BİTLİS-Özellikle ormanın olmadığı bazı köylerde maddi imkânı olmayan köyülüler çetin kış şartlarında ısınmak için hayvan dışkısı olan tezekleri kurutarak kışa hazırlık yapıyor.

Tezeğin hem maddi olarak ucuz bir yakacak olması hem de kalorinin yüksek olması nedeniyle özellikle ormanın olmadığı köylerde halkın birinci tercihi oluyor.

Güroymak (Norşin) ilçesinin gölbaşı beldesindeki köylülerin birçoğu kışlık yakacaklarını bu şekilde temin ediyor. Yıllardan beri bu şekilde kışlık yakacaklarını temin ettiklerini ifade eden köylülerden İsmet Selçuk, maliyeti ucuz olan tezek sayesinde çetin kış şartlarını çok rahat bir şekilde geçirdiklerini söyledi.

Selçuk, besledikleri hayvanların etinden sütünden yararlandıkları gibi dışkılarını da yakacak olarak kullandıklarını belirterek tezeğin yapılış aşamasını ise, “Kışın ahırlara koyduğumuz hayvanların dışkılarını ilkbaharla birlikte dışarıya çıkarıp, kızgın güneşe bırakıyoruz. Kare ve üçgen şeklinde oluşturduğumuz bu tezekler kuruyunca istifleyip, yağmurdan korumak için bazen kapalı alana bazen de istiflediğimiz yerde üzerini çadırla örtüyoruz. Böylece kışın hem evin ısınmasında, hem ahırlarda bulunan hayvanların ısınmasında hem de tandır yakmasında kullanıyoruz.” Dedi.

Selçuk daha sonra, “Kışın ahırlara bırakılan hayvanların oluşturduğu dışkı, ilkbahar aylarında hayvanların yaylaya bırakılmasıyla bu dışkılar ahırlardan dışarı çıkarılarak güneşe bırakılıyor. Ahırlardan çıkarılan dışkıları farklı leğenlerin içine bırakılarak kare ve üçgen şeklinde oluşturularak güneşte kurutuluyor. Güneşte kurutulan bu tezekler kışın evlerdeki sobalarda ve ekmeğin pişirildiği tandırlarda kullanılmak üzere hazır hale getiriliyor.” İfadelerini kaydetti. (Şükrü Tontaş-İLKHA)