ABD Başkanı Donald Trump, Pazartesi günü Gazze’de ateşkes anlaşmasını imzalamak ve bölgenin geleceğini görüşmek üzere Şarm El-Şeyh'e hareket etmeden önce israil Meclisi (Knesset) önünde yaptığı konuşmada, yönetimindeki bazı yetkililere ve danışmanlarına övgüde bulundu. Konuşmasında dikkat çeken bir nokta ise Yahudi-Amerikalı iş insanı Miriam Adelson’a özel bir selam göndermesi oldu. Trump, Adelson’un Ortadoğu ile ilgili kararlarının şekillenmesinde etkili olduğunu itiraf etti.
Trump, konuşmasında israilin başkenti olarak Kudüs’ü tanıdığını ve ABD büyükelçiliğini Kudüs’e taşıdığını övünerek dile getirdi. Bu kararlarında Miriam Adelson ve ölen eşi Sheldon Adelson’un etkili olduğunu söyledi. Ardından doğrudan Miriam’a seslenerek: “Değil mi Miriam?” dedi ve ekledi:
“O ve eşi Beyaz Saray’ı herkesten fazla ziyaret etti. Serveti 60 milyar doları buluyor. Golan Tepeleri’nin israile ait olduğunu tanımam konusunda beni teşvik ettiler. Bu, başkanlığımın en önemli kararlarından biriydi.”
Trump, 2017–2021 yıllarındaki başkanlık döneminde, uluslararası kararlara aykırı olarak ABD Büyükelçiliği’ni Kudüs’e taşıma ve Suriye’nin Golan Tepeleri’ni israile ait olarak tanıma kararlarını almış, bu kararlar uluslararası kamuoyunda büyük tepki çekmişti.
Konuşmasında ayrıca şunu da söyledi:
“Miriam, israili ABD’den bile önde tutuyor. Kendisi ABD vatandaşı ama israili daha çok seviyor gibi. Bir keresinde ona ‘Miriam, hangisini daha çok seviyorsun, ABD’yi mi yoksa israili mi?’ diye sordum. Cevap vermeyi reddetti. Bu da muhtemelen israili tercih ettiği anlamına geliyor.”
Trump konuşmasını şöyle sürdürdü: “Onu seviyoruz. Harika bir kadın. Kendisi ve ailesi israili desteklemek için çok şey yaptı. Bu ülkeyi seviyor.”
Miriam Adelson kimdir?
Miriam Adelson, Trump’ın 2024 seçim kampanyasına 100 milyon dolardan fazla bağışta bulunarak, Elon Musk ve Timothy Mellon’dan sonra en büyük üçüncü bağışçı konumunda.
Kendisi Siyonist görüşlere sahip, servetinin büyük kısmını 2021’de hayatını kaybeden milyarder eşi Sheldon Adelson’dan miras aldı. Sheldon Adelson, ölümünden önce Forbes’un “Dünyanın En Zenginleri” listesinde 19. sıradaydı.
ABD basınına göre, Miriam’ın Trump’a bağış yapma şartı, israilin Batı Şeria’daki kontrolünün artırılmasıydı. Trump, başkanlığının ilk döneminde Biden yönetiminin Yahudi yerleşimcilere uyguladığı bazı yaptırımları kaldırdı, Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimlerini destekledi ve bu yerleşimciler tarafından öldürülen Amerikalılarla ilgili olarak herhangi bir kınama açıklaması yapmadı.
Şubat 2024’te “israil Batı Şeria’yı ilhak etmeli mi?” sorusuna Trump şu cevabı verdi:
“Bu konuda konuşmayacağım. Ama İsrail çok küçük bir ülke. Bakın bu elimdeki kalemi görüyor musunuz? Çok güzel bir kalem. İsrail, bu kalemin ucu kadar bir şey. Bu pek iyi değil, değil mi?”
Trump, Batı Şeria konusundaki tavrını aylar boyunca netleştirmemişti. Ancak geçen ayın sonunda, Orta Doğu’da bir barış planı oluşturmak istediğini duyururken, israilin Batı Şeria’yı ilhak etmesine izin vermeyeceğini söyleyerek geri adım attı.
Adelson ailesi ve israil bağlantısı
Adelson ailesi, “İsrael Hayom” (İsrail Bugün) gazetesinin sahibidir. Miriam Adelson, dünkü Knesset oturumuna oğlu Matan ve gazetenin eski genel yayın yönetmeni olan Likud Partisi milletvekili Boaz Bismuth ile birlikte katıldı.
Miriam ve eşi Trump’ın en başta destekçileri olmasa da, 2016 seçimlerinde Trump lehine 20 milyon dolar, 2018 ara seçimlerinde 123 milyon dolar, 2020 seçimlerinde ise toplamda 180 milyon dolar, bunlardan 75 milyon doları Biden’a karşı reklam kampanyalarına harcandı. Toplamda çiftin siyasi bağışları 500 milyon doları geçti, büyük kısmı israil yanlısı politikaları ve muhafazakâr adayları desteklemek için yapıldı.
New York Times’a göre, Miriam Adelson 2023–2024 yıllarında Trump ile altı kez akşam yemeği yedi, görüşmelerin çoğu israil ve ailelerine dair meseleler üzerineydi.
