İstanbul Mecidiyeköy`de 10 işçinin öldüğüasansör faciasının ardından Torunlar GYO, asansörün üreticisi Geda Majör ve güvenlik şirketi NCA birbirini suçladı. Şantiyede çalışan İşçilerin anlattıkları ise herkesin ihmali olduğunu gösteriyor. Maruf Eren, `O asansörün arızalı olduğun tüm şirket yetkilileri biliyordu` dedi. Birleşmiş Mimarlar Derneği Başkanı Yunus Fırat Aydın, yapı denetim firmasının da kazadan sorumlu olduğuna dikkat çekti.

GEDA MAJÖR TORUNLAR`I SUÇLADI

Kazanın yaşandığı asansörün üreticisi Geda Major, sorumluğunu üzerinden atmak için şu açıklamayı yaptı: `Şirketimiz Torunlar İnşaat`a kiralanan asansörlerin güvenli şekilde montajı, periyodik bakım/onarımları ve demontajından sorumludur. Asansör sisteminin işletilmesi sözleşme kapsamında değildir. Cumartesi ve mesai saati dışında meydana gelen bu kazanın oluş şekli hakkında bilgimiz bulunmamaktadır.`

DENETİM FİRMASI DA SORUMLU

Birleşmiş Mimarlar Derneği Başkanı Yunus Fırat Aydın ise, `Yapı denetim firması, inşaatla ilgili olarak iş güvenliği de dahil olmak üzere her şeyden sorumlu olan denetim firmasıdır. En önemli eksiklik inşaatı yapan müteahhidin, hangi yapı denetim firmasıyla çalışacağını kendisinin seçmesi. O zaman da sağlıklı bir işleyişin olması mümkün olmuyor. En iyi yapı denetim; en az denetleme yapan yapı denetimdir mantığı var. Bu sistemin düzelmesi gerekir` ifadelerini kullandı.

RAPORU 30 AĞUSTOS`A KADAR

Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi de, asansörün son kontrolünün 30 Mayıs`ta yapıldığını, ancak bu kontrolün 30 Ağustos`a kadar geçerli olduğunu ve bu tarihten sonra bir kontrol yapılmadığını belirtti. Öte yandan, asansörün elektronik sistemlerinde sorun olup olmadığı da araştırılıyor. İş Güvenliği Uzmanı Mert Maviş, asansörlerin şoka girip etkisiz hale gelebildiğini ancak bu sürede paraşüt sisteminin devreye girdiğini söyledi. Maviş, yüklenen yükün asansörün raydan çıkmasınını tetikleyebileceğini belirtti.

`DENETİM MASAYA YATIRILMALI`

Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanı Sefa Targıt, `Asansörler, AB Teknik Direktifleri ve onlara paralel ulusal yönetmeliklere göre tesis edilirler. Mevzuata uygun bakımlar ve kontroller yapılır. Tüm yasal zorunluluklara uyulmasına rağmen kaza oluyorsa bakım ve kontrollerin yeterliliği ve bunların denetimi masaya yatırılmalı` şeklinde konuştu.

Asansör arızasını şirket biliyordu

Bir grup işçi ile İnşaat-İş Sendikası üyeleri 10 kişinin can verdiği şantiye önünde toplandı.`Dünyayı biz inşa ediyoruz, altında biz kalıyoruz, artık yeter` yazılı pankart açarken, `İş kazası değil, bu bir cinayet` ve `inşaat işçisi köle değildir` şeklinde sloganlar atan işçilerden açıklama yapan Maruf Eren, kazaya ilk müdahale edenlerden biri olduğunu söyleyerek `Büyük bir yankıyla ve patlamayla irkildik. Deprem sanarak dışarıya çıktık.İstemediğimiz bir görüntüyle karşılaştık. Çıkartılabilecek parçaları çıkarttık. Sonra, arkadaşlarımızın cansız bedenleri ile karşılaştık` diye konuştu.

O GÜN DE ARIZA YAPTI

Aynı asansörün defalarca bozulduğunu en son da aynı gün sabah 10.00`da bozulduğunu belirten Eren, `İş durmasın mantığıyla arıza giderildi ve tekrardan çalışmaya başlandı.Bu asansörün arızalı olduğundan bütün şirket yetkilileri dahil bundan herkesin bilgisi vardı. Eğer yapılacak bir dairenin parası işçiler ölmesin diye harcansaydı, bugün 10 arkadaşımız aramızda olacaktı` dedi. Asansörün daha öncede bozulduğunu söyleyen Eren, `Kazanın tek bir nedeni stop sensörünün olmayışı. Makinenin en son çıktığı kat 31 ile 32 arasında stop sensörü olması gerekirdi. Maliyeti 3 - 4 bin TL`dir maalesef o olmadığı için otomatik olarak stop etmesi gereken araç stop etmedi. Raydan çıkıp 32. kattan aşağı indi. En az 10 yıllık makineler bunlar. Daha önce de düşmüştü ama raydan çıkmadığı için, paraşütleri patladığı için hiçbir şey olmadı. O zamanki asansörü kullanan arkadaşımız psikolojik tedavi gördü` dedi.

1250 kg. yükle çakıldılar

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, faciayla ilgili 2 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Gözaltına alınanların T.D ile A.A. olduğu öğrenilirken, serbest kalan 8 kişinin bilgilerinin alındığı öğrenildi.

İŞÇİLERİ METALLER EZDİ

Açıklamada 10 işçinin yaklaşık bin 250 kg. ağırlığında kartonpiyer malzemeyle binanın 32. katından zemin kata çakıldığını belirtildi. Olay sırasında tavanda asansörün çalışmasını sağlayan motorun ve kopan ağır metal parçaların işçilerin üzerine düşmesiyle 10 işçinin öldüğü kaydedildi.

7 KİŞİLİK BİLİRKİŞİ HEYETİ

Ayrıca, olayın oluş şekli ve sorumluları ve kusur durumunun tam olarak tespiti için alanında uzman 7 kişilik bilirkişi heyeti oluşturuldu.

İşçiler eve dönüyor

Torunlar İnşaat`a ait şantiyede 10 işçinin asansör kazasında yaşamını yitirmesinin ardından çalışmalar süresiz olarak durduruldu. 15 gün izin verilen işçiler, bavullarını alarak memleketlerinin yolunu tuttu.

ÖZEL GÜVENLİK SUSTURDU

Şantiyeden çıkan işçilerden bazıları güvenliğin yetersiz olduğunu söyledi. Özel güvenlik görevlileri ise işçilerin açıklama yapmasını engellemeye çalıştı. Şantiye çevresinde polisin önlemi ise sürüyor. İnşaatın giriş kapılarında TOMA ve çevik kuvvet polisi bekliyor.

Olay yeri inceleme ekipleri de yeniden şantiyede elerek inceleme yaptı. Torunlar GYO, Torun Center`da süresiz, diğer şantiyelerde ise 5 gün tüm faaliyetlerin durduğunu açıkladı.

5 yılda 1754 işçi inşaatta can verdi

İstihdamın 2 milyona yaklaştığı inşaat sektöründe, 5 yıllık dönemde 35 bin 846 iş kazası meydana geldi. İnşaatlarındaki iş kazalarında bin 754 işçi yaşamını yitirdi, bin 940 işçi sakat kaldı. İş kazalarının yüzde 10`u yapı iş kolunda gerçekleşiyor. Yapı iş kolunda meydana gelen kazaların yüzde 5`i ölümle sonuçlanıyor. İş kazası sonucu meydana gelen ölümlerin yaklaşık yüzde 30`u yapı iş kolunda meydana geliyor.

Yenişafak