7 Ekim 2023 tarihinde Gazze çevresindeki israil askeri noktalarına ve doğu sınırındaki bölgelere yönelik gerçekleştirdiği saldırıda Filistin direnişi, çoğu asker, subay ve yerleşimci olmak üzere 250’den fazla israilliyi esir aldı. Bu süreçte özellikle Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları ve İslami Cihad’ın askeri kanadı Kudüs Seriyyeleri, israilli esirleri saklama, güvenli şekilde yer değiştirme ve koruma operasyonlarını yürüttü. Bu görevler, yoğun askeri operasyonlar ve israilin kara saldırıları altında büyük gizlilik içinde gerçekleştirildi.
israilin tüm yoğun istihbarat ve operasyon çabalarına rağmen esirlerine ulaşması büyük oranda başarısızlıkla sonuçlandı. Sadece Refah’taki Şabura Mahallesi ve orta Gazze’deki Nusayrat Mülteci Kampı’nda iki özel operasyonla bazı sonuçlar elde edebildi. Ancak geri kalan denemelerde hedeflerine ulaşamadı.
"Gölge" ve "Serap": Esirleri saklayan özel birimler
Bu savaş sürecinde, esirlerin saklanmasında görev alan iki özel birim öne çıktı: Kassam Tugayları’na bağlı "Gölge Birimi" ve Kudüs Seriyyeleri’ne bağlı "Serap Birimi". Her iki birim de esirlerin saklanması, korunması ve güvenli şekilde yer değişimi gibi stratejik görevlerden sorumlu.
Gölge Birimi – Kassam Tugayları
Gölge Birimi, 2006 yılında israil askeri Gilad Şalit’in kaçırılmasından hemen önce kuruldu. Bu birimin amacı, askeri operasyonlar sırasında yakalanan israilli esirleri uzun süre gizli bir şekilde saklamak ve israil istihbaratının erişiminden uzak tutmaktı.
Birimin kurucuları arasında, 2021’de israil saldırılarında şehit edilen Kassam Tugayları Gazze Tugayı komutanı Bessam İsa da yer alıyor. Gölge Birimi, Şalit’in 5 yıl 5 ay boyunca gizlenmesinde ve sonunda yapılan 1027 Filistinli esirin serbest bırakılmasıyla sonuçlanan takas anlaşmasında önemli rol oynadı.
Gazze’ye yönelik son soykırım savaşında ise, direnişin gerçekleştirdiği üç büyük takas anlaşmasında Gölge Birimi'nin yine kritik görevler üstlendiği açıklandı. Bu takaslar kapsamında 3985'ten fazla Filistinli esir serbest bırakıldı.
Serap Birimi – Kudüs Seriyyeleri
İslami Cihad’ın Kudüs Seriyyeleri’ne bağlı Serap Birimi, özellikle "Aksa Tufanı" operasyonu sırasında ele geçirilen esirler ve cesetlerin saklanması görevinde öne çıktı. Bu birim, Kasım 2023'te gerçekleşen insani esir takası sırasında kamuoyunun karşısına ilk kez çıktı. Daha sonra, Ocak 2025’te Katar’ın başkenti Doha’da yapılan ikinci büyük takas anlaşmasında yine görünürlük kazandı.
Serap Birimi’nin temel görevi, israilli esirler, kayıplar ve tutulan cesetlerle ilgili süreci yürütmek. Güvenlik, koruma ve bu kişilerin müzakerelerde kullanımı gibi tüm süreçler bu birimin kontrolünde. Birim, tamamen gizli yapısı, seçkin personeli ve hassas görevi nedeniyle Kudüs Seriyyeleri içerisinde bile özel bir konumda yer alıyor.
