1919'da Türkiye'nin dört bir yanını kuşatan düşman kuvvetlerinden bir tanesi olan Fransızlar, İngiltere'nin işgal edemediği Mardin'i almak için harekete geçer. Güneyde Suriye'yi işgal eden Fransız ordusu Mardin'i de işgal etmek için Nusaybin Sınır Kapısı'ndan harekete geçerek Mardin Ovası'na kadar gelir. Fransızların Ordu Komutanı General Normon, Mardin'i işgal etmek için hazırlık yapar. Ancak işgalden önce Mardin'deki ileri gelenlere elçi göndererek, şehri kansız olarak teslim etmelerini ister.

“Soba boruları top sanılıyor”

Sabah şehri işgal etmek için harekete geçen Fransız ordusu ve General Norman, kalenin etrafında gördüğü soba borularını top namluları zannedince ordusuna emir vererek işgali durdurur. Mardin'e elçi göndererek Mardin'i teslim etmeleri halinde Avrupa'nın en büyük şehirleri arasına gireceklerini, işsizliği ortadan kaldıracaklarını ve yönetimi yerli halktan oluşturacaklarını anlatmak zorunda kalırlar. Ancak şehrin ileri gelenleri bu teklifi reddederek Fransızların derhal Mardin'i terk etmelerini, aksi takdirde Fransız ordusunu yok edeceklerini iletir. Ve elçilerin ellerinde bulunan Fransız bayrağını yırtıp yere atarlar. Durumu elçilerden öğrenen General Norman, hiç tereddüt etmeden ordusuna talimat vererek geri çekilme emrini verir. Birinci Dünya Savaşı boyunca 'kan dökülmeden düşmandan kurtulan ilk kent' unvanını alan Mardin hiç fethedilmemiş binlerce yıllık tarihî Kartal Kalesi'nin etrafında dizilen soba boruları ve Mardin'in dâhice planı sayesinde kan akıtılmadan şehri Fransız işgalinden kurtarmayı başarmıştır. (M. Salih Keskin – İLKHA)