İRAN-AZERBAYCAN GERGİNLİĞİ ÜZERİNE

Azerbaycan toprakları İran ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında bölünmüş durumda. Azerilerin büyük çoğunluğu İran’da yaşıyor. Azeriler, Farslardan sonra İran’daki en büyük etnik kesim. Ondan sonra Kürtler ve bir miktar da Arap var bu ülkede…

İran İslam Cumhuriyetindeki Azeriler ile Azerbaycan Cumhuriyetinde yaşayan Azeriler arasında şimdiye kadar ciddi bir sorun yaşanmadı. Yani halklar arasında bir sorun yok. Azerilerin ekseriyetinin Şii olması ve İran’da çok önemli makamları işgal etmelerinden ötürü dış güçlerin, Batılıların böl, parçala, yut politikası bu halk üzerinde pek etkili olmamış. Bundan sonra da etkili olmayacak gibi görünüyor.

Ancak devletler için aynı şeyleri söyleyemiyoruz. İslam Cumhuriyetinden önce, Şah zamanında bu iki devlet arasında böyle bir sıkıntı yoktu. Azerbaycan Rusya’ya, İran da Amerika ve İsrail’e sırtlarını dayadıkları için karşılıklı menfaatler gereği birbirleriyle iyi geçiniyorlardı.

Lakin köprülerin altından çok sular aktı. Aliyev ailesinin dikta rejimi altındaki Azerbaycan Cumhuriyeti, Sovyetlerin dağılıp yıkılmasından sonra Rusya’dan uzaklaşıp sırtını Amerika ve İsrail’e dayadı. İran’da ise İslam devrimi gerçekleşti. Amerika, İsrail ve diğer Batılı güçlerin elleri İran’dan kesildi. İran’da dini bir yönetim, bir ulema yönetimi iktidarı devraldı.

Katı bir laiklikle yönetilen Azerbaycan’da devrim ihracı korkusuyla dine ve dindarlara tahammülsüzlük had safhaya ulaştı. İran’la aynı mezhebe ve aynı etnik aidiyete sahip Azerbaycan Cumhuriyeti, devrim sonrası kendi ülkesinde hız kazanma ihtimali olan dindarlaşma sürecine dur diyebilmek için bir dizi önlem aldı. Bu kapsamda Amerika ve İsrail ile ilişkilerini sınırsız bir şekilde geliştirmeye çalışan Azerbaycan, varlığını koruyabilmek için Siyonist çeteye kapılarını sonuna kadar açtı. İlişkiler öyle gelişti ki İsrail, son Azerbaycan-Ermenistan savaşında Azerbaycan’a her türlü desteği vermekten çekinmedi.

Tabi bunu Azerbaycan Cumhuriyetinin kara gözlerine, karakaşlarına hayran olduğu için yapmadı Siyonist çete… İran’la komşu olan ve halklarının ilişkileri iç içe geçmiş Azerbaycan topraklarını rahatça kullanabilmek amacını taşıyordu. Bu amacına ulaştı da…

İran’ın açıklamalarına göre MOSAD ve Siyonist çetenin diğer istihbarat teşkilatları Azerbaycan topraklarını kullanarak rahat bir şekilde İran’a sızabiliyor, bir dizi suikast ve sabotaj düzenleyebiliyor. İran bu durumdan çok rahatsız… MOSAD ajanlarının ellerini kollarını sallayarak kendi sınırında hiçbir engelle karşılaşmadan dolaşmasını istemiyor. Bu konuda sık sık Azerbaycan Cumhuriyetini uyarıyor, İsrail’le ilişkilerini kesmesini, en azından sınırlamasını talep ediyor.

Ama katı laikçi, Batı yanlısı, diktatör Aliyev rejiminin bu talebe aldırdığı yok. Amerika ve İsrail’in varlığını kendi geleceği için bir güvenlik garantisi olarak gören Aliyev rejimi Siyonist çeteyle işbirliği ihanetini daha da artırma yanlısı. Söz ve uygulamalarıyla bunu göstermekten çekinmiyor. Hatta Siyonist çeteye kendi topraklarında, İran sınırına yakın bölgelerde askeri üs kurma izni verdiği bile söyleniyor.

Son günlerde dünyanın gündemine de gelen ve Azerbaycan’ın Karabağ’a giden İran tırlarını kontrol etmeye başlaması ve İran’ın da Azerbaycan sınırında askeri tatbikat niyetini açıklaması ve sonrasında tatbikatı başlatması ile tırmanan gerginliğe bir de bu pencereden bakmak lazım.