İhsanoğlu: Kürtçe Bilim Dili Değil!
Cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu, daha önce Bülent Arınç`ın yaptığı açıklamaya benzer bir değerlendirmede bulunarak, "Kürtçe eve hapsedilmemeli ama bir dilin bilim dili olması kolay değil" görüşünü savundu.
İhsanoğlu, "Siz, “Anadili, insanın vatanıdır” diyorsunuz ama hemen ardından eğitim dilinin Türkçe olmasını gerektiğini söylüyorsunuz. Sizin tarifinizden gidersek, Kürtçeyle büyüyen bir çocuk, altı yaşında okula gittiğinde kendini sürgünde hissetmez mi?" şeklindeki soruya şu yanıtı verdi:
"Hayır. Ben diyorum ki, anadil vatandır. Ben gurbette doğmuş bir insanım, ailemin çevresiyle, Türklerle bir araya geldiğimizde kendimizi vatanda hissederdik, çünkü orada Türkçe konuşulurdu. Bir insanın anadilini yasaklamak kadar insanlık dışı, temel hak ve hürriyetlere aykırı bir şey olamaz. Gelelim eğitim diline ve devlet diline. Şimdi bakınız, biz rasyonel düşünmek durumundayız. Değişik etnik yapısı olan tek ülke biz değiliz. İngiltere’de İngilizler Welsch’ler, İskoçyalılar, İrlandalılar var. Ama devletin bir resmi dili var, eğitim dili ülkenin her yerinde İngilizce.
KÜRTÇE BİLİM DİLİ DEĞİL
Bu, Kürtçenin tanınmaması manasına gelmez. Kürtçenin zaten bilim dili olmasını sağlamak o kadar kolay değil ki. Bir dilin, bilim dili olması için en azından bir asrın geçmesi lazım. O dile bütün bilim dallarında zengin literatürü tercüme edeceksiniz; terminoloji yaratacaksınız; fizik, kimya, matematik, psikoloji, felsefeyle ilgili binlerce terim yaratacaksanız. Bunları bir günde yapabilir misiniz?"
İhsanoğlu, "Eğitim dili olmazsa, bilim dili olması için gereken bir yüzyıl dediğiniz süre iki yüzyıl olmaz mı?" yönündeki soruya ise, "Hayır, olmaz. Ben size örnek verdim. Fransa’nın güneyinde İtalyanca, Alsas’ta Almanca, İspanyol sınırına doğru İspanyolca konuşulur. Ama Fransa’da bir dil vardır." yanıtını verdi.
Tuğba Tekerek`in, "Çoklu eğitim dili olan da çok sayıda ülke var... Mesela İspanya." örneğini vermesi üzerine İhsanoğlu, "O başka. Problemi bu noktaya sıkıştırmamak, müzakerenin ve gelişmenin önünü açmak lazım. Biz bu işi halletmek istiyorsak, suhuletle, adım adım yapmamız lazım." dedi.
"Bir dilin, eğitim dili olmaması onun gelişmesine engel olmaz mı?" sorusu üzerine onun ayrı bir mesele olduğunu belirten İhsanoğlu, "Kürtçenin “evde, çarşıda konuş” şeklinde dar bir kullanım sahasına hapsedilmesine de katılmıyorum. O dilde şiirlerin, romanların yazılması lazım. Bu dili geliştirelim. Sizin bahsettiğiniz olaya gelince, onu o zaman konuşuruz ama bugün için şahsi kanaatim böyle." ifadelerini kullandı.
Daha önce benzer bir açıklama yapan AK Parti`li Bülent Arınç, Kürtçenin medeniyet dili olmadığını iddia etmiş, verilen tepki üzerine geri adım atarak, yanlış anlaşıldığını savunmuştu.