Beyaz adamın tahakkümü

Alex Haley`in yazdığı Malcolm X adlı eserini okuyan herkesin dikkatini çeken bir bölüm vardır.

Malcolm`ün sıkıntılı bir çocukluk dönemi geçmiştir.

Gittiği okulda oldukça başarılı bir öğrencidir.

“Malcolm sınıfta tek siyah öğrenciydi. Bir gün baş başa kaldığında çok sevdiği İngilizce öğretmeni sormuştu: “Artık büyüyorsun, ne olmak istersin?” demişti.

Malcolm bunu daha önce hiç düşünmemişti. Birden “Avukat olmak istiyorum” deyince İngilizce öğretmeni iyice şaşırmıştı. Malcolm`a: “Biraz gerçekçi olmalısın, sen bir zencisin. Bunun için doğru düşünmen lazım. Niçin bir marangoz olmayı düşünmüyorsun? demişti.”

Evet, başarılı olman bir şey ifade etmiyor “Beyaz adam” zihniyetine göre.

“Sen bir zencisin!”

Başarılı bir marangoz, iyi bir duvarcı olabilirsin. Ama bir avukat, bir yargıç, ya da daha fazlasını düşünmemelisin.

Marangozluk ve duvarcılığı aşağılamıyor, sadece kirli bir zihniyeti sorgulamak istiyorum.

Bu arada şunu açıklıkla ifade edeyim: “Beyaz adam”dan kastım ten rengi değil zihniyettir.

Bazen bu zihniyet bir çoban ile kendisi arasında kıyaslama yapar ve “Benim oyum ile bir çobanınki nasıl eşit olur?” diye isyan eder.

Kendi düşüncesi için yol açmayan, destek vermeyen halkı “bidon kafalı” ya da “göbeğini kaşıyan adam” nitelemeleriyle aşağılar “beyaz adam” zihniyeti.

Bazıları bu zihniyete sahip oldukları yönündeki suçlamayı reddeder ve “halkın adamı” olduklarını söylerler; ama gerçek kısa sürede açığa çıkar.

Partilerini tanıtan reklam filmlerinde başörtülüleri fabrika işçisi, temizlikçi ve tarla işçisi diye gösterirlerken doktor, avukat ve akademisyen diye bir tane örtülü göstermezler.

Bilinçaltlarına yerleşmiştir bu düşünce, uzun süre gizleyemezler.

Mısır`da yaşananlar da aslında “beyaz adam” zihniyetinin gün yüzüne çıkmasından başka bir şey değil.

Halkın çocukları için çizilen bir sınır vardır.

Yardım faaliyetleri yapabilir, memurluklar yapabilir; ama amir olamazsınız.

Yargıç olamaz, bakan olamazsınız.

Es kaza biri kişiliğini, inancını ve değerlerini satarak engelleri aştığında onu kullanır ve durumu sistemlerinin fazileti olarak yansıtırlar.

İhvan`a karşı yapılan darbede belki de göz ardı edilen en önemli şeylerden biri bu idi.

Halkın çocukları mankurtlaşmamış ise hiçbir yere gelmelerine izin verilemez. Firavun zihniyeti maskelerle, süslü sözcüklerle tanıtır kendini.

Kendilerini farklı göstermeye çalışırlar; ama kirli yüzleri bazen açığa çıkar.

Zalim Mısır cuntasının Adalet Bakanının söyledikleri gibi…

Mısır`da bir televizyon kanalına verdiği mülakatta, hakimlerin görevlerine uygun bir toplumsal ortamda yetişmesi gerektiğini ve toplumun yüksek tabakalarından olması gerektiğini öne sürdü Adalet Bakanı Mahfuz Sabır. Gelen sert tepkiler üzerine istifa etti.

Sabır “Bir temizlik işçisinin oğlu diploma almış olsa da yapacağı başka işler vardır” demiş ve yargı mensubu olmanın çöpçü ve temizlikçi çocukları için fazla yüce ve heybetli bir iş olduğunu öne sürmüştü.

Malcolm X`in İngilizce öğretmeni ve Mısır Adalet bakanının zihniyeti arasında bir fark var mı?

Yine söylüyorum “Beyaz adam” bir ten rengi meselesi değil bir zihniyet meselesidir.

Ve yaşadığımız coğrafya o zihniyetten çok çekmiştir, çekmektedir.

Birçok yere “Köylü milletin efendisidir” yazıları yazılırken, Ankara`nın bazı yerlerine kasketli adamların alınmadığı bir dönem yaşanmış bu memlekette.

İstanbul Valisi Fahrettin Kerim Gökay`ın 50 yıl önce söylediği “Halk plajlara akın etti, vatandaş denize giremiyor” sözü bu zihniyetin deşifresi değil mi?

Çağdaş olduklarını söyleyen cahili zihniyet!

Evet, değer ölçüsü soy, makam, zenginlik ve yaşam tarzı olan zihniyet cahili bir zihniyettir.

Bu anlamda Firavun zihniyeti ile Ebu Cehil zihniyeti arasında bir fark yoktur.

Cahiliye Arapları Allah Resulünü reddederken “fakir, kimsesiz ve makam sahibi değil” diyorlardı.

“Ve dediler ki: “Bu Kur`an, iki şehirden birinin büyük bir adamına indirilmeli değil miydi?” (Zuhruf/31)

Kastettikleri kişiler Mekkeli Velid b. Muğire ile Taifli Ümeyye b. Ebi Salt idi.

Cahili ölçülere göre peygamberlik bu iki kişiden birine verilmeliydi.

Ama ilahi değer ve ölçüler yüce ve paktır.

Mekke`nin kölesi olan Bilal, Medine`nin incisi ve Peygamber müezzini oldu.

Malcolm X, avukat olamadı; ama Malik Şahbaz olarak şehid oldu ve ümmetin kalbinde yer etti.