Güneş Sistemi'nin en dış bölgelerinde, 2017 OF201 adlı yeni bir Neptün ötesi nesne (trans-Neptunian object, TNO) keşfedildi. Devasa yörüngesi ve cüce gezegen boyutuna yakınlığıyla dikkat çeken bu gök cismi, Neptün’ün ötesinde hâlâ keşfedilmemiş birçok gökcismi olabileceğine işaret ediyor.
Gelişmiş Araştırmalar Enstitüsü (Institute for Advanced Study) Doğa Bilimleri Fakültesi’nden Sihao Cheng liderliğindeki araştırma ekibi, bu dikkat çekici cismi gözlemleyerek 2017 OF201 adını verdi. Cheng’in Princeton Üniversitesi’nden Jiaxuan Li ve Eritas Yang ile birlikte yürüttüğü çalışma, nesnenin küçük gezegen sınıflamasına uygun olabileceğini ortaya koydu.
Bu cisim, gözlemlenebilen en uzak nesnelerden biri. Genişliği yaklaşık 700 km olarak tahmin ediliyor; bu da onu Plüton’un (2.377 km) ardından bu kadar uzun yörüngeye sahip en büyük ikinci nesne yapıyor. Uluslararası Astronomi Birliği Küçük Gezegen Merkezi, keşfi 21 Mayıs 2025’te onayladı ve detaylar arXiv platformunda ön baskı olarak yayımlandı.
Cheng, nesneyi gökyüzünde özgün yörünge örüntülerini tespit etmeye yönelik ileri seviye hesaplamalı tekniklerle keşfetti. Gözlemler, Victor M. Blanco Teleskobu ve Kanada-Fransa-Hawaii Teleskobu (CFHT) arşiv verileriyle yapıldı. Toplamda 7 yıl boyunca alınmış 19 farklı görüntüde cisim tespit edildi.
2017 OF201’in yörüngesi oldukça uç özellikler taşıyor. Cheng şöyle açıklıyor:
“Aphelion (Güneş’e en uzak nokta), Dünya’nın yörüngesinin 1600 katından fazla. Perihelion (Güneş’e en yakın nokta) ise Dünya yörüngesinin 44.5 katı uzaklıkta — bu da Plüton’a benzer bir yörünge demek.”
Bu yaklaşık 25.000 yıl süren uzun yörünge, nesnenin dev gezegenlerle karmaşık yerçekimsel etkileşimlere maruz kaldığını gösteriyor.
Cheng, nesnenin yörüngesinin yalnızca %1’inde Dünya’ya yeterince yakın olduğunu ve bu nedenle gözlemlenebildiğini söylüyor. Bu durum, aynı yörüngeye sahip yüzlerce benzer cismin daha henüz tespit edilememiş olabileceğini gösteriyor.
Bu tür keşifler, özellikle kendi içinde kütleye, yörüngeye ve potansiyel jeolojik yapıya sahip olan büyük gök cisimleri için genellikle “yeni bir dünya” ifadesiyle tanımlanıyor.
