2023’te dünyanın dört bir yanına yayılan denizel sıcak hava dalgaları, güç, kalıcılık ve büyüklük açısından daha önce hiç görülmemiş seviyelere ulaştı. Yeni bir bilimsel analiz, bu olağanüstü olayların bölgesel nedenlerini ortaya koydu ve bunları Dünya’nın iklim sistemindeki daha geniş çaplı değişimlerle ilişkilendirdi. Araştırma, gezegenin bir iklim eşik noktasına yaklaşıyor olabileceği konusunda endişeleri artırıyor.

MHW’ler, okyanus sıcaklıklarının normal seviyelerin çok üzerine çıktığı uzun dönemlerdir. Bu tür dönemler, mercan beyazlamasını tetikleyerek ve kitlesel deniz canlıları ölümlerine yol açarak okyanus yaşamına ciddi zararlar verebilir. Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliğini sekteye uğratarak ekonomileri de tehdit eder. Uzmanlar, insan kaynaklı iklim değişikliğinin MHW’lerin hem sıklığını hem de şiddetini keskin şekilde artırdığı konusunda hemfikir.

2023’te Kuzey Atlantik, Tropikal Pasifik, Güney Pasifik ve Kuzey Pasifik’in geniş alanları aşırı MHW’lerin etkisi altına girdi. Etkiler net olsa da bu olayların zamanlaması, süresi ve güçlenmesinin ardındaki kesin nedenler tam olarak anlaşılmış değildi.

Bu soruları yanıtlamak için Tianyun Dong ve ekibi, uydu verileri ve okyanus yeniden analizleri ile ECCO2 (Estimating the Circulation and Climate of the Ocean-Phase II) projesinden alınan yüksek çözünürlüklü veriler kullanarak küresel bir çalışma yürüttü.

Ekip, 2023 MHW’lerinin yoğunluk, süre ve kapsama açısından tüm önceki rekorları aştığını ortaya koydu. Bu olaylar, tarihsel ortalamanın dört katı daha uzun sürdü ve dünya okyanuslarının %96’sına yayıldı.

En aşırı ısınma Kuzey Atlantik, Tropikal Doğu Pasifik, Kuzey Pasifik ve Güneybatı Pasifik’te gerçekleşti. Bu dört bölge, kaydedilen toplam okyanus ısı anomalisinin %90’ını oluşturdu.

Çarpıcı örneklerden biri, Haziran 2022’de başlayan ve olağanüstü 525 gün süren Kuzey Atlantik sıcak hava dalgasıydı. Güneybatı Pasifik’teki olay ise bugüne kadar gözlenen tüm vakalardan daha geniş bir alanı etkiledi ve daha uzun sürdü. Tropikal Doğu Pasifik’te El Niño’nun erken evrelerinde su sıcaklığı 1,63°C’ye kadar yükseldi.

Muhabir: Hamza Durmaz