ŞANLIURFA- Şanlıurfa Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Ahmet Güneş sıcaklarla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Güneş, özellikle kalp hastalığı ve hipertansiyonu olan hastaların daha dikkatli olması gerektiğini söyledi.

İşte o açıklamanın tamamı:

Vücudumuz sıcak havalarda ısısını sabit tutmaya çalışır. En önemli mekanizmalardan biri olan cildimizdeki kan damarlarında genişleme olur. Hayati organlara yönlenmesi gereken kan, cilde yönlenmek zorunda kalır. Vücut ısımızı dengelemek için ayrıca ter bezlerinden yararlanır. Ter bezleri fazla çalışarak su, tuz(sodyum klorür) ve potasyum kaybına neden olur.

Damarlarda dolaşan sıvı hacminin azalması, kanın akışkanlığının ve böbreklerden geçen kan miktarının azalmasına neden olur. Bu durum, yeterli sıvı alınmadığı takdirde böbrek fonksiyonlarında bozulmaya yol açabilir. Bunu dengelemek üzere böbrek ve böbreküstü bezlerinden salgılanan maddeler damarların büzüşmesine ve ani tansiyon düşmesi-yükselmesi,  kalp yetersizliği bulgularının artmasına ve kalp damar hastalığı olanlarda kalp krizlerine neden olabilir. Vücut ısısı arttığı zaman kalp daha hızlı çalışmak zorunda kalır ki kalp kası, kalp damarı ve kalp kapağı hasta olan kalp buna cevap vermekte zorlanır. Sıcak havaların nemli olması kalp hastaları için riski daha da arttırmaktadır. Hipertansiyonu bulunan ve idrar söktürücü ilaçlar kullanan hastaların yeterli miktarda sıvı almaları çok önemlidir. Aksi takdirde ani tansiyon düşmeleri, böbrek fonksiyonlarında bozulmalar ortaya çıkabilir.

Bunun yanında tansiyon düşürücü olarak kalsiyum kanal blokeri kullanan bazı hastaların sıcaklarla birlikte bacaklarında ve ayak bileklerinde gözlenebilen şişliklerde artış olmaktadır. Bu durumdaki hastalar tuz kısıtlamasına biraz daha fazla dikkat etmelidir. Hipertansiyonu bulunan hastalar yaz aylarında herhangi bir sorun yaşamamak için doktorlarına danışmalı eğer hekimleri tarafından gerekli görülürse ilaçları yaz dönemi için yeniden düzenlenebilir.

Aşırı sıcaklarda kalp krizleri artıyor

Havanın sıcak olduğu günlerde daha önceden kalp damar hastalığı olan hastaların, mümkün olduğu kadar serin yerlerde kalmaları, göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı gibi şikâyetleri başlarsa, zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmaları çok önemli olduğunu belirten Güneş; Kalp ve hipertansiyon hastalığı olanlar dışında da sıcak havaların etkilediği diğer riskli guruplar ise hamileler, 4 yaşın altındaki çocuklar,  aşırı kilolular, yalnız yaşayan yaşlılar, 65 yaş üstü kronik hastalığı olanlar (diyabet-şeker hastalığı, solunum sistemi, böbrek hastalığı olanlar… gibi) sayılabilir.

Bu saydığımız guruplar dışında güneşe maruz kalındığında Sıcak Döküntüsü (İsilik): Sıcak ve nemli havalarda aşırı terlemeye bağlı olarak derinin tahriş olmasıdır. Her yaşta görülmekle birlikte sıklıkla bebeklerde görülür. Sıklıkla boyun, göğüs, dirsek iç yüzü gibi kıvrım yerlerinde görülür. Kızarık bölgeler kuru tutulmalı, daha serin ve daha az nemli ortam sağlanmalıdır.

Güneş Yanıkları

Uzun süreli güneş ışığına maruz kalan kişide ateş, su toplaması ve şiddetli ağrı varsa veya bir yaşından küçükse veya yaşlıysa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Güneş yanığı olan yerler soğuk su ile silinmeli, etkilenmiş bölgelere nemlendirici tıbbi losyon sürülmeli. Yağ, salça, yoğurt ve diş macunu gibi maddeler kesinlikle sürülmemelidir.

Sıcak Çarpması

Güneş veya sıcak çarpması acil olarak tedavi edilmezse kalıcı hasara veya ölüme neden olduğunu belirten Dr. Güneş; Kişinin ateşi 39,4 derecenin üzerindedir. Deri kuru, kırmızı ve sıcaktır. Terleme yoktur. Bulantı, kusma, baş ağrısı, baş dönmesi, göz çukurlarını belirginleşmesi ve görme niteliğinin bozulması ile komaya kadar gidebilen şuur bulanıklığı veya kaybı vardır. İlk yardımda, kişi hemen serin ve hava akımı olan bir yere alınmalı, sıkı giysiler gevşetilmeli, soğuk su ve soğutucularla soğutulmaya çalışılmalı. Kesinlikle içmesi için sıvı verilmemeli ve en yakın sağlık kuruluşuna götürülmeli

Sıcak Bitkinliği

Güneş çarpmasından daha hafif şekilde olup hayati tehlike yoktur.     Daha sıklıkla yaşlılarda, yüksek tansiyonu olanlarda ve güneş altında çalışanlarda görüldüğünü belirten Güneş;    Aşırı terleme, yorgunluk, halsizlik, bayılma hissi, nabız hızlanması, ateş yükselmesi belirtileri ile kendisini gösterir. Deri soğuk ve nemlidir. Serin bir yerde istirahate alınan hastanın giysileri gevşetilip, sırt üstü yatırılarak bacakları yükseltilir. Islak havlu veya bezle serinletilmeye çalışılır.   Bol miktarda sıvı verilir. Özellikle tuzlu ayran içirilir. Bir saat içinde kişinin genel durumu düzelmezse sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Sıcak Krampları

Aşırı aktivite sonucunda terlemeye bağlı olarak vücutta hızlı bir su ve tuz kaybı meydana geldiğini belirten Güneş; . Genellikle karın, bacak ve kol kaslarının fiziksel aktivite sırasında ağrılı spazmlarıyla meydana gelir. Sıcak krampları için tıbbi tedaviye gerek yoktur. Kişinin yaptığı aktivite durdurulmalı sakin ve serin bir yerde oturtulmalıdır. Meyve suyu veya mineralli içecekler içirilmelidir. Kramp meydana geldikten sonra en az birkaç saat fiziksel aktivitede bulunulmamalı, bir saat içerisinde geçmezse en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Güneşin Geç Dönem Etkileri: Güneş ışınlarına uzun süre maruz. Ciltte erken yaşlanma, gözde katarakt gelişimi, deri kanseri ve güneş lekelerinin ortaya çıkması geç dönem etkilerindendir.

 Ne öneriyoruz…

Sıcak havanın metabolizmanın çalışmasını olumsuz etkilemesini engellemek ve yaz aylarını sağlıklı geçirmek için alınacak bazı temel tedbirleri ise şöyle sıralamak mümkün.

•  Özellikle güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde mecbur kalmadıkça dışarı çıkmamaya özen gösterilmeli.

• Yaz aylarında açık renkli, rahat ve bol, terlemeyi artırmayan sık dokunmuş kumaştan yapılmış giysileri tercih edilmeli.

•  Geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapka giyilmeli.

•  Yazın günde 2-3 litre su tüketmeye özen gösterilmeli.

•  Ağır, yağlı yemeklerden kaçının, az ve sık aralıklarla, sebze ve meyveden zengin bir tarzda beslenmeye çalışılmalıdır.

•  Soda ve maden suyu tüketiminde dikkatli olmalıdır. Kontrolsüz maden suyu ve soda tüketimi tansiyonu yükselteceği gibi, kalp yetmezliği bulgularının da ortaya çıkmasına ya da daha ağırlaşmasına neden olabilir.

• Bölgemizde sıklıkla tüketilen meyan balı(meyan şerbeti-meyan suyu ) tüketimi(özellikle günlük 200 ml ‘den fazla tüketildiğinde )tansiyonu yükselteceği gibi, kalp yetmezliği bulgularının da ortaya çıkmasına ya da daha ağırlaşmasına neden olabilir.

•    Kafein, alkol ve fazla miktarda şeker içeren içecekler vücuttan daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmemeli.

•    Terle birlikte vücudumuzda elektrolit, özellikle de sodyum kaybı fazla olacağından, doktorunuzun fikri doğrultusunda tuz kullanımı ayarlanmalı

•    Doktorunuza danışarak hipertansiyon ilaçlarınızın yaza göre düzenlenmesini sağlanmalı.

•    Uzun seyahate çıkmadan mutlaka kalbiniz ile ilgili kontrollerinizi yaptırın.

•     Spor yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmeli, her bir saatlik spor için en az 2-4 bardak sıvı alınmalı.

•   Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı; bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir. (Osman Gülebak-İLKHA)