VAN- Vangölü EDAŞ Müdürü Zafer Turut  İlke Haber Ajansı Van   Temsilciliğini ziyaret etti. Turut, Van Bölge Temsilcisi Fikret Özkan ve Sıddık Yıldızbaş tarafından karşılandı.

Vangölü EDAŞ Müdürü Zafer Turut, bölge olarak ciddi anlamda sıkıntı yaşadıklarını söyleyerek, bölgede daha kaliteli hizmetin vatandaşa ulaşabilmesi için yeterli altyapıya ve enerjiye sahip olduklarını, ancak vatandaşın bilinçsiz enerji kullanımı ve kaçağa olan yüksek rağbetinden dolayı bu hizmetin gerektiği  kalitede vatandaşa ulaşmasının mümkün olmadığını ifade etti.

Bölge olarak daha kaliteli hizmetin alınması gerektiğinin bilincinde olduklarını ve bunun için de ellerinden geleni yapmaya gayet ettiklerini ifade eden Turut, bu hizmetin önündeki tek engelin yine vatandaşın kendisi olduğunu söyleyerek, “Bir an önce insanımız bilinçli enerji kullanmayı benimsemeli. Zira bizler sıkıntı içerisinde kalırsak gerekli hizmeti veremeyiz” dedi.

Turut daha sonra, “Biz devletten elektriği satın alıyoruz. Ve her ayın 18’inde devlete aldığımız enerjinin parasını peşin olarak vermek zorundayız. Yoksa ödemenin üzerinden bir gün geçse devlet elektriği kesiyor, bize enerji vermiyor. Kış aylarında, bizim devlete aylık olarak ödediğimiz enerji ücreti 90 milyon TL ‘yi geçiyor. Faiz affı getirmiş olmamıza rağmen şu an vatandaştan topladığımız para ise 50 milyon TL’yi bile bulmuyor. Geri kalan ücretin yüzde 50 sini cebimizden ödüyoruz. Hangi şirket, hangi firma bir iş yaparda yüzde 50 sini cebinden öder. Bu oran Hakkari de yüzde 80 civarındadır. İnsaf sınırını aşan bir durum bu. Bunun yanında geri kalan yüzde 20’lik alınabilen ücretin de ancak yüzde 20’sini alabiliyoruz. Sizde iyi biliyorsunuz ki hiçbir firma bu konuda sıkıntıyı fazla göğüsleyemez. Bunun sonucuna herkes katlanmak zorunda kalıyor” diyerek bölgede halkın kaçak elektrik kullanımından kaynaklanan sıkıntıya işaret etti.

“Doğu Anadolu gibi bir bölge de böylesi bir işi almak başlı başına risk”
Bünyesinde oldukları Türkerler Holding’in enerji piyasasına yeni bir aktör olduğunu ancak bu bölgenin de yaşanan bu sıkıntılarını bilerek bu işe girdiğini ifade eden Turut, “bu bölgede çok ciddi hizmetler yapmak istiyoruz. Yapmaya da gayret ediyoruz. Ancak bu kaçakla ve sürekli olarak bu şekilde bir zararın önümüze çıkmasıyla bizim istenen hizmeti ortaya koymamız mümkün değil. Doğu Anadolu gibi bir bölge de böylesi bir işi almak zaten başlı başına risk. Zira insanlarımız çok bilinçsizce elektrik kullanıyor ve kaçak oranı çok yüksek. Bu kaçağın önüne geçebilmek için bizim elbette ki çalışmalarımız var. Ancak bütünüyle bunun önüne geçmemiz mümkün değil. Çünkü ne o kadar personelimiz var, ne de buna zamanımız var. Bunun için rutin taramalarımızı yapıyoruz. Eğer bir şikâyet var ise bu noktada müdahale ediyoruz” diyerek denetleme noktasında yaşadıkları sıkıntıları dile getirdi.

“Yazları kaçak oranları yüzde 25’lere düşüyor”
Bölge olarak kışın uzun olduğunu ve bu bölgede kullanılan kaçak elektriğin büyük kısmının ısınma amaçlı kullanıldığını ifade eden Turut, “Bundan dolayı kışın kaçak elektrik oranı çok yüksek oluyor. Kış ile yaz arasında kaçak elektrik oranında yüzde 60 fark ediyor. Yazları kaçak oranları yüzde 25’lere düşüyor. Ancak kışların uzun olmasından kaynaklanan bir kaçak artışı var. Ekim ayıyla başlayan ve marta kadar devam eden 6 aylık bir süre bizi adeta bezdiriyorlar” dedi.

“Bu durumları aşmak için diğer kurumlardan destek istiyoruz”
Kendileri  için en büyük sıkıntının bölge insanının kaçak elektrik olayını sıradan bir olaymış gibi görmelerinden kaynaklandığını ifade eden Turut, bu bölgede insanların birbirinden olumsuz yönde etkilenerek  “ O kullanıyorsa ben niye parasını vereyim, o halde bende kullanacağım” diyerek kötü bir özenti içerisine girmesi olduğuna işaret ederek, “insanlarımız birbirini uyarma noktasında eksik kalıyorlar. Bu işin hırsızlık olduğunu ve kul hakkını ihlal olduğunu birbirlerine anlatmaları ve bundan men etmeleri gerekir. Yani bazılarında şahit oluyoruz. Sadece kullanmakla kalsalar neyse. İnsanlarımız hem kaçak kullanıyor, hem de kaçak kullandığı enerjinin yarısından fazlasını boşuna harcıyor yani toprağa akıtıyor. Dolayısıyla en büyük sıkıntı buradan kaynaklanıyor. Köylere gidiyoruz bakıyoruz ki elektrik panosu darmadağın olmuş. Biz kapatıp gidiyoruz, onlar bizden sonra tekrar kilidi kırıp panoyla oynuyorlar. Dolayısıyla panoları arızalandığında en az bir iki gün geçiyor. Bu durumda kıyameti koparıyorlar. Bu bilinçsiz kullanımın önüne geçmek için çaba sarf ediyoruz. Bu durumları aşmak için diğer kurumlardan da destek istiyoruz. Sağ olsun hocalarımızın da desteğini alıyoruz. Köylere gittiğimizde de kanaat önderlerinde de destek alıyoruz” diyerek bu konuda kendilerine destek olunmasını istedi.

“Eğer kaçak oranı düşük olsa bu gün çıkan faturanın belki de yarısı çıkar”
Van’da kaçak elektrik kullanım oranının yüzde 50 civarında olduğunu ve bu oranı maksimum yüzde 30-40 lara düşürme noktasında çok ciddi çabalarının olduğunu ifade eden Turut, “ bu noktada insanlarımızın düşünmesi lazım. Zira bu noktada yine onlar sıkıntı yaşıyorlar. Eğer kaçak oranı düşük olsa bu gün çıkan faturanın belki de yarısı çıkar. Aslına farkında değiller ama kendilerine zarar veriyor.” diyerek göz ardı edilen bir gerçeğe işaret etti.

“ Van 4 Trabzon 2 milyar kilowatt saat enerji harcıyor”
Medya da bazı yazarların ve zaman zaman çıkan haberlerin vermek istediği mesajın gerçekten uzak yorumlar olduğunu ve batı ile doğu arasında enerji bakımından bir kısıtlama olmadığını ifade eden Turut, sadece Van’a gelen enerjinin toprağa akıtılan miktarının Bingöl Tunceli Elazığ bölgesinin elektriği karşılanabilecek düzeyde olduğunu ifade ederek, “ Van 4 milyar kilo watt saat enerji harcıyor.  Van’ın iki katı abonesi olan Trabzon da ise bu miktar 2 milyar kilo watt saat kullanıyor. Diyarbakır 21 milyar kilowatt saat elektrik kullanıyor. Ve bunun yüzde 78 i kaçak. Neredeyse İstanbul Boğaziçi bölgesi kadar elektrik kullanılıyor. Üstelik İstanbul bölgesinde sizinde bildiğiniz gibi hem abone sayısı çok daha fazla hem de sanayi anlamında çok ciddi tesisler var. Ancak aradaki tek fark, orada kaçak oranı neredeyse yok denecek noktada. Yani hırsızlık yok, elindeki servetini boşuna toprağa akıtma yok. Dolayısıyla hem enerjiyi daha ucuza alıyorlar, hem de sürekli sıkıntılar yaşamıyorlar” dedi.

"Van için bizim tek sıkıntımız enerji hatlarının yer altına alınmamış olması”
Van’ın genel anlamda şebekelerle ilgili olarak bir sorunlarının olmadığını söyleyen Turut, yaşanan sıkıntıların lokal olduğunu ve bu bölgelerinde 11 -12 bölgeden ibaret olduğunu söyleyerek, “Bu sorunların da sebebi aşırı yüklenmeden dolayı meydana gelen trafo patlamalarından kaynaklanıyor. Eee tabii olarak bunları yeniden faaliyete sokana kadar da bazen zaman alabiliyor. Bizim bundan dolayı sıkıntımız oluyor. Van için bizim şu an tek sıkıntımız enerji hatlarının yer altına alınmamış olması. Bunu da biz depremden önce yapacaktık ancak depremden dolayı bu işimi maalesef biraz ertelenmiş oldu. Ancak projelerimiz kapsamında var ve en kısa sürede bunu da bitirmeyi planlıyoruz” dedi.

“Bunu engellemek mümkün değildir”
Yaşanan kaçak sıkıntısına karşı tedbir olarak uzaktan okuma sistemi getireceklerini ifade eden Turut, “Sayaçları uzaktan okuma sistemi ile okuyacağız ve müdahale eden birileri de olursa bunu görebileceğiz. Ancak yine de ifade etmek isterim ki bu da çözüm değildir. Tek çözüm var. O da insanların bunun kul hakkı olduğunu bilmesi ve bu işi yaparken hırsızlık yaptığının farkında olması, bundan vazgeçmesi. Başkada bunu engellemek mümkün değildir” diyerek bölge insanının bu konuda daha hassas olması çağrısında bulundu. (Murat Dalgın-Fikret Özkan-İLKHA)