KUR’AN-İ KERİM’DE BESMELE
“O Süleyman’dandır, ve o “bismillâhirrahmânirrahîm”ledir.” (Neml: 27/30) Kur’an-ı Kerim’de en çok tekrarlanan kelimeler besmeledeki kelimelerdir. Besmeleyi oluşturan dört kelime vardır. Bunlar; isim, Allah, Rahman ve Rahim kelimeleridir. Kur’an-ı Kerim’de bu kelimelerden “ism” (isim) kelimesi, türevleriyle birlikte 71 yerde geçer; ikinci kelime olan “Allah” lafzı ise, 2697 yerde kullanılır; üçüncü kelime olan “Rahmân” kelimesi, 57; “Rahîm” kelimesi ise 115 yerde tekrar edilir.
İlk inen ayet Alak Suresindeki şu ayettir; “Yaratan Rabb’inin adıyla (besmele çekerek) oku!..” şeklindedir. Demek ki Rabbimizin adıyla okumaya başlamak helal ve hayırlı işlerde başlarken O’nun adını anmak bir İslam şiarıdır.

BESMELE İLE BAŞLARKEN NEYİ KAST EDİYORUZ?
Yapacağı işe besmele ile başlayan Müslüman manen şunları söylemektedir; “İşime, Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla başlıyorum. O’nun emriyle ve O’nun için bu işin başındayım ve O’nun adına teşebbüste bulunuyorum, O’nun emriyle yapıyorum. Çünkü bu başladığım işin tamamlanmasında gerekli olan kuvvet ve kudret O’nun tarafından bana verilmiştir ve O’ndandır. O bana bu kuvvet ve kudreti vermezse ben bu işi tamamlayamam.”

HER HAYRIN BAŞI BİSMİLLAHTIR
Resulullah (sav) her yaptığı hayırlı işe besmele ile başlamıştır. “Bismillah ile başlamayan her ciddi iş noksandır.” diyerek Müslümanları buna teşvik etmiştir. Yemek yerken, şu içerken bile besmele ile başlanması gerektiğini defalarda dile getirmiştir. Bir hadis-i şeriflerinde Resulullah (sav) buyurdular ki: “Su içerken besmele çekin. Bitirince de Allah`a hamdedin.” (İbnu Abbas) Başka bir hadis-i şerifte de Resulullah (sav) şöyle buyurdu: “Sizden kim bir şey yerse “Bismillah (Allah`in adıyla)” desin. Bidayette söylemeyi unutmuşsa sonunda şöyle söylesin: “Bismillahi fi evvelihi ve âhirihi (başında da sonunda da Bismillah).” (Hz.Aişe)

BESMELE BİR AYET MİDİR?
Besmele Neml Suresinin 30. ayetidir. Fatiha Suresinde veya diğer bütün surelerin başında geçen besmelenin ayet olup olmadığı konusunda alimler ihtilaf etmiştir. Elimizdeki Kur’an Mushafları Hz. Osman b. Affân (r.a.) zamanında yazılan Kur’an mushafının kopyalarıdır. Bu mushafta Berae suresi dışındaki bütün surelerin başına besmele yazılmıştır.

ŞAFİÎLERE GÖRE;
Fatiha Suresinin ilk ayetinin Besmele olduğunu kabul eden İmam Şafiî namazlarda farz saymış ve sesli bir şekilde bu ayetle beraber Fatiha’yı okumuştur. Diğer sureler hakkında ise, kendisinden, bir defasında, besmelenin surelerden bir ayet olduğu, bir defasında da olmadığı tarzında iki değişik rivayet mevcuttur.

HANEFİLERE GÖRE;
Besmelenin mushafta yazılmış olması, onun Kur’an’dan olduğuna işaret eder. Ancak namazda, Fatiha suresinin başında okurken, Fatiha gibi cehren (sesli) okunmaması, besmelenin Kur’an’dan bir ayet olmadığını gösterir. Diğer surelerin başında yer alan besmeleler de böyledir. O halde her sure başındaki besmele, Kur’an’dan bir ayet olsa bile, başında bulunduğu sureden bir ayet değildir. Sadece surelerin arasını ayırmak için, teker teker indirilmiştir.

MÂLİKİLERE GÖRE;
Sure başlarındaki besmele, Kur’an’dan değildir. Bununla beraber yeni bir sureye başlarken her işte olduğu gibi, başlama alâmeti olarak yazılmıştır. Bu sebepledir ki İmam Mâlik, farz namazlarda, Fâtiha’dan önce besmelenin cehren okunmasına karşıdır. Aynı şekilde o, sessiz (sırren) okunmasını da meneder.