Riyad Makaev - Doğruhaber / Analiz

Rusya halkı şimdiye kadar uluslararası arenada Batı’ya karşı Putin’in elde ettiği başarı ile övünüp sarhoşluğu yaşarken, Batı tarafından aşamalı uygulanan ve en son yürürlüğe giren üçüncü dalga yaptırımlar karşısında ciddi etkisini hissetmeye başladı. Rus haber ajanslarının hükümetin olağanüstü toplantı haberleri, Rus rublenin ani inişleri, Rus ekonomisine ciddi manada zarar vermeye başladı. Ukrayna krizinin Rus ekonomisine vereceği zarar milyonlar değil, artık milyar dolar ile hesaplanıyor. Rusya elindeki tüm imkânlarını seferber etmiş durumda. Ukrayna krizi tüm hızı ile devam ederken, Rusya gelişen olaylar ve ekonomik yaptırımların getirdiği ve getireceği zarar karşısında yine geri adım atmayı düşünmüyor. Rusya, Doğu Ukrayna sınırında kapsamlı bir askeri tatbikata hazırlık yaparak Ukrayna sınırına ciddi askeri birlikleri ve askeri araçları sevk etmeye başladı.

Batı ülkeleri tarih boyunca Rusya’ya karşı besledikleri kini ve nefreti, ellerine geçirmiş oldukları bu fırsat ile kusmaya başladı. Avrupa ülkeleri Rusya’yı dize getirmek için kendi ekonomisine zarar verdiği halde, Rusya’ya ekonomik yaptırımları devam ettiriyor. Ayrıca Japonya da Rusya ile olan bazı anlaşmaları iptal etti. Almanya askeri alanda devam eden inşaatlarını ve yatırımlarını durdurdu. Rusya hava yolları şirketleri ciddi problemler yaşamaya başladı. En önemlisi de Rusya’nın petrol şirketleri ciddi zarar görecek ve dünya pazarında petrol fiyatlarında çok ciddi değişiklikler söz konusu olacak. Bu durum ABD ve Avrupa petrol şirketlerinin lehinde seyredebilir.

Rusya’da Batı ülkelerinin yürürlüğe geçirdiği üçüncü aşama ekonomik yaptırımlar karşısında ruble hızlı bir şekilde dolar karşısında inişe geçti. Yaptırımların etkisini artık sıradan vatandaş da görmeye başladı. Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev, Bakanlar Kurulu toplantısından sonra vergilerin genelinde artış olabileceği konusunda açıklamada bulundu. Rusya dünyanın dörtte bir toprağına sahip olduğu halde meyve ve sebze ithal eden ülkeler arasında. Ukrayna, Rusya’nın en büyük sebze ithal ettiği ülke idi, ikinci sırada İsrail… Şimdi, Batı’nın uyguladığı üçüncü aşama ekonomik yaptırımlardan sonra sebze ve meyve ithalatı da ciddi bir zarar görecek. Ukrayna ile olan süt ürünlerinin ithalatı durmuş. İsrail ise zaten ABD’nin müttefiki…

Rusya, tüm komşu ülkeleriyle çok ciddi sorun yaşıyor. Ukrayna, Gürcistan, Moldovya, Polonya, Finlandiya, Japonya, ABD, Azerbaycan ve güney federal bölgesinde daha doğrusu Kuzey-Kafkasya’da ayrılıkçılarla halen başı dertte. Rusya’nın ekonomisi genel olarak petrol üretimine ve doğalgaz üretimine endeksli. Batılı ülkelerin yüzde 25 oranında doğalgaz ihtiyacını karşılayan Rusya, doğalgaz kartını nasıl kullanacağı merak konusu. Batı, Rus doğalgazı için şimdiden alternatif yollar aramaktadır. ABD, AB’nin doğalgaz ihtiyacını gidereceğini belirten vaatlerde bulunsa da, Avrupa’nın nasıl adımlar atacağı şu an için bilinmiyor.

Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımlar Çin için ekmeğe sürülmüş tereyağı gibi geldi. Çin artık Rusya’dan daha kolay ve ucuza hammadde alabilecek. Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımların devam etmesi Çin’in ekonomisine ciddi katkı sağlayacak. Batı bir taraftan Rusya’yı zayıf düşürmeye çalışırken, diğer taraftan Çin gibi devi uyandırabilir.

Rusya tüm bu gelişmeler karşısında tüm imkânlarını seferber ederek bu yaptırımları yumuşatmaya çalışıyor. Ayrıca askeri hareketleriyle Batı’ya gözdağı vermeye çalışıyor. Siyaset bilimciler tarafından çizilen portreye göre, tüm yapılanlar Putin’i etkisiz hale getirip, Batının kontrolünde biri haline getirmek. Putin, ABD-AB’nin yaptırımlarına karşı kendi yaptırımlarını uygulamaya koyuldu. Putin, Rusya Federasyon’un Batı’nın yaptırımları karşısında verdiği cevapta geç kalmadı. Putin yetkililerden bir yaptırımlar paketi hazırlanmasını talep etti ve “temiz” olması gerektiğini vurguladı. Putin, yerli üreticileri desteklemek amacıyla yaptırımların cevabı çok dikkatli yapılmalı ve aynı zamanda tüketicilere zarar verilmeyecek şekilde hazırlanmalı” dedi. ABD-AB’nin üçüncü aşamalı yaptırımları sonrası Rusya, ülkesi üzerinden aktarmalı Asya seferlerini yasaklamayı düşündüklerini gündeme getirdi. Ayrıca ABD’den gelen tavuk ve fast food’ta “zararlı antibiyotik” buldu, AB’den gelen gıdaya “zararlı” ve Ukrayna’dan gelen sütlü ürünlerinde de “sağlığa zararlı” madde bulundu bahanesi ile ithalatı durdurmaya karar verdi.

Onun için Rusya her türlü “çözüme” veya karşılığa hazır davranacaktır. Putin’in yapacağı en iyi hamle, Ukrayna’ya kendi “Rus asıllı vatandaşları koruma” adı altında askeri müdahale yapmak. Putin’in kaybedeceği pek bir şey yok. Kendi itibarı ve iktidarı için daha önce de katliam yapmıştı. Rusya için her zaman “Diplomasinin bittiği yerden silahlar ile konuşur.”
Rusya’da son yapılan anket çalışmasının sonucu artık Ukrayna krizinden dolayı Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımların her yerde ve her alanda hissedildiğini gösteriyor. Ankete katılanların yüzde 42’si yaptırımların günlük hayatına etki yaptığını söylerken, yüzde 50’si Rusya’yı kontrol etmek için uygulanmaktadır görüşünde. Bazı Batılı eski bürokratlar Rusya’ya ekonomik yaptırımlarla hiçbir şeyin elde edilemeyeceği görüşünde. Bazıları ise bu yaptırımları ciddi bulmuyor. Onlara göre, Rusya’nın Ukrayna karşısındaki tutumu, ekonomik yaptırımları değiştirmeyecek tam tersine daha da derinleştirecek.

Almanya Hükümetinin Rusya özel yetkili temsilcisi Gernot Erler, Rusya’nın Ukrayna tutumunu sadece diplomasi ile değiştirebileceğini söyledi. Ayrıca Erler “Ukrayna’daki çatışmaların çözüm yolları sadece siyaset yoluyla mümkündür, yoksa askeri yöntemlerle çatışmayı daha da derinleştirmekten bir şey elde edilemez,” görüşünde. Devlerin maçı devam ediyor, bakalım sonuç ne olacak? Kesin bir şey; çok oynamaya devam ederlerse “üçüncü dünya savaşı” kapımızda...